İnternet Yıllar Önce Öldü, Aslında Herkes Bot: Okudukça Tüylerinizi Diken Diken Edecek ‘Ölü İnternet’ Teorisi

Facebook’ta, X’te yahut rastgele bir toplumsal medya platformunda alakasız lakin tekrar de on binlerce hatta yüz binlerce beğeni alan içeriklere yahut fotoğraflara rastladınız mı? O hâlde meyyit internet teorisi ile karşılaşmışsınız demektir.

Bu teoriye nazaran internet aslında 7-8 yıl evvel öldü lakin yok olmadı. İnsanların yerini botlar aldı ve paylaşımlar ve yorumlar, beşerler değil botlar tarafından yapılıyor.

“Nasıl yani?” dediğinizi duyar üzereyiz. Gelin, açıklayalım.

İlk olarak 2021’de ortaya atılan meyyit internet teorisi, uç bir internet komplosuydu.

Bu teorinin savunucuları, internette karşınıza çıkan içeriklerin bir beşerden fazla, bazı insanların çıkarlarına hizmet etmek üzere tasarlanmış, bireye özel çevrimiçi içerikler üreten botlar tarafından hazırlandığını argüman ediyordu.

Görünüşe nazaran birden fazla insan bu ihtimalin gerçek olabileceğini düşünmedi ancak bu kavram, şimdilerde yeni bir mana kazanmaya başlayarak kendi kendini gerçekleştiren bir kehanet hâline gelmeye başladı.

Örneğin Mayıs 2023’te internette yayılan şişme ceketli Papa Francis Vatikan’ın yapay zekâ imgesi üzere, yapay zekâ tarafından yapılan imajlar yaygınlaşmaya başladı. 

Aslında internet dolandırıcıları ve spam göndericiler, çok da yeni sayılmaz.

Sosyal medya, uzun yıllardır tıklama tuzağı makaleler ile dolu. Bu makalelere girdiğinizde ise bol reklamlı, görselli ve görüntülü, başlıkla hiçbir ilgisi olmayan yazılarla karşılaşırsınız. Bu haberler her yerdedir ve önemli manada işe faydalar.

İşin değişik tarafı bunun bir tuzak olduğunu fark etseniz bile tıklamaktan kendinizi alıkoyamazsınız. Tıklamanız için başlığın dikkat alımlı ve hislerinize dokunması yeterli olur.

Ancak yapay zekâ işin içine girince bu olay, daha farklı bir boyuta evrildi.

Bundan 6 yıl evvel yapılan bir araştırmada yaklaşık 14 milyon tweet tahlil edildi ve toplumsal medyadaki botların, güvenilir olmayan kaynaklardan gelen makaleleri yaymada kıymetli ölçüde rol oynadığı görüldü.

Binlerce takipçisi olan hesaplar da yanlış bilgilerden oluşan paylaşımları destekliyordu. Ayrıyeten gerçek kullanıcıların bot tarafından gönderilen içeriklere inanması ve onlarla etkileşim kurulması sağlanıyordu. 

Sonraki araştırmalar da bu bulguyu destekledi. Örneğin 2022’deki tüm internet trafiğinin neredeyse yarısının, botlar tarafından yapıldığı açıklandı. Google Geminin ve Dall-E üzere araçlar sırf kullanıcıların AI içeriği oluşturmasını her zamankinden daha kolay hâle getirmekle kalmadı.

Aynı vakitte süratle ilerleyen teknoloji, botların toplumsal medyada kendi kendine AI içeriği ürettiği tuhaf bir duruma da yol açtı.

Sonuç olarak aslında botlar, interneti teorinin önerdiği halde yönlendiremez. 

Aslında etkileyenler yönlendirir ve botlar, onların liderliğini takip eder. İnternette hâlâ değişik ve komik şeyler var lakin iyi ve kaliteli olanlarını bulmak gün geçtikçe zorlaşıyor.

Aslında meyyit internet teorisi, kuşkucu olmamız ve toplumsal medyada ve başka web sitelerinde eleştirel bir zihinle gezinmemiz gerektiğini bize bir sefer daha hatırlatıyor.