Atatürk’ün Gündüzleri Az Uyuyup Geceleri Neredeyse Hiç Uyumamasının Sebepleri: 4 Yıl Gece Uykusu Uyumamış!

Başarılı insanların az uyuduğunu kesinlikle duymuşsunuzdur. Bu şahısların ortasında Cumhuriyetimizin kurucusu Ulu Lider Mustafa Kemal Atatürk de var. Kendisi gündüz uyuyup gece az uykuyla çalışmayı seven birisiydi. Sebebi sizce ne olabilir?

Atatürk’ün uykuyu pek sevmediği kendi ağzından da duyulan bir şey. Çok az uykuyla verimli çalışmalar gerçekleştiren Atatürk’ün bu muvaffakiyetleri tahminen de onun zeki bir insan olmasının yanı sıra az uykuyla ve verimli çalışmasıyla temaslıdır.

Yirmi dört saatlik yaşantısında bir programa nazaran ilerlemekten çok spontane ancak verimli çalışmalar gerçekleştiren Ata’nın hepimize örnek olacak bir uyku düzeni varmış…

Onu yakinen tanıyanlar, uykuya düşkün olmadığını şahsen söylerler.

Atatürk’ün yakınında bulunan bireyler, özellikle Başyaveri Cevat Abbas, bu mevzuyla ilgili çok değerli bilgiler vermiştir. Kendisinin programa bağlı kalmadan ani gelişmelere ayak uydurduğunu, ebediyen dinç ve enerjik olmaya ihtimam gösterdiğini söylemiştir. Az ve öz uykuyla getirdiği muvaffakiyetleri, Atatürk’ü ebediyen bu nizamına de sadık kalmaya itmiş olmalı.

Çankaya’da, Dolmabahçe’de ve birçok yerde gerçekleştirdiği gezintiler bile bir programa bağlı olmadan gerçekleşiyordu. Sofası, sabaha dek ziyaretçi ağırlar; odasında ışık hiç eksik olmazdı.

Gece uzunluğu çalışmalarını sürdürüyordu.

Cevat Abbas Gürer, Atatürk’e bir gün uyuması için neredeyse yalvardığını söyler. Bu durum karşısında ise Ata’nın verdiği karşılık çok daha manalıdır. Gürer’e:

“Hayat pek kısa. Çocukluk ve mektep hayatı bir kısmını alıp götürüyor. Geriye kalanını da uyku yarıya indiriyor. Uykusuzluğu giderecek ve bedene gerekli dinlenme besinini verecek komprimeler icat olsa ne âlâ olurdu. Lakin bir gün bu da olacaktır. Nitekim tıp ilimi, kimya, uyutmak için çok hoş ilaçlar yapmaya başlamıştır.’’  yanıtını vermiştir.

Aslında Atatürk’ün uykuya karşı gösterdiği bu zıt tavır, askerlik periyotlarından kalmış.

Cevat Abbas onu çok yakından tanıyan biriydi. Onun verdiği bilgiler ışığında öğreniyoruz ki Atatürk muharebe sırasında asla uyumazdı. Yatsa bile tetikte, seyyar karyolada elbiseyle uzandığını, bir gözü açık, bir gözü kapalı uyuduğunu söylüyor.

Mütareke günlerinde uykusuzluğu kronikleşen Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basışından Lozan Antlaşması’nın imzasına kadar geçen sürece gece uykusu görmediğini söylüyor.

Bir öbür şahit ise Süreyya Yiğit’tir. Bir anısında, Atatürk’ün uyumadan 3 gün boyunca çalışabildiğini görmüş olmasının şaşkınlığını yaşadığını anlatmıştır.

Cephede değil, savaş desen o da yok. Uykusuzluğu gerektirecek kıymetli bir olay yaşanmıyordu.

Atatürk, bir işe başladığı vakit, onu tamamlamadan asla rahat edemezdi. Çalışmaları sırasında yer ve vakit şartlarıyla pek ilgilenmezdi. Nerede ve hangi kaidelerde olursa olsun bir vazife belirledi mi onu yerine getirmeye odaklanırdı. Seyahatleri sırasında bile tren yahut arabada evrak açtırarak çalıştığı sıkça görülürdü.

Ülke işleri onun için her şeyin üzerindeydi. Kimi vakitler hiç durmadan 48 saat aralıksız çalıştığı, Çankaya Köşkü’nde bir tarih kitabını bitirmek için 2 gün boyunca hiç yatmadığı hatta şezlongda dinlendiği anılar ortasında yer alıyor. Yalnız kaldığı yahut kitap okuduğu anlarda masa pek ilgisini çekmez, ekseriyetle koltuğa bağdaş kurup oturmayı tercih ettiğini de Süreyya Yiğit ekliyor.

Sadece duş almak için orta verir ve odasında sabaha kadar çalışmaya devam ederdi.

Peki uykudayken hayatı kaçırıyormuş hissine kapılan ve tüm planlarını, işlerini gece uzunluğu sürdüren Mustafa Kemal Atatürk’ün bu tertibini anılar haricinde nasıl biliyoruz?

Tabii ki 1931-1938 yılları ortasında yazılmış Nöbet Defteri’nden. Defterin içinde Atatürk’ün vefat gününe kadar günü gününe tutulan nöbetler, uyuyuş ve uyanış saatleri yer alıyor. Bu bilgilere baktığımızda da söylenenlerin tutarsız hiçbir yanı yok. Uykuyu sevmeyen Atatürk, ömrünün son demlerine kadar tutturduğu tertibi muvaffakiyetle uygulamıştır.

Bilimsel çalışmalar, zeki insanların daha geç uyuduğunu kanıtlıyor.

Araştırmalar, zekâ ile geç saatlerde yatma ortasında bir ilişki olduğunu öne sürüyor. Bu durumun altında yatan nedenler ortasında zeki insanların gece saatlerinde daha yaratıcı ve verimli olma eğiliminde olmaları ve sessiz, sakin bir ortamda fikir süreçlerine daha yeterli odaklanabilmeleri yer alıyor.

Beynin karmaşık yapısı, zeki bireyler gündüz saatlerinde bile uyanık olmalarına rağmen gece daha rahat ve odaklanmaya elverişli olabiliyorlar. Ancak bu durumun az olasılıkla değişkenlik gösterebildiği üzere genel bir eğilimi temsil ettiğini söylemekte yarar var. Her bireyin biyolojik saati farklı olduğu için bu durum elbette kişiden bireye değişir.

Başarılı olmanın sırrı tahminen de nitekim tertipli uykudan çok az ve öz uyumaktan geçiyordur. Çalışmaya, işine bu derece aşık bir insanın vatanı için bir an bile gözünü kırpmadığını görmek, bir defa daha kendisine minnet duymamıza sebep oluyor.

Biz rahat uyuyabilelim diye uyumadı. Artık rahat uyuyabilirsin Ata’m, cumhuriyet bizlere emanet.