Sizi Oturduğunuz Yerden Alıp Bambaşka Dünyalara Götürecek Distopik Kitap Önerileri
Dünya edebiyatında sıklıkla geçen distopya kavramının öncülüğünde yazılan kitapları sizler için derledik. Distopik kitaplar teklifleri listemizi incelemeye geçmeden evvel, “Distopya nedir?” sorusuna net bir yanıt verelim.
20. yüzyılda yazılan romanların birçoklarında kurulan dünyaların karanlık özelliklere sahip olduğunu görebilirsiniz. Pekala kurulan bu dünyaları niteleyebilecek kelimenin ne olabileceğini hiç düşündünüz mü? İşte kurulan bu dünyalara “Distopya” ismi veriliyor.
Distopya kurgusuyla oluşturulan kimi romanlar ise geleceğimiz hakkında bizlere birçok ileti iletebiliyor. Distopya kitap önerilerinde bulunmadan evvel “Distopya nedir?” sorunun yanıtına ve bu cinsin ortaya nasıl çıktığına bakalım.
Distopya tam olarak nedir?
Distopya sözünü birçok yerde duyuyoruz. Pekala nedir bu distopya? Distopya, gelecekte oluşabilecek olumsuz toplumları ve çevreyi tanımlamak için kullanılan bir söz. Kısaca her şeyin en makûs boyutlarda yaşanabileceği ve karanlıklarla dolu hayalî bir yer diyebiliriz. Distopya içinde kurulan toplumlara ise “Distopik toplum” denir. Tahmin edebileceğiniz üzere çok da memnun olmayan bu toplumlar, otoriter güce sahip ve kahramanların her adımını denetim edebilen baskıcı hükûmetler tarafından yönetilirler.
Distopya kelimesini ilk kullanan kişi ise John Stuart Mill olmuş ve böylelikle somut bir kavrama dönüşmüş.
Zamanla edebiyatta kurulan distopik dünyaların gerçek toplumda yaşananlarla ortak noktasının olduğu da fark edilmiş. Bu gelişmeden sonra distopik kitaplar ön plana çıkarak insanları uyarır nitelik taşımışlar. Artık herkesin kütüphanesinde bulunması gereken distopya kitaplarını incelemeye geçebiliriz.
Mutlaka okumanız gereken distopya kitapları:
- Mülksüzler – Ursula K. Le Guin
- Fahrenheit 451 – Ray Bradbury
- Damızlık Kızın Hikayesi – Margaret Atwood
- 1984 – George Orwell
- Otomatik Portakal – Anthony Burgess
- Cesur Yeni Dünya – Aldous Huxley
İki ödül kazanmış olan kitap: Mülksüzler – Ursula K. Le Guin
Yıl: 1974
Kitapta yer olarak iki gezegen var. Bunlar Urras ve Annarres gezegenleri. Bu iki gezegen ortasındaki siyasi farklılıklar dikkat çekiyor. Annarres gezegeninde anarşist kanılar ön plandayken, Urras gezegeninde kapitalist ve devletçilik görüşleri ön planda. Kitapta geçen vakit kavramı ise bizim bildiğimiz vakit kavramından hayli farklı. Ayrıyeten Urras gezegeninin Annarres gezegenine nazaran daha gelişmiş olduğunu söyleyebiliriz. Görecelik kavramını araştırmak üzere Shevek isimli bir fizikçi Annarres gezegenine gidiyor ve orada gördüklerini yayımlamak istiyor. Lakin güvenlik nedeniyle buna müsaade verilmiyor. Baş kahraman Shevek iki farklı idare ortasında sıkışıp kalıyor.
Ayrıca Mülksüzler kitabı uzun müddet bu kategoriye alınmamış zira politik olduğu düşünülmüş. Distopya sevenlerin kütüphanesinde kesinlikle olması gereken bir kitap.
Kitabı daha ayrıntılı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Adını kağıdın yanma sıcaklığından alıyor: Fahrenheit 451 – Ray Bradbury
Yıl: 1951
Fahrenheit 451 kitabında; kitaplıkların yandığı, televizyonun karar sürdüğü bir dünyadayız. Kitaplıkların yanmasına sebep olan da kim dersiniz? Bir itfaiye eri olan Guy Montag… Montag, kitaplıkları yakarken yaptığı işi hiç sorgulamamış birisi. Bir gün eşiyle tüm gününü televizyonla kaplanmış odalarda vakit geçirirler. Yeni komşularıyla tanışınca tüm hayatları ve bakış açıları değişir.
Distopya ve dehşet çeşidinin bir arada işlenmiş halinin en güzel örneği.
Kitabı daha ayrıntılı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Feminist distopyanın en yeterli örneği: Damızlık Kızın Hikayesi – Margaret Atwood
Yıl: 1985
Margaret Atwood bayan hakları üzerine yapılan neredeyse tüm çalışmalarda rol oynayan bir müelliftir. Bayanların fazlaca metalaştırıldığı bu kitabın depresif bir havası var. Damızlık Kızın Öyküsü kitabında bayanların şuurlu olarak doğurganlıklarının azaltıldığı, kısırlaşmaların ön plana çıktığı ve bayanların çok güç kurallarda ömür uğraşı verdiği bir distopya işleniyor. Askerî rejimin baskıcı yöntemleriyle yönetilen ülkede, yalnızca kumandanların seçtikleri sağlıklı bayanlar doğum yapabiliyor.
Damızlık Kızın Hikayesi kitabı en değerli feminist distopya yapıtlarından biri olarak kabul ediliyor.
Kitabı daha ayrıntılı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Dikkat! Gözetleniyor olabilirsiniz: 1984 – George Orwell
Yıl: 1949
“Distopik bir roman” dediğimiz vakit aklınıza birinci evvel George Orwell’ın 1984 kitabı geldi değil mi? Bu listenin olmazsa olmazı. Distopik ve politik tiplerin en ünlü romanlarındandır. Roman, “Big Brother” isimli kişinin tüm toplumu baskı altında yönettiği bir ülkede geçiyor. Bu ülkede bireysellik yok, zihninizden geçenlerin denetim altında olduğu ve insanların robotlaştığı bir tertip var. Romanın dikkat çeken özelliği ise her ayrıntının en ince detayına kadar düşünülüp yazılmış olması.
Kitabı daha ayrıntılı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Duygularınızın sizden alınıp tepkisizleştirildiğiniz bir dünya: Otomatik Portakal – Anthony Burgess
Yıl: 1962
Toplumsal normlardan uzak davranışlarda bulunan ana karakter Alex, işlediği kabahatlerden ötürü yakalanıyor ve hapishaneye gönderiliyor. Hapishanede ise “Ludovico Tekniği” ismi verilen bir tedaviyle, bütün özgürlük hissini kaybedip hatalara karşı reaksiyonsuz bir kişiliğe bürünüyor. Özgürlük ve denetim ortasındaki ince çizgi ise kitabın ana temasını oluşturuyor. Ayrıyeten, İngiltere’nin gelecekteki toplumsal yapısı da ele alınıp hatayla gayret yolları sorgulanıyor.
Otomatik Portakal, 20.yüzyılın en değerli distopik romanları ortasında yerini alıyor.
Kitabı daha ayrıntılı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Burada beşerler laboratuvarlarda üretiliyor: Cesaretli Yeni Dünya – Aldous Huxley
Yıl: 1932
Cesur Yeni Dünya, yazıldığı devir nedeniyle de başka bir değer taşıyor. Zira kitabın yazıldığı sırada Avrupa’nın siyaset olarak karışık olduğu, I. Dünya Savaşı’nın bitmiş ve II. Dünya Savaşı’nın başladığı zaman diliminden bahsediyoruz. Aldous Huxley birinci distopik romanı olan bu kitapta insanlığı ağır bir formda eleştiriyor. Kurulan bu distopik dünyada insanların hisleri yok. Birebir vakitte toplum kast sistemi formunda sınıflara ayrılmış durumda ve her şey üst sınıfın denetimi altında. Cesur Yeni Dünya’da insanlar üreme teknolojisiyle laboratuvarlarda üretiliyorlar. Yalnızca toplumla uyumlu olanların yaşamasına müsaade veriliyor. Ayrıca aile, sanat, kültürel çeşitlilik ve felsefe üzere kavramlar bu dünyada yok.
Kitabın ismi Shakespeare’in Fırtına isimli yapıtındaki bir konuşmadan esinlenerek oluşturulmuş.
Kitabı daha ayrıntılı incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
“Distopya nedir?” sorusuna karşılık vererek kurulan distopik dünyalar ve bu dünyaların işlendiği distopya kitap önerilerini sizlerle paylaştık. Siz hangi distopik dünyada yaşamak isterdiniz? Eklemek istediğiniz roman varsa yorumlarda buluşalım.
Kitaplarla aranız iyiyse bu içeriklerimiz ilginizi çekebilir:
