Dünya Tarihinde Kayıtlara Geçen En Büyük Megatsunami: Üst Üste 13 Tane Galata Kulesi Yüksekliğindeydi!
Tsunamiler deniz kıyısındaki ömür yerlerini hatta doğayı ortadan kaldırabilecek büyüklükte olabiliyor. Lituya Körfezi’nde meydana gelen megatsunami bugüne kadar görülenler ortasında en büyüğü. Gelin bu akılalmaz tabiat olayına yakından bakalım!
Tsunamiler için küçük kıyamet adlandırmasının kullanıldığını duymuş olabilirsiniz. Fakat kimileri hiç de küçük değil… Lituya Körfezi Tsunamisi de bunlar birisi!
Bu felaketi birinci sefer duyuyor olabilirsiniz. Yaşandığı bölgede çok az kişi yaşaması hasebiyle ucuz atlatılmış bir felaket olarak isimlendirmek yanlış olmaz zira NASA, felaketin üzerinden 60 yıldan fazla geçmesine karşın yıkımın uzaydan hala görülebildiğini söylüyor.
Tsunami nedir ve nasıl oluşur?
Tsunami, Japonca “liman dalgası” manasına gelen bir sözdür. Sözün Japonca olmasına şaşırmamak gerek!
Okyanus ya da denizlerin tabanında oluşan zelzele, volkan patlaması ve bunlara bağlı olarak yerde oluşan çökme ve kaymalar üzere tektonik olaylar sonucu denize geçen güç nedeniyle oluşan uzun salınımlı dev deniz dalgasına tsunami denir.
Siz bir de megatsunamiyi görün!
Adından da anlaşılacağı üzere daha büyük dalgalara sahip tsunamilere “megatsunami” denir. Fakat tek fark dalga uzunlukları değildir.
Normal tsunamiler deniz tabanının hareketinden kaynaklanmaktadır ve açık denizde dalga yüksekliği daha düşüktür. Megatsunamiler ise büyük toprak kaymaları ve denize düşen gök taşı üzere başka olaylardan kaynaklanmaktadır.
Büyük toprak kaymaları ve denize düşen gök taşı, çok büyük ölçüde suyun süratli bir formda yer değiştirmesine neden olur. Bu durum da megatsunamiler oluşturmak için birebirdir.
Bu vakte kadar görülen en büyük tsunami: Lituya Körfezi Tsunamisi
9 Temmuz 1958 tarihi gecesi saat 22.15’te Alaska’nın Lituya Körfezi’nde meydana gelen 7.8 şiddetindeki depremin akabinde meydana gelen heyelan yüzünden 90 milyon ton kaya bir anda körfeze düşmüştür.
90 milyon tonun 8 milyon damperli kamyon yüküne eşit bir tartı olduğunu söylersek büyüklüğü algılamamız çok daha kolay olacaktır.
Lituya Körfezi Tsunamisi tam bir felakettir desek yeridir!
Bu kadar fazla kayanın bir anda körfez sularına düşmesiyle birlikte dünya tarihinin en büyük tsunamisi oluştu. 524 metre boyuna ulaşan dalgalar, kıyı şeridindeki ağaçları kökünden söktü ve büyük bir felakete yol açtı.
Tsunamilerin boyutlarıyla ilgili yapılan bir YouTube videosunda da görülebildiği gibi, Lituya Körfezi Tsunamisi’nin dalga uzunluğu o kadar büyüktü ki üst üste dizilmiş 8 adet Boğaz Köprüsü’nü(sudan yüksekliği) ya da 13 adet Galata Kulesi’ni içine alabilirdi.
İnsanların az olduğu bir bölgede gerçekleşmiş olması büyük talih.
Bu nedenle sadece 5 kişi hayatını kaybetti. Lituya Körfezi Tsunamisi en büyük tsunami olsa da en ölümcül tsunami değildir.
Tsunamiye şahit olanların anlattıkları, gerçeküstü bir görüntü olduğu tarafında. Bununla bir arada bir balıkçının anlattıkları, tsunaminin büyüklüğünü gözler önüne sermektedir.
Balıkçı, dalgaların kendisini bir ağacın doruğuna fırlattığını ve orada kaldığını anlatıyor. Bu türlü bir şey yaşayabilecek olmak bile tüyler ürpertici…
