Trajik ve ürkütücü bir dedektiflik hikâyesi
Hepimizin hayatında irili ufaklı trajediler vardır illaki. Bir kısmını içimizde tutuyoruz, orta ara hortlayıp bizi uykusuz bırakıyorlar. Lakin bazıları var ki geride bırakmakta hayli zorlanıyoruz ve hayatımızı kabusa çeviriyorlar. Geçmiş geçmişte kalamıyor anlayacağınız…
Emio – The Smiling Man: Famicom Detective Club (biz ona kısaca Emio diyelim) işte bu içimizi kemiren ve bir türlü geride bırakamadığımız trajedilerin kent efsaneleri üzerinden tekrar karşımıza geldiği bir görsel roman/macera oyunu.
Ne demek Nintendo 17+ oyun yapmış?
Bir saniye, bu türlü bir şey nasıl olabilir? Nintendo, ailemizin oyun şirketi yetişkinlere yönelik oyun da mı çıkartıyormuş? Evet, Emio yetişkin reytingi almış bir Nintendo oyunu. Oyundaki karakterlerin başlarına o denli acı verici şeyler geliyor ki Müge Anlı’daki kıssalar halt etmiş.
Bu acı verici olayların içinde şiddet var, kayıp var, vahşet var, var da var… “Nintendo sen hayırdır?” diyesi geliyor insanın…
Oyunun genel olarak kıssasını şöyle özetleyebilirim: Eisuke Sasaki isimli lise öğrencisinin gizemli mevti sonrası geride bıraktığı ipuçları çok eski bir kent efsanesini ve ondan esinlenen ve hiçbir vakit yakalanamayan bir seri katile işaret ediyor. Utsugi Dedektiflik Bürosu’nda çalışan ve bu cinayeti çözmekle görevlendirilen kahramanımız kendini geçmiş ve bugünü birbirine bağlayan karmaşık alakalar zincirinin içinde bulduğunda bu gizemli mevti de aydınlatmaya çalışıyor. Ama yanıt bulmak için attığı her adım onu daha fazla yanıt bekleyen soruyla karşı karşıya kalmasıyla sonuçlanıyor.
Anlayacağınız oldukça katmanlı, geçmişle bugün ortasında mekik dokuduğunuz bir senaryosu var oyunun. Lineer bir vakit çizgisinde gitmiyorsunuz. Konuştuğunuz her karakter size geçmişini ve olaylarla ilgisini anlatıyor. Bu bilgiler ışığında nelerin yaşanmış olabileceğini iddia ederek bu vefatın arkasındaki sır perdesini aralamaya çalışıyorsunuz.
Yaşayan efsane Yoshio Sakamoto
Emio, tarihi 1988 yılına kadar giden Famicom Detective Club serisine 30 yılı aşkın bir müddet sonra eklenen birinci özgün kıssa olarak oyun tarihindeki yerini almayı başarıyor. Serinin yaratıcısı ve senaristi Yoshio Sakamoto ayakları yere basan ve gerçeklikle kontağı kuvvetli bir senaryo yazmak istediğini söylemiş. Oyuna bakınca bunu başardığını söyleyebiliriz. Karakterlerin kişilikleri var; yanılgıları, eksiklikleri, beklentileri, niyetleri ve emelleri var. Onları tanıdıkça yaptıkları şeylerin ve davranışlarının karakterleriyle örtüştüğünü görüyorsunuz. Sakamoto tekrar yapmış yapacağını anlayacağınız.
Fakat dükkânda bir fil var ve benim o filden bahsetmem lazım. Emio içerisine birkaç kolay mekanik eklenmiş bir görsel roman aslında. Olayların nasıl gelişeceğine rastgele bir tesirimiz yok. Siz ne yaparsanız yapın her şey olacağına varıyor. İlgili bir ekrandayken, açılan menü üzerinden son derece sade bir arayüzle o sahnede neler yapabileceğimizi görebiliyoruz. Karşımızdaki karaktere soru sorabiliyor ya da onu dinleyebiliyoruz. Ekranda gördüklerimizi inceleyebiliyoruz, cep telefonumuzu kullanabiliyoruz, düşünebiliyoruz (bak bunu hiç düşünmemiştim…), not defterimizi açıp aldığımız notları inceleyebiliyoruz. Bir de genel bir seslenme ve etkileşime girme seçeneği mevcut. Oyunda genel olarak yapabildikleriniz de burada sıraladıklarımdan ibaret. Sırayla bunlara basıp bir adedinin işe yaramasını bekliyorsunuz…
Özetle bir macera oyunu olduğu üzere bir beklentiye kapılmayın, pek çizgisel bir görsel roman karşımızdaki. Size anlatmak istediğini anlatıyor ve direksiyonu size asla bırakmıyor. Düşük düzey interaktivite barındıran bir sinema üzere adeta…
Seviyor, sevmiyor…
Gelelim oyunda hoşuma giden ve gitmeyen taraflara. Genel olarak görsel roman çeşidini seven biri olduğumu söyleyebilirim; macera oyunlarına da bayılırım. Emio’nun senaryosu, karakterleri ve ağır ruhsal istikameti beni kendine bağlamayı başardı. Olayların nereye varacağını ve karakterlerin başına neler geleceğini görmeyi büyük bir merakla bekledim. Ama bu tansiyon ve tasa dolu öykünün olay örgüsünde önemli bir tempo sorunu olduğunu düşünüyorum. Kimi karakterlerle girilen diyaloglar gereksiz uzamış ve oyunun temposunu düşürmüş. Ayrıyeten saatler harcayıp boşa kürek çektiğimiz ve rastgele bir bilgiye de ulaşamadığımız anlar mevcut. Aslında ağır bir mevzu işlediği için bu stil bir yaklaşımın oyunun mühletini uzatmak için tercih edilmiş olabileceğini düşünmüştüm. Ama hiç de o denli olmadı. Oyun sona yaklaşırken tempo arttırdı ve çok süratli bir halde final yaptı. Bu durumun da pek hoşuma gitmediğini söylemek isterim.
Çok az sayıda mekanik içermesi hasebiyle daima konuşma ilerlettiğinizi düşündüğünüz vakitler da oluyor oyunda. Ama bunu dengeleyecek artıları da mevcut üretimin. Çizimler çok başarılı mesela. Ekranda gördüğünüz her şey oyunun tonuna uygun çizilmiş ve son derece ihtimamlı duruyor. Yani daima konuşma ilerletirken ekranda gördüğünüz karaktere bakmayı sürdürmekte bir sakınca görmüyorsunuz.
Fonda çalan müziklerin de atmosfere katkı sağladığını ekleyeyim. Lakin tüm bu hoş atmosferi bozan kimi tasarım tercihleri var ki, insan mana vermekte zorlanıyor. Örneğin oyunda bir sahnede karşınızdaki karaktere dair değerli bir bilgiyi fark ediyorsunuz. Çabucak bir sonraki sahnede bu bilgi size soruluyor. Doğal siz daima konuşma ilerletmekte olduğunuzdan bu türlü bir taleple karşılaşacağınızı öngöremiyorsunuz ve gerçek cevabı hatırlayamıyorsunuz. Sonuçta ne mi oluyor? Game over! Latife değil. Oyun sizi o karşılığı istediği sahneye geri atıyor ve tekrar karşılığı söylemenizi istiyor. Çoktan seçmeli değil. Harf harf girmeniz lazım cevabı. E sahne geçti, nasıl tekrar bulacaksınız o karşılığı? Bu kadar bariz bir tasarım kusurunun kalite denetimden nasıl geçtiğini bilmiyorum lakin şaşırdım doğrusu.
Bu kadar drama bana fazla…
Özel hayatımda son derece yıpratıcı bir periyottan geçtiğim bu günlerde bu kadar ağır bir mevzuyu işleyen, his yoğunluğu yüksek, karanlık bir üretimi oynamak ve incelemek benden enteresan bir ruh haline sebep oldu. Öykü ilgimi çektiği ve sürükleyici geldiği için devam etmek için heyecan duydum. Lakin beri yandan da oyunu oynarken yoruldum yemin ediyorum. Buna karşın günahıyla sevabıyla bu oyunu oynamış olmaktan mutluyum. Görsel roman ve macera oyunlarına ilgi duyan oyuncuların seveceğini düşündüğüm bir üretim olmuş Emio. Temel düzey bir etkileşim sizi rahatsız etmiyorsa ve ruhsal istikameti ağır dedektiflik kıssaları ilginizi çekiyorsa bir göz atabilirsiniz. Üretimin sırf Japonca seslendirme barındırdığını da bilin isterim. Japonca seslendirme ve İngilizce altyazı kombinasyonuyla çok tatminkar bir sonuç aldım ben. Tekrar de üstte de belirttiğim külfetleri üretimin çok daha geniş bir oyuncu kitlesine ulaşmasına mahzur olacak üzere görünüyor. Nintendo’nun fiyat siyaseti da malumunuz zati…
Tüm bu bilgiler ışığında, Emio – Gülen Adam son latifesini yaptı ancak kimseyi güldürmeyi başaramadı (en azından ben gülmedim) diyor ve huzurlarınızdan ayrılıyorum.
