İnsanlar olarak her sene çıkardığımız milyarlarca ton atık, gözle görülür yerlerde olmasa da kentlerin bir yerlerinde istifleniyor, çürümeye bırakılıyor, kimileri ise yakılıyor. Bu çöplerin tümünü etkin bir yanardağa atmak nasıl bir fikir olurdu sizce?

Dünya üzerinde her yıl, 2.12 milyar tonun üzerinde katı atık ortaya çıkıyor. Bu katı atıklara yiyecekler, kâğıtlar, metaller, camlar ve plastikler dahil. Ne kadar fecî bir sayı değil mi? 

Bu çöplerin birçoğu, açık bir çöplüğe atılıyor ve çürümeye bırakılıyor. Yaklaşık %10’luk bir kısmı ise ya bu açık alanlarda ya da çöp yakma tesisinde yakılıyor. Ama tüm bu süreçlerin sıhhate büyük tesirleri var. Pekala tüm çöplerimizi faal bir yanardağa atsak sorunu çözebilir miyiz? Neler olur?

Çöp yakma sürecinin sıhhate ve tabiata çok büyük tesirleri var.

Türkiye’nin para karşılığında diğer ülkelerin çöplerini alıp burada yakması ne yazık ki alışılmış bir durum. Başka ülkeler hem tabiatları hem insanları ziyan görmesin diye çöpleri elden çıkarıyor, biz de seve seve alıyoruz. Neyse mevzumuzu çok dağıtmadan devam edelim.

Çöpleri yakmanın tam olarak ne üzere ziyanları var?

Çöpler yakıldıkça kimyasallar havaya salınıyor. Bu kimyasalların bir kısmının bizim sıhhatimiz üzerinde büyük tesirleri varken başka kısmının etrafa olan olumsuz tesiri büyük. Bir örnekle zararın ne kadar önemli düzeyde olduğunu açıklayacak olursak, 131 milyon ton atık yakıldığında 95 milyon ton karbondioksit üretiliyor. Bu da sera gazı emisyonlarına katkı sağlıyor.

Konuya devam etmeden ufak bir not ekleyelim; ferdî olarak atık çıkarmamaya dikkat etmenin bile etrafa çok büyük yararları var. Bu yüzden, atık çıkarmayı azaltma konusunda zorlanıyorsak bile atıklarımızı geri dönüşüm kutularına atmayı tercih edebiliriz.

Gelelim asıl sorumuza, atıklarımızı yanardağa atarsak ne olur?

Sıcaklığı 1000 derecenin üstüne çıkan bir yanardağ, başta kulağa tesirli bir imha usulü üzere gelebilir lakin birinci sorun, öteki yakma formülleri üzere kimi metalleri eritecek kadar sıcaklığın olmaması. Örneğin birtakım çelik cinslerinin erimesi için en az 1500 derece gerekiyor.

Ayrıca volkanlar da öbür yakma metotları üzere birebir ziyanlı kimyasalları havaya salar ve lavın üstündeki kabuğu kırarak alt katmandaki sıcak lavları bozar. Sonucu malum, patlama ve lav banyosu…

Yani bu biçim formülleri düşünüp lav yağmurlarına tutulmak istemiyorsanız çöplerinizi azaltmayı ve geri dönüştürmeyi deneyebilirsiniz!

Kaynaklar: The World Counts, Wisconsin Department of Natural Resources, Down to Earth

İlginizi çekebilecek başka içeriklerimiz:

What is your reaction?

0
Excited
0
Happy
0
In Love
0
Not Sure
0
Silly

Cevap bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir