Varşova, 22. yüzyıl… Teknolojik gelişmeler arşa çıkmış, oyunlar gerçek hayatın vazgeçilmez bir modülü hâline gelmiştir. O denli ki beşerler Matrix filmindekine benzeri koltuklara bağlanıp ömürlerinin birçoklarını sanal âlemlerde geçirmeye başlamıştır. Nasıl geçirmesinler ki? Realium’da (gerçek dünya) fakir ve kıymetsiz biriyken Virtualium’da (sanal âlem) istedikleri herkes ve her şey olabiliyorlar ne de olsa. Hatta ünlü ve güçlü bile…
Doğal insan faktörünün olduğu her yerde, bilhassa de sanal âlem üzere kimliğinizi kolaylıkla gizleyebildiğiniz bir ortamda kabahat ögesi da eksik olmuyor. İşte bu türlü durumlarda devreye Gamedec, yani Oyun Dedektifi denen bireyler giriyor. Şayet Virtualium’da bir meseleniz varsa – dolandırıcılar, hilekârlar, sapıklar – probleminizin tahlili bir Gamedec tutmaktan geçiyor. Makul bir fiyat karşılığında elbette…
Çok laf, az iş…
Gamedec alıştığımız RYO’lardan oldukça farklı. Bir kez oyunda hiç savaş yok, hatta neredeyse aksiyon da yok. Onun yerine etrafta dolaşıp beşerlerle konuşuyor, bol bol diyalog okuyor, bilgisayarlara sızıyor, ipuçları topluyor ve tıpkı gerçek bir dedektif üzere çıkarımlarda bulunuyoruz. Bir RYO’dan çok bir macera oyununa daha yakın diyebiliriz kendisi için. Hatta bir modül Disco Elysium’a benzetmek bile mümkün. Lakin daha küçük bir takımın elinden çıktığından onun kadar derin değil natürel.
Oyunda karakter puanı, düzey atlama ve envanter üzere şeyler de yok. Onun yerine “aspect” (bakış açısı) denen bir sistem geliştirmiş üretimciler. İnsanlara nasıl davrandığımıza, neler düşündüğümüze, hasılı “nasıl rol yaptığımıza” bağlı olarak dört farklı aspect puanı kazanıyoruz (Detaylı bilgiyi ilgili kutuda bulabilirsiniz). Bunları kullanarak da çeşitli meslekleri açıyoruz. Hacker, tabip, kabadayı, internet fenomeni, hileci… üzere gibi. Her biri farklı diyalog seçeneklerinin açılmasını, münasebetiyle da yeni ipuçları toplayabilmemizi sağlıyor. Ancak bir oturuşta bütün meslekleri kazanamıyor ve karakterimizi her bahiste ustalaştıramıyoruz. Bu da soruşturma sırasında kimi gerçeklere ulaşamamamıza sebep oluyor.
Bunun kulağa makus bir şey üzere geldiğini biliyorum fakat muhakkak o denli değil. Tam tersine oyunu farklı karakterlerle tekrar tekrar bitirmek için çok hoş bir sebep sunuyor bize. Zira Gamedec’te sonuca gitmenin birden fazla yolu var. Üstelik yanılgı da yapabiliyor, yanlış sonuca varıp yanlış kişiyi suçlayabiliyorsunuz da. Lakin oyun o noktada sizi “Game Over” ekranına ışınlamak yerine seçimlerinize “adapte oluyor,” yanlış iz sürmenize karşın macera devam ediyor ve kusurlarınızla yüzleşmek zorunda kalıyorsunuz. Ve oyundaki öbür beşerler bunu hatırlıyor. Şayet bir davayı muvaffakiyetle çözerseniz sonraki kısımlarda, “Hey, sen şu Gamedec’sin!” deyip size güveniyorlar. Ya da sanal âlemde yanlış yaptığınız birine gerçek dünyada rastlayabiliyor ve onunla yüzleşmek zorunda kalabiliyorsunuz. Sanki farklı bir yol izleseydim ne olurdu diye büyük bir merak ve heyecana kapılmanız da gayreti.
Oyun içinde oyun içinde oyun
Gamedec’in en çok beğendiğim yanlarından biri de bilgisayarımıza bağlanıp farklı farklı oyun dünyalarına geçiş yapabilmek oldu mutlaka. Resmen oyun içinde oyun oynuyoruz. Mesela “Harvest Time” isimli çiftçilik simülasyonuna girdiğimizde Varşova’nın siberpunk dünyasını geride bırakıp kendimizi bir anda kovboyların cirit attığı, kendi çiftliğimizi satın alıp zerzevat yetiştirdiğimiz farklı bir oyunun içinde buluyoruz. “Twisted & Perverted” ise insanların birbirlerini öldürebildiği yahut cinsel bağlantıya girebildiği, yetişkin temalı bir oyun. Gamedec’te bunun üzere 5-6 farklı oyun dünyası var. Ne yazık ki bunlardan yalnızca 3 adedinde serbestçe dolaşılabiliyoruz. Başkalarına senaryo icabı girsek de çok kısıtlı alanlarda, çok kısa müddetliğine takılabiliyoruz. Lakin bu durum oyunun tadını azaltmıyor katiyen. Sanal âlemde tanıştığınız şahıslarla diğer oyunlarda yahut gerçek dünyada tekrar karşılaşmak da oyuna beğenilen bir tat katmış doğrusu. Mikro-ödeme esprileri, çok oyunculu üretimlerin klişe sorunlarıyla ilgili göndermeler falan gırla gidiyor.
Gelelim oyunun eksilerine… Elbet en büyük sorun oyunun Codex sisteminde. Oyun daha birinci dakikalarından itibaren resmen sizi bir bilgi bombardımanına tutuyor ve bunu çok karmaşık bir biçimde yapıyor. Teknolojiler, şahıslar, gerçek ve sanal âleme ilişkin bilgiler farklı başka kategorilerde yer alıyor lakin yeni bir bilgi edindiğimizde bu hangi sayfaya gitti, hangi sırada yer aldı, anlamak hakikaten çok sıkıntı. Bunları okumadan geçebiliyorsunuz olağan ancak birtakım vazifeleri nasıl çözeceğinizin ipuçları da bunlarda yer alıyor. Haydi onu geçtim, oyun iki kez şimdi tanışmadığım bir karakterin bilgilerini bana Codex girdisi olarak verdi ve resmen spoiler yedim. Bu da soruşturmamın tadını biraz kaçırdı.
Onun dışında birtakım yazılar hâlâ Lehçe; İngilizce çevirisi unutulmuş diyaloglar var. Son yamayla sayıları oldukça düştü fakat yeniden de ortada sırada bir-iki adede denk geliyorsunuz. Diğer bir yerde de diyalog seçenekleri tükenmesine karşın “konuşmayı sonlandır” şıkkı çıkmadığı için sohbet ekranında sıkışıp kaldım, son kayıt noktasına geri dönmek zorunda kaldım. İki sefer de hiçbir şey yapmamama karşın kusurlu başarımlar açıldı, tekrar spoiler yedim. Son olarak oyunda seslendirme de yok. Bu eksiden sayılmaz gerçi lakin yeniden de belirteyim.
Tekrar de bu saydığım eksiklerine karşın bu yılın en yeterli RYO’larından biri Gamedec. Yalnızca sürprizlerle dolu kıssası ve tekrar oynanabilirliği bile onu eşsiz bir deneyim kılmaya yetiyor. Oynamadan geçmeyin.
