Ülkelerin internet kullanımında ne kadar özgür olduğunu ortaya koyan yeni bir rapor yayınlandı. Raporun hazırlanması için yürütülen araştırmada yer almayan ülkeler de olsa da her kıtadan iştirak gerçekleşti. Ülkelerin sanal özgürlük alanında 100 üzerinden puanlandırıldığı listede Türkiye, “özgür değil” sınıfına dahil oldu.
Özgürlüğü derecelendiren puana dayalı sınıflar; ‘özgür’, ‘kısmen özgür’ ve ‘özgür değil’ formundaydı. Son sınıfa giren 21 ülkenin bulunduğu listede Türkiye, 34 puanla internette özgürlük sağlamayan ülkeler ortasına girdi.
Türkiye, 70 ülke ortasından 53. oldu
ABD’li insan kaynakları kuruluşu Freedom House’un yayınladığı ‘2021 İnternette Özgürlük’ raporu, ülkelerin internet konusunda ne kadar özgürlük tanıdığını puanladı. Erişim manileri, kullanıcı hakları üzere bir çok alt başlıkta değerlendirmeler yapılan roparda 70-100 ortası puan alan ülkeler ‘özgür’, 40-69 ortası puan alanlar ‘kısmen özgür’, 0-39 ortası puan alan ülkeler ise ‘özgür değil’ sınıfına yerleştirildi. Türkiye, 20 öbür ülkeyle birlikte ‘özgür değil’ listesinde yer aldı.
Türkiye’nin internet kullanımı, raporda erişim mahzuru, içerik sınırlaması ve kullanıcı hak ihlalleri üzere kriterlerle incelendi. ‘erişim engeli’ başlığında 15 puan, ‘içerik sınırlaması’ başlığında 10 puan ve ‘kullanıcı hakları ihlallerinde’ 9 puan alan Türkiye, toplamda 34 puanla 70 ülke ortasında interneti en özgür 59. ülke oldu. İnternet satın alma gücü alanında ise 59. sıraya yerleşti. İnterneti en özgür ülke ise 96 puanla İzlanda oldu.
Raporda en çok erişim manisi alan içerik cinslerinden de bahsedildi. Datalara nazaran cinsellikle ilgili anahtar sözler içeren alan isimlerine sahip siteler, en çok engellenen siteler ortasında yer alıyor. Ateizmle ilgili sayfalar ise ‘dine hakaret’ üzere nedenlerle erişim manisi alıyor. Terör örgütü propagandası olabilecek sayfalar da süratle engellenirken rapor, Türkiye’de internet kullanımını olumsuz etkileyen farklı öğelere de değinmiş. Örneğin datalara nazaran Türkiye’de interneti %13’lük farkla en çok erkekler kullanıyor. Elektrik kesintisi ve zayıf telekomünikasyon altyapısı üzere nedenlerle de birçok kullanıcı, internete erişim konusunda zahmet yaşıyor. Bu alanda sorun yaşayan bölgelerin başında ise Güneydoğu Anadolu bölgesi geliyor.
