Bir köy düşünün… Sakinleri için hem bir sığınak hem de bir özgürlük alanı sunuyor. Bahsettiğimiz bu yer, Almanya’da bulunuyor. Lakin tam olarak “gerçek” bir köy diyemeyiz.

Bir Alman köyünde, etrafı düzmece duvarlarla çevrili bir yerde tutulduğunuzu hayal edin. Lakin burası sandığınız üzere bir hapishane değil, umut ve ümitsizliğin iç içe geçtiği, ismini tam olarak koyamadığınız bir yer.

Evet, burası “hapsedilme köyü” lakin tıpkı vakitte sakinlerine tuhaf bir özgürlük sunan bir yer.

Buradaki binaların içi, güya vakit içinde donup kalmış üzere.

40’ların radyoları, eski bir TV ve Angela Merkel’in hâlâ şansölye olduğunu tez eden mecmualar. Lakin köyün geri kalanı, bu eski vakit hissiyatıyla tam bir zıtlık oluşturuyor.

Bu ayrıntılar, köyün sakinlerinin hayatını güzelleştirmek için bir ortaya getirilmiş. Sakinler, hayatımızın bir devrinde tahminen de bizleri de etkileyecek durumla uğraş ediyor: Demans.

Demans köyleri kavramını anlamak için öncelikle demans hastalarını anlamamız gerekir.

Demanstan etkilenen şahıslar ekseriyetle yönlerini şaşırmış, huzursuz ve zihinsel olarak geçmişte yaşayan bireylerdir. Bu da birçoğunun apansız eski işlerine, eski meskenlerine ya da uzun vakit evvel vefat etmiş ebeveynlerine geri dönmek istemelerine neden olur.

Huzurevlerinde ise demans hastaları çoklukla kaçar ve eski ömürlerine geri dönmeye çalışarak kendilerini büyük ölçüde tehlikeye atarlar. Bu nedenle birçok durumda demans hastaları sakinleştirilir, yataklarına sabitlenir ve hatta bazen kilit altında tutulur.

Yetersiz çalışana sahip huzurevleri, onları inançta tutmanın diğer bir yolunu bulamazlar. Bu koşullara reaksiyon olarak Hollandalılar, demans köyleri konseptini geliştirdiler.

De Hogeweyk isimli ilk demans köyü, 2009 yılında Amsterdam’da açıldı ve çok kolay bir hedefi vardı. Hastaları mümkün olduğunca olağan hayata yakın ve güvenli bir ortamda yaşamalarını sağlamak.

Gerçek bir köy imajı verebilmek için küçük bir restoran, berber ve süpermarket bile açmışlar.

Demans hastası ebeveynlerinizi ziyaret etmek, iddia edersiniz ki çok üzücü olabilir. O denli bir gün gelebilir ki artık sizi tanıyamayabilirler. Bu acı, birçok insanın artık nadiren ziyaret etmesine neden olur.

Demans köyleri ise sakinlere ve akrabalara birlikte yapabilecekleri birçok aktivite sunuyor. Burada alışverişe ve yürüyüşe çıkabilir, birlikte yemek pişirebilir ya da berbere gidebilirsiniz. Yapılabilecek faaliyetlerin çokluğu, ziyaret mahzurunu büyük ölçüde azaltıyor.

Peki birinci başta incelediğimiz meskenin içi neden bu kadar nostaljik gözüküyor? De Hogeweyk’te planlamacılar, insanların kendilerine tanıdık gelen ortamlarda yaşamalarını istediler. Zanaatkar, kültürlü yahut dinî gibi yedi farklı tema seçtiler.

İnsanları bu formda gruplandırmak biraz indirgeyici görünse de hastaları daha rahat ve uyumlu tutmak için düzgün bir yol olarak görülüyor.

Size de bu köy Truman Show’u hatırlatmadı mı?

Kaynaklar: Mind The Map, The Economist, npr

İlginizi çekebilecek öteki içeriklerimize aşağıdan ulaşabilirsiniz:

What is your reaction?

0
Excited
0
Happy
0
In Love
0
Not Sure
0
Silly

Cevap bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir