Günümüzde gökdelenleri sadece New York’ta değil, dünyanın her yerinde görebiliyoruz. Üstelik bu gökdelenlerin yükseklikleri, giderek artıyor. Pekala en fazla nereye kadar gidebilirler?
Çin’deki kimi kentler, 500 metreden daha yüksek gökdelenler inşa ediyor. Bunun yanı sıra Dubai’deki Burj Khalifa, 828 metre yüksekliğiyle dünyanın en uzun binası unvanına sahip.
Ancak Burj Khalifa, her vakit dünyanın en yüksek binası olmayacak zira hâlihazırdaki projelerde bile 1 kilometreden uzun gökdelen planlamaları var. Hakikaten de bir gökdelen en fazla ne kadar uzun olabilir? Bir üst sonu vardır herhalde, değil mi?
Bir gökdelen, yüksek bir dağdan, teoride daha uzun olabilir.
Eğer gökdelenin tabanı, dağ üzere gereğince geniş olursa, yoğunluğu azaltmak için sivrilen bir formla; en az, doğal ve yüksek bir dağ kadar üste inşa edilebilir.
Sağlam dağların çabucak hemen %15’i kadar yüke sahip olan gökdelenler, teoride Everest Dağı’ndan 6.67 kat daha uzun olabilir! Hayal etmesi bile inanılmaz geliyor değil mi?
Elbette bunlar sırf teoride kalıyor…
Gökdelenleri dağ ile kıyasladık ama gökdelenler dağ olmadığından bu kadar geniş bir tabana sahip olmaları da pek mümkün değil. Bu türlü bir durumda hem doğal ışıktan mahrum kalınır hem de görsel olarak pek düzgün görünmez.
Ayrıca arazi kıtlığı ve inşaatın yüksek maliyetli oluşu, bu kadar uzun bir gökdelenin inşasını imkânsız kılar diyebiliriz. Hasebiyle gökdelenin azamî yüksekliğini iddia etmek için dağları pratik bir referans alamayız. Yalnızca teoride bırakabiliriz.
Tabanı genişlettiğimiz sürece istediğimiz uzunluğa ulaşabiliriz lakin öteki etkenler de var.
2000 metrelik bir gökdelen yapsak bile atmosfere çıktıkça hava basıncı farklılıkları ortaya çıkıyor. Bu binanın en üst katlarında oturan beşerler için pek de yaşanabilir olmaz yani.
Bu faktörü göz arkası edip uzaya kadar çıkan bir bina düşünsek bile binada asansörün çalışabilmesi için sabit yörüngede durması gerekir (Bir Japon şirketi, uzay asansörü için çalışmalara başladı bile!).
Kısacası evet; tabanı genişlettiğimiz, kâfi alan ve gereç bulabildiğimiz, maliyetini karşılayabildiğimiz bir gökdeleni istediğimiz kadar uzun inşa edebiliriz lakin basınç üzere faktörlerden ötürü bir noktada durmak zorunda kalırız.
İlginizi çekebilecek başka içeriklerimiz:
