Eski bilim kurgu üretimlerinde yer verilen, vaktin çok çok ötesindeki teknolojik yeniliklerin kaçı günümüzde gerçekleşmeyi başarmış, hayatımızda yer edinmiş sizlerle birlikte göz atmak istedik.
Aklımızı kurcalayan, hayallerimizin sonlarınızı zorlayan bilim kurgu tipindeki imaller, geleceğe dair birçok şeyi varsayım etmeyi başarmış, hatta günümüzde kullandığımız birçok yeniliğe ilham kaynağı olmuş.
Özellikle bulunduğumuz devirde çıkan bilim kurgu sinemalarını izlerken, çoklukla gördüğümüz şeylerin asla gerçek olmayacağını ya da çok uzun bir mühlet sonra gerçekleşebileceğini düşünürüz. Tekrar de insanların bundan 10 – 20 yıl evvel izlediği sinemalarda de tıpkı şeyi düşünmüş olabileceğini ancak fantastik denebilecek birçok şeyi bugün günlük hayatımızda kullandığımızı hatırlatmakta yarar var. Biz de evvel bilim kurgu sinemasında çıkmış, belli bir vakit sonra gerçekleşen kimi teknolojik yenilikleri listelemek istedik.
Bluetooth kulaklık
Efsanevi Star Trek serisini, uzayla ilgili olan birçok kişi bilir. Aslına bakarsanız birinci evvel bu seride çıkmış, daha sonra günlük hayatımıza girmeyi başarmış birden fazla teknolojik icat bulunuyor. Birinci sırada ise hayatımızı son derece kolaylaştıran Bluetooth kulaklıklar bulunuyor.
Star Trek’te yer alan Nyota Uhura karakteri, hem dizide hem de sinemalarda son derece zeki, bilgili ve takımda bağlantıdan sorumlu bir subay. Star Trek: Enterprise dizisinde Uhura’nın kulağına taktığı ve takımla bağlantısını kolaylaştıran şey ise, kablosuz kulaklık. Sinema boyunca bu kulaklığın Bluetooth ile çalıştığı elbette lisana getirilmiyor sadece teorik olarak gösteriliyor lakin Bluetooth kulaklıkların Star Trek: Enterprise finalinden çabucak sonra piyasaya sürüldüğünü lakin tanınan olmak için uzun yıllar beklemek zorunda kaldığını belirtmekte yarar var.
Belirli anıları sildirmek
Hafıza sildirme tekniğinin en hoş işlendiği üretimlerden birisi, Eternal Sunshine of the Spotless Mind (Sil Baştan) sinemasıdır. Hatırlayacak olursanız 2004 imali bu sinemada Clementine, eski sevgilisi Joel’i büsbütün unutabilmek için o periyotta sıklıkla kullanılan bir formülü tercih etmiş, birtakım anılarını sildirmişti.
Açıkçası sinemada uygulanan tekniğin birebiri uygulamam pek mümkün değil. Yani bir kliniğe gidip “falanca kişi ile olan anılarımı silin” diyemiyorsunuz. Hafıza sildirmeye yönelik en âlâ teknik, 2013 yılında ortaya çıkmış, bilim insanlarıhayvanların muhakkak anılarını silebilecek ve tek dozda işe yarayan bir hap geliştirmişti. Kelam konusu hap, 3 aylık fareler üzerinde denenmişti ve 3 hafta sonra bile silinen anıların geri gelmediği gözlemlenmişti.
Bilim dünyasında hala geliştirilmekte olan ve anı silmek için kullanılan birtakım teknikler bulunuyor. Bu tekniklerin başında, çoğunlukla beyin tümörü tespit etmek için kullanılan Gamma Knife aygıtı, bir diğer deyişle ışın tedavisi bulunuyor. Fakat bu teknik, aşk acısı çekip eski sevgilisini unutmak isteyen insanlarda değil, şizofreni ve bipolar bozukluk üzere önemli manada mental rahatsızlık çeken beşerler için kullanılıyor.
3D yazıcılar
1983 yılında Chuck Hull tarafından icat edilen 3 boyutlu yazıcı, icat edildiği birinci günlerde yaygın bir kullanım alanına sahip değildi lakin teknolojinin gelişmesiyle birlikte 3D yazıcı kullanılarak bina inşa edebilecek bir duruma geldik.
3 boyutlu yazıcıya en misal aygıt, 1966 yılında yayın hayatına başlayan Star Trek: The Original Series’te ortaya çıktı. Star Trek izleyenlerin birçok, üretim ve geri dönüşüm için kullanılan Replicator ismindeki aygıtı anımsar. Birinci başlarda yalnızca yiyecek ve içecek usulü şeylerin üretildiği bu makine, ilerleyen vakitlerde daha kapsamlı kesimler için kullanılmaya başlanmıştı.
Skype / Zoom
Görüntülü konuşma uygulaması Skype’ı aslında uzun vakittir kullanıyorduk lakin pandemi ile birlikte Zoom da yaygın bir halde kullanılmaya başlandı ve özellikle iş dünyamızın vazgeçilmez bir parçası oldu. Skype 2003, Zoom ise 2011 yılında piyasaya sürüldü lakin 2001: Space Odyssey sineması, imajlı konuşmanın erken habercilerinden birisi oldu.
Büyük ihtimalle Space Odyssey’de yer verilen birçok teknolojik yenilik, bu listedeki tüm sıraları kapacak cinsten fakat biz, Dr. Heywood Floyd’un bağlandığı bir uygulamaya değinmek istiyoruz. Uzayda misyon üzerindeyken ailesi ile görüşmek isten Floyd, dakikası 85 cent karşılığında bu uygulamayı kullanarak manzaralı konuşma imkanına erişebiliyordu.
Sürücüsüz arabalar
Sürücüsüz otomobillerin yavaş yavaş araba dalında önemli kıymetler kazandığı bir gerçek. Otonom düzeyi yüksek arabalarda şoförlere artık neredeyse hiç gerek duyulmuyor. Elon Musk’ın CEO’su olduğu Tesla da bu mevzuda öncü markalardan birisi haline geldi.
Elon Musk’tan çok daha evvel, şoförsüz otomobil fikrini ortaya atan birinci üretim, 1990 yılında beyaz perdede çıkan ve Arnold Schwarzenegger’in başrolünde oynadığı Total Recall (Gerçeğe Çağrı) filmi oldu.
Filmde Schwarzenegger, şoförünün robot olduğu bir taksiye biniyor ve tehlikeli bir misyon üzerindeyken denetimin bir robotta olmasından pek hoşnut olmuyor. Robotla güya insanmış üzere tartışmaya giren aktör, ilerleyen sahnelerde robotu yerinden sökerek denetimi devralıyor. Günümüzde piyasaya sürülen şoförsüz arabaların bu araçla uzaktan yakından alakası olmadığını biliyoruz, lakin teorik olarak düşündüğümüz vakit her iki aracın da vermek istediği hizmetin tıpkı olduğu kaçınılmaz bir gerçek.
Uçan arabalar
Cyberpunk üslubunda, bilim kurgu sineması denildiği vakit akla birinci Blade Runner sineması gelir. 1982 imali bu sinema, 2019 yılında gelişen teknolojileri mevzu almış ve kıssada Android beşerler, durmak bilmeyen yağmur ve uçan otomobillere yer vermişti.
Blade Runner’ın 2019 yılı için en nokta atışı varsayımı, uçan arabalar olmuştu. Sinemada kent içindeki ulaşım, uçan otomobiller aracılığıyla gerçekleşiyordu ve bu otomobiller günümüz teknolojisinde de yavaş yavaş yer edinmeye başladı. Uçan otomobiller daha çok prototip modeller olarak karşımıza çıkıyordu lakin geçtiğimiz haftalarda Çin merkezli otonom hava aracı şirketi EHang, ülkede uçan taksilerin hizmete başladığını duyurdu.
Beyin çipi
Çoğumuzun bildiği üzere Elon Musk yalnızca şoförsüz arabalarda değil, özellikle felçli insanların hayatını kolaylaştıracak teknolojik yenilikler üzerinde de öncü bir isim haline geldi. Ünlü iş insanı geçtiğimiz günlerde Neuralink çipi teknolojisinde kıymetli gelişmeler kaydettiklerini, 2021 yılı içerisinde çipi beşerler üzerinde denemeye başlayacaklarını açıklamıştı.
Sinema dünyasının en etkileyici sinemalarından Matrix, beyin çipi stilinde bir teknolojiye yer veren birinci üretimlerden oldu. Sinemada çip implantı, büyük kalın kablolar aracılığıyla gerçekleştiriliyordu ve açıkçası Neuralink’te de durum tıpkı halde mi olur bilemiyoruz.
Temizlik robotları
Temizlik robotları, bilhassa son periyotlarda neredeyse her konuta girmeyi başaran bir teknoloji oldu. Elbette siz koltukta otururken camları silen insan görünümlü robotlardan değil, meskeni silmeye ve süpürmeye yarayan daha minik boyutlardaki akıllı aygıtlardan bahsediyoruz. Gerçi Sophia üzere son derece gerçekçi robotların yakın vakitte camlarımızı silecek kadar geliştirilmesi pek de imkansız gözükmüyor.
1960’lı yılların tanınan çizgi sineması Jetgiller, paklık robotlarına yer veren birinci imaller ortasında yer alıyor. Rosie adı verilen bu robot, meskeni silip süpürüp ortalığı dağıtan mesken sakinlerine sinirlenebiliyordu. Çizgi sinemadan yaklaşık 50 yıl sonra ise Xiaomi ve Roomba gibi markalar, üstte bahsettiğimiz paklık robotlarını piyasaya sürdü.
