İnsanız, doğduğumuzdan günden beri bir vücudun içinde yaşıyoruz lakin onu ne kadar yeterli tanıyoruz? Günlük hayatın en sıradan işlerini yapan bedenimizdeki her bir kesimin içinde aslında mucize üzere görünen özellikler kapalı. Gelin insan anatomisi hakkında kimilerini daha evvel hiç duymadığınız farklı bilgilere yakından bakalım.

İki karışlık küçük bebekler olarak doğuyor, yıllar içerisinde büyüyor ve yüz kiloyu, iki metreyi aşan vücutlara sahip insanlara dönüşebiliyoruz. Bu durumun kendisi bile gerçek bir mucizeyken düşünün bir de insan anatomisinin derinlerinde neler gizli. İnsan anatomisi terimsel olarak insan bedenindeki kaslar, kemikler, iç organlar ve başka yapılar için kullanılan genel bir isimdir.

Yahu ben kaç yaşında adamım bedenimde ne var bilmez miyim diye düşünüyorsanız yanılıyor olabilirsiniz zira insan anatomisi hakkında öğrendiğimiz pek çok şey aslında epey yakın geçmişte keşfedildi. Yani bu yüzden emin olun bedeninizdeki her şeyi biliyor olamazsınız. O yüzden gelin insan anatomisi hakkında kimilerini birinci sefer duyacağınız değişik bilgilere yakından bakalım.

İnsan anatomisi hakkında bilgiler:

  • Sahip olduğumuz yüzlerce kemiğin büyük bir kısmı uzuvlarımızda toplanmıştır. 
  • Yüz binlerce kilometrelik damarlara sahibiz.
  • Her saniye bir ülke nüfusu kadar hücre üretiyoruz.
  • Doğduğumuz günden öldüğümüz güne kadar hiç değişmeyen tek bir organımız var.
  • Vücudumuzdaki en büyük organ, aslında her şeyi içeride tutan organdır.
  • Asla iki burun deliğimizi birden kullanmayız.
  • Beynimiz küçük lakin fonksiyonel kalması için çok fazla kaynak gerekiyor.
  • Sabah uyandığımızda çok daha uzun oluruz.
  • Eternal Sunshine of the Spotless Mind sineması gerçek.

Sahip olduğumuz yüzlerce kemiğin büyük bir kısmı uzuvlarımızda toplanmıştır:

Bebekler yaklaşık 300 kemiğe sahip olarak doğarlar zira rahat bir doğum için bu kemikler küçüktür ve hareket eder. Yaş ilerledikçe kemikler kaynar ve yetişkin bir beşerde 206 kemiğe dönüşür. İlginçtir, bol eklemli yapısı nedeniyle bedenimizdeki kemiklerin yarısından fazlası ellerimizde, el bileklerimizde, ayaklarımızda ve ayak bileklerimizde bulunur.

Vücudumuzda bulunan en büyük kemik uyluk kemiği, en küçük kemik ise kulak zarımızın içinde bulunan üzengi kemiğidir. Dişlerimiz iskeletimizin bir kesimi olarak kabul edilseler bile teknik olarak kemik sayılmazlar. Asıl şaşırtan olan ise kemiklerimizin gücüdür Bir kibrit kutusu boyutundaki insan kemiği 8 tondan fazla yüke bile dayanacak güçtedir. Tabii alan genişledikçe güç dağıldığı için azalır. 

Yüz binlerce kilometrelik damarlara sahibiz:

Vücudumuzda bulunan tüm atardamarlar, damarlar ve bunları birbirine bağlayan kılcal damarlar öylesine yayılmışlardır ki her bir kasımıza, organımıza, deri modülümüze ve hatta sonlarımıza ulaşırlar. En küçüğünden en büyüğüne tüm bu damarları uç uca eklediğimizde karşımıza çıkan uzunluk 160 bin kilometreden daha fazladır. Dünya’nın etrafının uzunluğunun 40 bin kilometre olduğunu düşünürsek bir insanın damarlarının Dünya’nın etrafında tam dört cins atabileceğini söyleyebiliriz.

Her saniye bir ülke nüfusu kadar hücre üretiyoruz:

Vücudumuzda akılalmaz sayıda hücre var. Bunlar canlı organizmalar oldukları için doğarlar, fonksiyonlarını yerine getirirler, ölürler ve biz de yeni hücreler üretiriz. Bunun ayda yılda bir olan bir olay olduğunu zannediyorsanız yanılıyorsunuz zira bedenimiz, her saniye yaklaşık 25 milyon yeni hücre üretiyor. Yani her 4 saniyede bir Türkiye nüfusundan fazla hücre üretiyoruz. Natürel yaşlandıkça DNA yıpranması nedeniyle üretilen hücre sayısı gittikçe azalıyor. 

Doğduğumuz günden öldüğümüz güne kadar hiç değişmeyen tek bir organımız var:

İnanılır üzere değil fakat sahiden de bu türlü bir organımız var. Gözlerimiz, biz doğduktan sonraki 3 ay içinde kornea gelişimini tamamlıyor ve bir daha asla büyümüyor. Kulaklarımız ve burnumuz dahil her organımız beden gelişimine ahenk sağlayarak büyürken gözlerimizde rastgele bir boyut değişikliği olmuyor. Minicik bebeklerin koca koca gözleriyle bize sempatik şirin bakmalarının nedeni tam olarak budur. 

Konu açılmışken birkaç ayrıntı daha verelim. Gözlerimiz, bedenimizdeki en süratli çalışan kaslardır. Bir göz kırpma hareketi ortalama 100 – 150 milisaniye sürüyor. Bu aksiyonu yapan orbicularis oculi, saniyenin yüzde biri süratte hareket edebiliyor. Ayrıyeten daha evvel buradaki yazımızda ayrıntılarıyla anlattığımız üzere dünyada en az görülen göz rengi, ortalama yüzde 2’lik bir oranla yeşil gözdür. 

Vücudumuzdaki en büyük organ, aslında her şeyi içeride tutan organdır:

Hayır, bilmece sormadık. Şöyle bir bedenimize baktığımızda bütün anatomimizi aslında içeride bir ortada tutan şeyin derimiz olduğunu çabucak fark ederiz. Tüm bedenimizi gerçek ısıda fiyat, dokunmamızı ve hissetmemizi sağlar, gönlümüzce hareket edebiliriz ve üstelik inanılmaz süratli bir biçimde güzelleşerek yenilenir. İşte tüm bedenimizi saran bu mükemmel organ, beden yükümüzün yaklaşık yüzde 15’ini oluşturduğu için bedenimizdeki en büyük organdır. 

Asla iki burun deliğimizi birden kullanmayız:

Hiçbir vakit şuurlu olarak gerçekleştirdiğimiz bir aksiyon değil lakin nefes alışlarımız sırasında her vakit iki burun deliğimizden birini tercih ediyoruz. Bunun nedeni, nefes aldıkça o kanalın kuruması ve havayı nemlendiremez hale gelmesi. Bir delik bu hale gelince çabucak öteki deliğe geçiyoruz ve ciğerlerimizi tahriş etmeyecek nemli havayı çekmeye devam ediyoruz. Burun tıkanıklığının bu kadar can sıkıcı olmasının temel nedeni budur.

Beynimiz küçük lakin fonksiyonel kalması için çok fazla kaynak gerekiyor:

Ortalama bir insan bedenine baktığımız vakit enteresandır lakin her şeyin yöneticisi olan beynin yalnızca yüzde 2’lik bir kütle kapladığını görürüz. Küçük olması sizi yanıltmasın, beynimiz o kadar faal bir biçimde çalışır ki bedenimizdeki toplam oksijen ve kan kaynağının yüzde 20’sini kullanır. Enteresan olan ise beynimizin kolay kolay ölmüyor olması. O denli ki şayet bedenimiz oksijensiz kalırsa beynimiz 3 ile 6 dakika ortasında bir mühlet boyunca hayatta kalmaya devam edecektir. Ama çok açlık durumunda beynimizin ölme ihtimali vardır. 

Sabah uyandığımızda çok daha uzun oluruz:

Tabii 1.70 biri sabah uyandığı vakit 2 metre olmaz fakat birkaç santimlik gözle görülür büyümeyi siz bile fark edebilirsiniz. Bunun nedeni, saatler boyunca yatay durumda uyuduğunuz için omurga kemiklerinin ve öbür kıkırdak alanların ortalarının açılması. Güne başladığınız anda yer çekimi tesiriyle bu boşluklar kapanır ve olağan boyutunuza inersiniz. Yani öteki açıdan söylersek de gece uyumadan evvel daha kısa oluruz. 

Eternal Sunshine of the Spotless Mind sineması gerçek:

Ülkemizde Sil Baştan üzere berbat bir çeviriyle vizyona giren Eternal Sunshine of the Spotless Mind sinemasında olduğu üzere anılarımız sahiden de silinip tekrar yazılabilir. Yazılabilir bile değil aslında yazılır, hem de hiçbir makine kullanmadan beynimiz bunu kendi kendine yapar. Detaylarına hakim olmak için daha pek çok çalışma yapılması gerekiyor ancak bir anıyı düşündüğümüz vakit beynimiz onu bir nevi tekrar yazıyor. Daha enteresan olan ise bu yazım sırasında anıyı değiştiriyor olması. Yani bir anıyı en saf haliyle değil de en makûs ya da en âlâ yanları ile hatırlıyorsanız bunun nedeni şahsen kendi beyninizdir. 

Kaslarımız, kemiklerimiz ve organlarımızdan oluşan insan anatomisi hakkında kimilerini birinci sefer duyduğunuz sıra dışı bilgilerden bahsettik. Kimbilir tahminen yakın bir gelecekte çok daha fazla şey keşfedeceğiz ve hatta bunlara müdahale bile edebileceğiz.

Kaynaklar: Newseek, OSGPC, Nectar

What is your reaction?

0
Excited
0
Happy
0
In Love
0
Not Sure
0
Silly

Cevap bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir