Boney M. müzik kümesi tarafından seslendirilen Rasputin müziği, müzikal yapısı sayesinde hem devrinde hem de bugün eskimeyen hit müziklerinden bir adedidir lakin kelamlara kulak verdiğimiz vakit aslında 20. yüzyılın başında Rus çarlığının sonunu getiren adam olarak da bilinen Grigori Rasputin’e ilişkin garip bir kıssa anlattığını fark ediyoruz.
Müziğin üniversal manada en tesirli sanat olduğu herkes tarafından kabul edilen bir gerçek. Mozart ya da Beethoven tarafından bestelenen kelamsız yapıtların herkes tarafından sevilmesi anlaşılır bir durum ancak Alman bir müzik kümesi tarafından İngilizce olarak yazılan ve Rus bir adamdan bahseden kelamlara sahip Rasputin müziğinin üzerinden yıllar geçmesine karşın bu kadar seviliyor olması oldukça enteresan.
1970’lerin tanınan kümelerinden Boney M. tarafından seslendirilen Rasputin müziği hem periyodunda hem de bugün en sevilen müziklerden bir tanesi. İnsanı kıpır kıpır eden melodisini bir kenara bırakıp kelamlarına odaklandığımızda ise Çarlık Rusya’sının en garip figürlerinden bir tanesi olan Grigori Rasputin’e ilişkin garip bir öykü anlattığını görüyoruz. Gelin Rasputin müziği ne vakit çıktı, hangi lisanda, kime yazıldı üzere merak edilen soruları yanıtlayalım.
Dünya çapında hit olan Rasputin müziği ne vakit çıktı, bestekarı kimdir?
Rasputin müziği, eurodisco çeşidinde müzik yapan Alman Boney M. kümesinin 1978 yılında çıkardığı Nightflight to Venus albümünde yer alan ikinci müziktir. Şarkının kelamları ve bestesi; Frank Farian, George Reyam ve Fred Jay tarafından yapılmıştır. Müzik çıktığı üzere Almanya’da, Avusturya’da, Birleşik Krallık’ta ve İsviçre’de en çok dinlenen müzikler listesinde birinci sıraya yükseldi.
Rasputin müziği hangi lisanda? İşte müzik kelamlarının Türkçe çevirisi:
Alman bir müzik kümesi olmasın karşın Rasputin müziği, Boney M. tarafından İngilizce olarak seslendirilmiştir. Lakin ortalarda bazı Almanca ve Rusça sözlere de yer verilmiştir. Şarkıda şiirsel bir lisan kullanıldığı için Türkçe çevirisi farklı kaynaklarda değişiklik gösterebilir ancak genel olarak kıssası bu halde.
Şarkının kıssasına geçmeden evvel Rasputin kimdir biraz yakından tanıyalım:
21 Ocak 1986 tarihinde doğduğu kestirim edilen Grigori Rasputin, kendi halinde köylü bir ailede dünyaya geldi. Güçlü, kuvvetli ve etkileyici bir adamdı. Dine ilgi duyduktan sonra seyyah oldu. Bir cins kutsal adam olarak görülmeye başlayan Rasputin’in yolu en sonunda Çar ailesiyle kesişti.
Çarın oğlu Aleksey’i bir halde güzelleştirmeye başaran Rasputin, dini bilgisini kendi çıkarları doğrultusunda kullanarak Çariçe ile hayli sıkı fıkı oldu. O devir dolanan söylentilere nazaran hem Çariçe ve hem öbür soylu bayanlarla cinsel ilgi yaşıyordu. Rusya Birinci Dünya Savaşı’na girdiğinden Çariçe ile birlikte devlet işlerine müdahale edecek kadar güç kazanan Rasputin en sonunda bir küme soylu tarafından tuzağa düşürülererek öldürüldü.
Rasputin müziği kime yazıldı, daha doğrusu bu türlü bir adama neden müzik yazıldı?
Kısa öyküsünden bile anlaşılacağı üzere Rasputin baya baya din tüccarlığı yapan sapkın bir adam. Aslında şarkının çıktığı periyotta bile özellikle Sovyetler tarafından çarlığın kirli yüzünü göstermesi açısından kötücül olarak tanımlanan tarihi bir figürdür.
Fakat gel gör ki sanat işte. Hitler’i bile öven var, Rasputin niçin övülmesin? Özellikle 1970’ler Avrupa’sının seks ve uyuşturucu odaklı dünyasını düşündüğümüz vakit Çariçeyi bile kandırmayı başarmış bir kazanovanın sevilmesi olağan görülebilir. Periyodun kimi müzik müelliflerine nazaran Rasputin müziği yanlış anlaşılmış bir tarihe figüre hürmet duruşudur. Nesi yanlış anlaşıldıysa artık.
Sovyetler’de Rasputin müziği yasaklanmıştı:
Rasputin müziği hakkındaki en değişik ayrıntı ise periyodun Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği idaresinin bu müziğe nasıl yaklaşacağını bilemiyor olması. Rus bir figürü anlatmasına karşın Nightflight to Venus albümünün Sovyet baskısına Rasputin müziği eklenmemişti.
Daha da enteresan olan Boney M. kümesinin müzik çıktıktan sonra yaptıkları Sovyetler konserinde Rasputin müziğini söylemeleri yasaklandı. 1979 yılında Polonya’da yaptıkları konserde de yasaklanmalarına karşın şarkıyı söylediler ve ülkenin radyolarında canlı yayınlandı. Sonraki gün yayınlanan kayıtta ise müzik çıkarılmıştı.
Nedendir bilinmez 40 yıl sonra Rasputin müziği tekrar tanınan:
Rasputin müziği devrinde sadece Almanca konuşan ülkelerde değil; Amerika Birleşik Devletleri’nde, Kanada’da ve Fransa’da da tanınan oldu. Garip bir halde, 40 yıldan uzun mühlet sonra Rasputin müziği evvel TikTok’ta viral oldu, daha sonra ise Spotify listelerinde en üst sıralarda görünmeye başladı.
Peki Rasputin müziği size bir yerden tanıdık geliyor mu?
Üsküdar’a Masraf iken olarak da bildiğimiz Katibim türküsü 19. yüzyılın birinci yıllarında bestelenmiştir. İstanbul güzeli Kâtip Aziz Beyefendi için yazıldığı sav edilen müzik ile Rasputin müziği ortasındaki büyük benzerlik yayınlandığı devir büyük dikkat çekmiştir. Bu benzerlik küme tarafından reddedilmiş olsa bile şöyle bir kulak kabarttığımız vakit, hele biraz hızlandırınca az da olsa ilham alınmış üzere göründüğünü söylemek yanlış olmaz.
Alman bir küme tarafından Rus bir adamın İngilizce olarak anlatıldığı Rasputin müziği ne vakit çıktı, kime yazıldı gibi merak edilen soruları yanıtlayarak müziğin öyküsü hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Ruslar için tatsız bir olay olsa da kabul edelim, hoş müzik.
