Abi sizin şafak kaç?
Bu sene çabucak her cinste bir dünya meczup dehşet oyun çıktı lakin strateji çeşidi az biraz art planda kaldı be… Yani evet, Company of Heroes ve Jagged Alliance yeni oyunlarla geldiler, pek kötü da gelmediler ancak yeniden de GZS’ler bakımından pek parlak bir yıl olmadı.
DERKEEEEN… Allah’tan son düzlükte Last Train Home yetişiverdi de tıbbın şanını 2023’te yaşatmaya devam etti. Aslında bakarsanız oyun pek parlak bir pazarlama süreci geçirmedi ya da benim basiretim bağlandı da gözden kaçırdım, bilemiyorum. Âlâ ki Can benim üzere bir bilgisiz cühela değil de bir gün bana “Last Train Home senlik üzere duruyor, ne diyorsun?” bildirisini yapıştırıverdi. Yoksa ortada kaynayacaktı bu hoş mi hoş GZS.
Çekoslovakya? Çek Cumhuriyeti? Çekya? Off bu memleket de karışıkmış ya!
Malumunuz Birinci ve İkinci Dünya Savaşları, oyun dünyası için bulunmaz nimet. İşle baba işle, içerik asla tükenmiyor. Kâfi ki âlâ bir damar yakalayıverin… Last Train Home bu bahiste hiç de kötü bir iş çıkarmamış, pek işlenmemiş bir damar yakalayıp çok uygun bir oynanışla entegre etmiş. Tema da bütün düzgün kıssaların etrafında döndüğü ana tema: Yolculuk…
Oyunumuz Rusya’nın derinliklerinde, Birinci Dünya Savaşı’nın sona erdiği lakin Rusya’da iç savaşın bütün yıkıcı tesiriyle devam ettiği bir periyodu mevzu alıyor. Halk iç savaştan yılmış, bıkmış ve bitmiş durumda. Bizler de Rusya’da iç savaş tam gaz devam ederken Birinci Dünya Savaşı sonrasında Rusya’dan meskenlerine dönmeye çalışan bir avuç Çek askerini yönetiyoruz. Demir ağlarla örülü Rusya’da ufak bir trenle seyahat yaparak bizleri bekleyen ailelerimize kavuşmayı bekliyoruz. Ama bu hiç de kolay bir seyahat değil… Gördüğünüz üzere temelde duygusal bir altyapıya sahip olsa da aslında dolu dolu bir strateji oyunu LTH. Senaryo alttan alttan ilerliyor, seyahat devam ettikçe işler sarpa sarıyor. Üstelik bunu çok da düzgün ve yaratıcı bir oynanış sistemiyle bizlere aktarıyor.
Türler ortası geçiş? Checked!
LTH, temelde Company of Heroes 3 gibisi bir sistemi benimsemiş fakat bunu ondan çok daha samimi bir biçimde oyuna aktarmış diyebiliriz. Oyun genel itibariyle iki farklı kulvardan ilerliyor. Tek kişilik masaüstü rol yapma oyunu üzere olan birinci kulvar trenimizle seyahat ettiğimiz anlar. Tüm askerlerimiz trene doluşuyor ve o kısımda seyahat etmemiz gereken yer neresiyse oraya hakikat daima birlikte ilerliyoruz. Bu sekanslarda savaş yok, strateji, kaynak idaresi ve planlama yüklü olarak geçiyor. Trenimiz ana üssümüz, münasebetiyle “base yönetimi” kısmını tren üzerinden gerçekleştiriyoruz.
Malum, tren dediğimiz şey bir lokomotif ve birçok vagondan oluşan çoklu bir yapı. Oyun da bunun farkında ve bize bu yapıyı değiştirmek ve geliştirmek için gerekli altyapıyı sağlıyor. Lokomotifleri istediğimiz üzere yerleştiriyor, değiştiriyor ve geliştiriyoruz. Yemekhane, hastane, kompartımanlı vagon üzere birçok seçeneğimiz var. Bunlarla da kendi içlerinde ısınmasıdır, korunmasıdır, tadilatıdır uğraşıp duruyoruz. Tüm bunları da sağdan soldan topladığımız kaynaklarla yapıyoruz. Fakat kaynaklar sadece gelişim için gerekli değil, hayatta kalmak için de daima bir kaynak arayışı içinde olmamız gerekiyor. Trene yakıt, beşere besin gerek. Daha da kötüsü, askere mermi, doktora ilaç gerek… Oyun bize neredeyse hiçbir şeyi resen vermiyor, çabucak her şeyi kendi gayretimizle edinmemizi istiyor.
Oyunun temel mantığı da zati bu kaynak arama uğraşı üzerine heyeti: Trenle seyahat ederken gördüğümüz çeşitli bölgelerde duraklayıp alışveriş yapıyor, kaynak arıyor ya da yağmalıyoruz. Kimi kaynak arayışlarında ya da oyunun bizi soktuğu çatışma bölgelerinde aksiyona girmemiz gerekiyor ve işte o vakit çeşit değişimi gerçekleşiyor: Kendimizi bir GZS’nin içinde buluyoruz.
Vaay, GZS işini de kotarmış ya bu elemanlar!
Oyunun en büyük sürprizlerinden biri, bu aksiyon kısımlarında vuku buluyor. Bu çapta bir oyundan beklenmeyecek derecede kaliteli bir GZS sistemi var oyunda. Kısıtlı asker sayısıyla, sağlam stratejiler eşliğinde çatışmalara girmek zorunda kalıyoruz. Gayemiz yalnızca misyonu yerine getirmek değil, olabildiğinde az asker kaybetmek. Zira patır patır asker basamıyoruz ve her can kaybı grupta negatif morale sebebiyet veriyor. Her can değerli; oyun da bunu bize güç yoldan öğretiyor.
Çatışma sistemi COH kadar derin olmasa da onunla rekabet edebilecek kapasitede diyebilirim. Vuruş hissi tatmin edici, kapalılık değerli, askerlerin yetenekleri göz önünde bulundurulmak zorunda… Siper almak, hakikat konumda yer almak, çalıların ortasına saklanmak, düşmanların gerisinden sessizce yaklaşmak… Yani alışılagelmiş GZS’lerde çok sık rastlanmayan şeylere rastlamak da mümkün. Özetle güzel bir GZS’den beklememiz gereken çabucak her şey yerli yerinde.
Ama işte her şeyden koyunca biraz şey de olabilir…
Oyunun temelde iki farklı dinamik üstüne kurulduğundan, bazen kaynak ve üs idaresi bazen de çatışma sekanslarından oluştuğundan bahsettik. Artık bir de üzerine RYO etmenlerini çakalım: Yolda giderken uğradığımız bir durakta Rus bir kumandanla karşılaştığımızı, o komutanın çeşitli sorular sorduğunu ve o sorulara bizim karşılık verdiğimizi ve yanıtların tüm oyunu etkilediğini düşünelim… Hatta daha da kötüsü, bir köye uğradığımızı, o köyde askerlerimizin yaralarının sarmalandığını fakat karşılığında bir sürü yemek istediklerini düşünelim… Ve tüm bunlarda karar merciinin biz olduğumuzu… Evet arkadaşlar, oyunda bunlar da var. Üstelik hiç de tekrar bu sene çıkan Gord’daki samimiyetsizlik üzere değil bu karar düzenekleri. Her birinin bir yükü var, birçok vakit anında sonucunu göremesek de gelecekte bizleri çokça pişman etmek potansiyeli olan kararlar hem de. Yanlış anlaşılmasın, bir Frostpunk yükünden bahsetmiyorum burada. Genelde kararlarımız stratejik açıdan ehemmiyet taşıyor. “Ahh keşke o denli demeseydim, artık bir sürü yakıtım olurdu” minvalinde ilerliyor. Ancak yeniden de oyuna negatif yahut olumlu bir halde bariz tesirlerini görmek mümkün. Bu da oyunun keyfini açıkça artırıyor.
Yani evet, oyunda nitekim yok yok. Pekala bu sahiden düzgün bir şey mi? Yapımcının oyuna dair neredeyse hiçbir yanlış uygulaması yok, her şey yerli yerinde ve yaratıcı. Ama… Lakin çok şey var yahu! Göz önünde bulundurmanız gereken o kadar çok şey var ki, oyuna alışması sahiden sıkıntı. İşte bu yüzden LTH hayli güç bir oyun. Odaklanarak oynamak ve birçok etmene dikkat etmek gerekiyor. Yakıt ne durumda, yaralı askerler düzgünleşiyor mu, karlı bölgelere gitmeden evvel tüm vagonlar yeteri kadar ısıtabiliyor mu, mermi kâfi mi, birinci yardım kitleri ne durumda, askerlerin moralleri uygun mi, el bombası azalmış mı, yiyecekler yetecek mi, askerlerin dinlenebileceği vagonlar kâfi mi… EEEHHHH diye bağırası geliyor bazen insanın lakin bu da bir gerçekçilik katıyor oyuna. Bu yüzden bundan şikayet etmek ne kadar gerçek bilemiyorum. Ancak şunu da söylemek gerek, mekaniklere her şey o kadar uygun ve hakikat yedirilmiş ki hepsine hakim olduktan sonra oyundan hakikaten zevk almaya başlıyorsunuz. Bu da biraz vakit alıyor. Lakin temel dinamikleri oturttuktan sonra gerisi çorap söküğü üzere geliyor.
Çekya Ormanları 1080p full HD izle
Gelelim atmosfere… Ben atmosferi genel olarak başarılı bulduğumu söyleyebilirim. Oyun Sibirya’nın tekinsiz bölgelerinde bir avuç insanın meskene ulaşma eforunu hissettirme konusunda hiç de üzücü iş çıkartmıyor. Yalnızca karakterler ortası etkileşimin neredeyse hiç olmadığını söylemek lazım. Sanki diyorum, askerler de birbirleriyle irtibata girse ya da kıssa için değer taşısalar kötü mı olurdu… Fakat tekrar de, göze batan bir durum yok.
Grafiklerin ve sanat dizaynının da bu atmosfere sağladığı katkı büyük. Grafikler başarılı, optimizasyon olağanüstü. Her şey keyifli. Yalnızca müzik kullanımına biraz daha fazla itina gösterilseydi keşke diyorum. Her kısım için farklı bir tema olsaydı, trenle seyahat ederken Civilization vari mahallî ezgiler duysak kötü mı olurdu? Her kısım trende çok fazla vakit geçiriyoruz, hatta benim üzere treni geliştirme konusunda takıntı yaparsanız onlarca saat geçirmeniz işten bile değil lakin daima tıpkı ezgileri duyuyoruz. Oyunun çok başarılı bir ana tema müziği var, daima o dönüyor. Müzik çeşitliliği eminim atmosfere büyük katkı sağlardı fakat ne yapalım…
Hadi arkadaşlar toparlanın, dönüyoruz
Özetle, sene bitmeden hayli başarılı ve uzun soluklu bir strateji oyunu bizleri karşıladı. Üstelik anladığım kadarıyla yapımcının bu macerayı çabucak bitirmeye niyeti de yok, oyunu desteklemeye devam edecekler. Kim bilir, tahminen birkaç sene sonra bu macera yeni oyunlarla devam bile edebilir (nasıl eder ben de bilmiyorum 🙂 ). O yüzden yerimizi almakta yarar var. Ayrıyeten indirim periyotlarında Steam’de bile uygun fiyatlı olarak bulunabilecek görece makul bir fiyat etiketine sahip. Farklı tipleri birleştiren, kaynak idaresi ve çatışma dinamikleri konusunda yenilikçi, hatta yer yer üzücü olmayan RYO etmenleri dahi bulunan bir strateji oyunu arıyorsanız, atlayın trene. Memlekete dönüyoruz…
