İlber Ortaylı’dan 100. Yıl Kutlamaları Hakkında Sert Açıklama: “Cumhuriyete Saygı Gösterilmedi, Sahip Çıkılmadı.”

Prof. Dr. İlber Ortaylı, X üzerinden 100’üncü yıl kutlamalarına ait bir paylaşım yaptı. Ortaylı, cumhuriyete hürmet gösterilmediğini ve sahip çıkılmadığını söz etti.

Türkiye, bu yıl cumhuriyetin 100’üncü yılına kutlamaya hazırlanıyor. Lakin, birtakım aktifliklerin İsrail-Filistin gerginliği nedeniyle ertelenmesi üzere hususlar nedeniyle tartışmalar yaşanıyordu. Bugün kutlamalar hakkında Prof. Dr. İlber Ortaylı’dan sert bir açıklama geldi.

Ortaylı, X (Twitter) hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda bu biçimde bir kutlamanın olmayacağını tabir etti. Ayrıyeten, Türkiye’de cumhuriyete saygı gösterilmediğini ve sahip çıkılmadığını da açıklamalarına ekledi.

İlber Ortaylı’nın açıklaması:

Halkımız Cumhuriyet’in getirdiklerinin, kazançlarının farkında değil. Atatürk’ün hayali nedir, burası nasıl bir coğrafyadır, etrafındaki şartlar nasıldır? Bunlar üzerine bir düşünme yok. Sorgulamadan, farkında olmadan yaşayıp gidiyoruz. Bu durum hem seçmene hem de seçilene…

— İlber Ortaylı (@ILBERORTAYLIGSU) October 24, 2023

“Halkımız cumhuriyetin getirdiklerinin, karlarının farkında değil. Atatürk’ün hayali nedir, burası nasıl bir coğrafyadır, etrafındaki koşullar nasıldır? Bunlar üzerine bir düşünme yok. Sorgulamadan, farkında olmadan yaşayıp gidiyoruz. Bu durum hem seçmene hem de seçilene sorumsuzluk getiriyor.

Cumhuriyetimizin 100. yılındayız. Bu halde bir kutlama olmaz. Hiçbir cumhuriyet 100. yılını bu türlü kutlamadı. Dünyada genel vicdanın zayıf olduğu ülke ABD’dir zira Amerikalılar tuhaf bir millet. Onlar için “United States” değerlidir; kendi “state”leri geri planda kalır veyahut onunla övünür fakat merasimlerle kutsamaz. Mesela rastgele bir imparatorluğun yönetim edilen azınlık mensubu insanları vardır. “Tanrı Çar’ı korusun ve bizden uzak tutsun” kelamı onlardan gelir. Devletin bulunması teminattır ancak bizden de uzak dursun, benim değil diye bakılır. Amerika’da bu türlü bir tuhaflık vardır fakat orada bile bu türlü 50 yılda, 100 yılda bir gelen günler kutlanır.

Fransa üzere ülkelerde ise bu büsbütün bir ulusal sıkıntıdır, cumhuriyetin kutlanması. Monarşinin 200., 300. yılı kutlanıyor. Beşerler bunu benimsiyor. Romanov’lar çok sevilen Rus hanedanı olmamasına karşın Ruslar Romanov’ları kutladılar.

Memleketimizde ise Cumhuriyet’e saygıyı beşerler göstermedi. Kimse kusura bakmasın. Türkler Cumhuriyetlerine hürmet göstermediler, sahip çıkmadılar. Umarım 150. yılda öbür bir tablo ortaya çıkar.”

Açıklamaya gelen birtakım tepkiler