İngiltere’de Hep İngilizce Konuşuldu Sanıyorsanız Yanıldınız: 300 Yıl Boyunca Resmî Dilleri Fransızcaydı! Peki Ama Neden?
Şu anda İngilizce üniversal bir lisan olarak konuşulsa da çok uzun vakit öncesinde İngiltere’nin resmî lisanı Fransızcaydı. Pekala ulusal bir lisana sahip bu yer, nasıl oluyor da diğer bir ülkenin lisanını konuşuyordu?
Aslında bu söylediğimiz şey asırlar öncesine ilişkin olsa da az buz da değil, çabucak hemen 300 yıldan bahsediyoruz.
Peki ya İngilizcenin suyu mu çıkmıştı? Tarihte neden bu türlü radikal bir değişim yaşandı? Hepsinin bir yanıtı var!
Öncelikle mevzuyu anlamak için bir tık tarih bilgimize gereksinimimiz var.
1066 yılında Frenk ve İskandinav karışımı bir halk olan Normanların İngiltere’yi işgali, İngiliz toplumunda derinden değişikliklere neden olmuştu. Normanlar, bölgeye hükmettikten sonra üst sınıfların lisanı olarak Fransızcayı ve kilisenin lisanı olan Latinceyi hükûmette ve resmi işlerde kullanmaya başladılar.
Bu durum, İngilizcenin sırf alt sınıfların kullandığı bir lisan statüsüne gelmesine neden oldu. Fakat Normanların sayısı, hiçbir vakit yerli halkı alt edecek kadar çok olmadı. Münasebetiyle hem Normanlar hem de yerli İngilizler iki lisanı konuşur hâle geldiler.
I. William, İngiltere’yi işgal ettikten sonra Normanları ülkeye yerleştirmeye başladı ve değişimlerin de önü böylelikle açıldı.
Bu değişikliklerden biri soylu seçkinlerin, sarayın ve hükûmetin lisanı olarak Norman Fransızcasının kabulüydü. Böylelikle İngiltere’de artık Fransızca sözler de yayılmaya başlamıştı. Bilhassa çocuk isimlerinin değişiminde dayanılmaz bir artış yaşandı.
William, Robert, Richard gibi isimler artık daha sık duyuluyordu. Toplumda dramatik bir değişim gerçekleşse de günlük işleyişte İngilizcenin büsbütün yok olduğunu söylemek de güç olacak.
Bu süreçte eski İngilizce, Orta İngilizce ismini alırken; Fransızca da Anglo-Norman lehçesi hâline geldi.
İngiltere ve Fransa ortasındaki rekabet arttıkça konuşulan iki lisan ortasında da bir çekişme yaşanıyordu. Hükümran sınıflar, vakit gitgide İngiliz kimliğini vurgulamaya başladılar. Bu periyotta İngiltere hükümdarı III. Henry, oğullarına İngiliz isimleri vermeye başladı ve resmî evraklar artık Fransızcanın yanı sıra İngilizce olarak da yayınlanıyordu.
I. Edward üzere Fransızca konuşan kral bile halkı, İngiliz lisanının yok olma tehlikesine karşı uyardmıştı. IV. Henry ise İngilizceyi tercih eden birinci İngiltere hükümdarı oldu.
İngilizce ve Fransızca çekişmesi yıllarca sürdü. Şu an İngilizce, kozmikliğini kazanmış olsa da Fransızca, nereden baksanız 300 yıl boyunca İngiltere’de konuşulan değerli bir lisandı. Gelin görün ki savaşı İngilizce kazandı.
İlginizi çekebilecek başka içeriklerimiz:
