Aile Apartmanının Bi’ Tık Üstü: Tüm Halkın Tek Bir Binanın İçinde Yaşadığı Enteresan Kasaba
Bulunduğunuz bölgede tüm insanların tek bir apartmanda yaşadığını düşünün. Muhtemelen düşünemeyeceksiniz, zira kulağa pek mümkünmüş üzere gelmiyor. Lakin bu durumun yaşandığı tek bir yer var: Whittier Kasabası!
Adından sıkça kelam ettiren bu kasabada tüm beşerler tek bir binada yaşıyor. Üstelik market, okul, postane, hastane üzere hizmetler de apartmanın içerisinde yer alıyor! İnsanlık tarihi boyunca birçok farklı yerleşim yerleri oldu ama bu, alışılmışın dışında bir durum.
Begich Tower isimli bir binada yaşayan insanların buraya yerleşme hedefleri aslında çok öbür. Farklı bir emelle kurulan bu bina, aşikâr bir vakit sonra tüm kasabaya yuva oldu. Bu enteresan binanın öyküsünü öğrenince o kadar da mantıksız gelmeyebilir.
Kiliseden karakola kadar her şeyin mevcut olduğu bu bina nasıl var oldu?
Öncelikle bulunduğu bölgeden kelama başlayalım ki taşlar yerine otursun. Amerika Birleşik Devletleri sonları içinde bulunan bu kasaba, Soğuk Savaş devrinde inşa edildi. Sibirya tarafından gelebilecek Sovyetler Birliği akınlarına karşı bir nevi tedbirdi de denilebilir.
Sibirya, Sovyetler Birliği denetimindeydi. Kasabamızın yer aldığı Alaska da Sibirya’ya çok yakın bir bölge olduğu için 1950’lerin başında bölgedeki güvenlik sağlanmalıydı. Bunun için de bir hudut karakolu inşa edildi. Tamam lakin bu bir apartmandı; karakol değil. Değil mi?
Detaylarına indiğimizde hudut karakolu olarak inşa edilen bu binanın, 1950’lerde bölge güvenliğinden sorumlu olduğunu görüyoruz.
1953’te inşasına başlanan ve 1957’de tamamlanan Begich Tower, epeyce stratejik bir bölgeye konumlandı. Bölgedeki tüm askeri çalışanın sığabileceği formda inşa edilen bu yapı, güçlü iklim şartlarına nazaran de tasarlanmıştı. Günümüzdeki lojman mantığıyla inşa edildiğini düşünebiliriz.
Bölgenin şartları belliyken askeri işçinin tüm gereksinimini karşılayabileceği ögeler da binanın içine yerleştirildi. Şimdi inşaat bittiğinde bile içerisinde 500’den fazla asker vardı.
1960’lara gelindiğinde ABD ordusu, Alaska bölgesindeki askeri karakolları Sibirya’ya daha yakın bölgelere taşıma kararı aldı.
1950’lerin başında inşa edilen bu yapı böylelikle yavaş yavaş kıymetini kaybetmeye başladı. Vakitle ordu, binayı terk etti. Tam o devirlerde ise ABD’nin en vahim sarsıntılarından biri yaşandı: 27 Mart 1964’te bölgedeki yerleşimlerin tamamı yerle bir oldu.
Alaska başta olmak üzere ABD’de birçok bölgeyi derinden etkileyen deprem 9,2 şiddetinde olarak kaydedildi. Bölgedeki yapıların hiçbiri ayakta kalmamıştı. Lakin 50’lerde inşa edilen bu askeri yapı, ayakta kalabilmişti. ABD ordusunun terk ettiği bina, her türlü füze, bomba üzere ataklara karşı güçlü olarak inşa edildiğinden zelzelede tek bir hasar dahi almadı.
Depremde konutlarını kaybeden beşerler, orduya ilişkin olan bu binaya taşındı.
Hükûmet, bölgedeki insanların mağduriyetini gidermek için bu binaya taşınmaya müsaade verdi. Böylece askeri bir yapı olarak inşa edilen bu bina, kasaba halkına mesken sahibi oldu.
Bugün, burada yaşayan halkın rastgele bir yere gitmesine gerek yok. Market, karakol ve hatta okul bile apartmanın içinde. Sahiden de tarihte en enteresan yapıların başında gelebilecek bu bina, vakitle Alaska’nın da bir sembolü oldu.
2016’da Alaska Hükûmeti, binayı yeniledi. 196 daireden oluşan binanın yenilenme maliyeti ise neredeyse 3 milyon dolardı.
Bölgenin turist alan bir yerinde konumlanan binanın birkaç dairesi otel olarak da kullanılıyor. Vakitle nüfusu artan kasabanın tamamı tek bir binada yaşamaya alışmış ve durumlarından epey mutlu görünüyorlar. Sonuçta işe gitmek için saatler öncesinden uyanıp trafik kaygınızın olmadığını, yalnızca asansöre binip yer katta inmeniz gerektiğini düşünürseniz epeyce keyifli üzere.