Kum… Kaya… Biraz da kaktüs
Bazen bana gelenler geliyor, şöyle türlü türlü eser yetiştirdiğim, hayvanlara baktığım, balık tuttuğum, millete ikram vermeye kastığım bir kasaba simülasyonu aşeriyorum. Oyunlarda gerilmekten, kan ve vahşet görmekten biraz sıkılıp yorulduğum vakit oluyor genelde bu. My Time at Portia’yı da o denli bir vakitte oynamıştım, oynadığım devirde bana çok huzur vermiş olan Stardew Valley’nin 3 boyutlusu diye reklamı yapılıyordu daima o vakitler. Fakat gel gör ki oyunun ağır işlemesi ve bir cins “olmamışlık” hissi sebebiyle kısa vakit içinde bunalmış, birkaç saat oynayıp bırakmıştım. O yüzden birinci başta Sandrock’a da pek istekli yaklaşamadım açıkçası. Uzun müddettir erken erişimde olmasına karşın hiç dokunmamıştım. Portia’ya nazaran daha oyuncu dostu olduğuna, genel olarak daha âlâ bir oyun olduğuna dair yorumlar okuyunca, bir de hazır o aşerme devrindeyken, haydi bu riski alayım dedim.
Sandrock ismini kim bulduysa tebrik ediyorum, yaratıcılık mükafatı verilmeli kendisine. Oyun Portia’nın kuzeyinde, bir çöl bölgesine kurulmuş ufacık bir kasabada geçtiğinden, her yerde kum ve kaya var, öbür da pek bir şey yok. Ha işte bir de, kesmenize müsaade verilmeyen kaktüs ağaçları var. Oyunlarda çöl temasını hiçbir vakit sevememişimdir (Diablo 2’de Act 2’yi düşündükçe hâlâ içim sıkılır mesela). Beni çok bunaltıyor nedense o sarı ve kahverengi tonları, uçsuz bucaksız, geniş kum görüntüsü, güneşin tepemde tüm gücümü emmesi falan… Güya hayatımda çölde mahsur kaldım da, hissiyatını biliyorum da… Bilmiyorum natürel lakin çöl temasının bana hissettirdikleri bunlar işte.
Bir de mevsim farkları hissedilmiyor hiç, yalnızca kışın az bir beyaz örtü oluyor lakin o örtü nasıl oluşmuş göremiyorsunuz, kar yağışı yok. Yağmur da çok lakin çok ender yağıyor, diyorum ya işte çöl teması çok sıkıcı diye! Tek hava olayı orta sıra çıkan kum fırtınası. Portia o manada çok daha iç açıcıydı örneğin, renk paleti ve tabiat çok daha dinlendiriciydi, mevsimlerin farkı hissediliyordu. Her neyse, Sandrock bu çölün ortasında kurulmuş, yabanî batıdan epeyce esinlenilmiş bir kasaba. Lakin eski günlerinden eser yok, o yüzden neredeyse her hayat/kasaba simülasyonunda olduğu üzere, her mevzuda bizden medet umuluyor. “Aha kasabaya yeni biri geldi (bu sefer dedemizden bize kalan konuta yerleşmiyoruz neyse ki), elinden her iş gelir üzere duruyor, biz daima bundan bir şeyler isteyelim” diye zirvemize üşüşüyor kasaba halkı. Maksat da iddia ettiğiniz üzere, Sandrock’ı eski ihtişamlı günlerine geri döndürmek.
Başlangıçta etraftaki kaynakları toplayıp en temel hususları ve makineleri ürettikten sonra yavaş yavaş fabrika kıvamına getiriyoruz huzurlu olması beklenen ömür alanımızı. Bu noktayı sevmiyorum işte, Portia’da da bunu sevmemiştim. Oyunda gerekli hammaddeleri üretmek için devamlı koca koca makineler yapmak gerekiyor ve onların imgesi, boyutu beni “huzur veren kasaba simülasyonu” noktasından uzaklaştırıyor. Yani konutumun yanında bir dolu endüstriyel makine olması bana itici geliyor. Lakin siz üretim ağı kurmaktan hoşlanıyorsanız o manada çok doyurucu alışılmış, orası yadsınamaz.
Bıraksanız da biraz çöl havası alsak
Oyunda içerik bol kepçeden verilmiş. Üretilebilecek bir dolu eşya, kıyafet, mobilya, yemek, oynanabilecek küçük oyunlar, yakınlık kurduğunuz kasaba sakinleriyle vakit geçirmek, zindan ya da madenlerde yağma yapmak derken, asla boş kalmıyorsunuz. Tekraren “bir dakika şunu yapacaktım, buraya neden gelmiştim, aaaa şunu yapmayı yeniden unuttum” dediğim oldu. Birtakım günlere özel etkinlikler, muhakkak günlerde gelen satıcı vs. de var alışılmış. Neyse ki takvime hatırlatıcı ya da yapılacaklar listesi koyarak istediğiniz üzere düzenleme yapabiliyorsunuz, bayağı hayat kurtarıyor. Aksi halde her şey bir karmaşaya dönüşebilir. Çünkü Sandrock sakinleri sağolsunlar, daima üstünüze bir iş atıyorlar. Bunlar öyküyü devam ettiren ana misyonlar, çeşitli mükafatlar veren yan vazifeler ve belediyeden aldığınız siparişler biçiminde ayrılıyor.
Portia’yı oynayanlar hatırlayacaktır, belediye binasındaki panoda “5 tane demir çubuk üret, 10 tane elma getir” üzere vazifeler oluyor, bunlar sizin atölyenizin puanını ve tanınırlığını arttırmaya yaradığı üzere, o misyonu veren bireyle olan alakanızın de ilerlemesini sağlıyor. Ayrıyeten en yeterli gelir kaynağı bunları yapmak. Atölyenizin düzeyine nazaran alabileceğiniz günlük sipariş ölçüsü hudutlu oluyor, yani bütün bir gün sipariş yapıp para ve ilgi ilerlemesi kasmak diye bir şey yok haliyle. Bunları yapmak büsbütün isteğe bağlı gözükse de, yani yalnızca ana vazifeden ilerlemeniz mümkün gözükse de, işler o denli olmuyor, zira ana vazifelerde sizden kasabada bozulan, yıkılan vs. büyük yapıları onarmanız isteniyor genelde. Onlar için de bir dolu gerece gereksiniminiz oluyor ki bunları yapabilmek için hem konut alanınızı genişletmek, hem makinelerinizi geliştirmek gerekiyor. Eh, bunların hepsi de para. O yüzden el mahkum her gün bu siparişleri yapıyorsunuz.
Şimdi bu noktada bir durayım. Oyunun birinci 15-20 saati falan kendinizi bu işlere kaptırıp vaktin nasıl geçtiğini anlamıyorsunuz, bağımlılık sizi ele geçiriyor, ben de çok keyif aldım bu süreçte. Lakin sonra bu koşuşturmacadan bunalmaya başlayıp, “neden herkes her şeyi benden bekliyor kardeşim!!” diye isyan ede ede oynamaya devam ettim. E hani ben huzurlu ve rahatlatıcı olsun diye oynamak istemiştim bu oyunu? Gerçek hayattaki koşturmacanın 10 katını burada yaparken yakaladım kendimi, “aman şu demir çubuklar oldu mu, aman bakır bitmiş gidip toplamam lazım, aman para kalmamış birkaç sipariş almam gerekiyor, aman da aman” diye diye, bir huzurlu nefes alamaz hale geldim. Bir de üstüne aslında etraf çöl, içimi açacak bir görünüm da yok 😛
Onun da üstüne, kimi misyonlarda ve bahsettiğim pano siparişlerinde müddet sonu var, onun baskısını da hesaba katın yani. Üretim sistemi -kanımca- keyifli olmadığı için, daima bir şeyler yapmanızı isteyen tipler geldikçe “eeeh kâfi be” diyorsunuz. Ben dedim zira. Bu türlü olunca da rahatlatıcı oyun kategorisinden çıkıyor oyun benim gözümde. Ha tahminen üretmek bu türlü angarya üzere hissettirmese, keyifli bir sistem olsa bu kadar bunaltmazdı, lakin çok fazla “grind” istiyor maalesef. Stardew Valley’de de daima bir şeyler üretiyoruz, fakat orada bu türlü bir koşturmaca hissi yok, huzur var, dinginlik var mesela. Lakin kanımca Sandrock’ta bu hisler yok.
Her gün selam vermek de yetmiyor
Üretim kısmı bu türlü biraz angarya, pekala toplumsal hayat kısmına geçelim. Konutunuzu istediğiniz üzere -hem içini hem dışını- tasarlayıp, büyütüp dekore edebiliyorsunuz. Mobilyalar size güç, sıhhat arttırımı üzere çeşitli yararlar sağlıyor. Toplumsallık ise oyunun ağır işlemesinden nasibini almış . Kasabadaki insanlara her gün selam verip, ikram verseniz dahi, alaka barınız çok yavaş ilerliyor. Hangi hediyeyi sevdiğini, doğumgününü öğrenmek için belirli bir noktaya gelmeniz gerekiyor örneğin. Flört ya da yakın arkadaş etabına gelmeyi başardığınızda ise bir arada çeşitli aktiviteler yapabiliyorsunuz, yemeğe gitmek, oyun oynamak üzere. Evlenip aile kurmak da var, lakin sabredip de o noktaya gelebilirseniz doğal 😛 Hayır bir de her gün selam vererek 1-2 puan ilerletiyorsunuz mesela alakayı de, her gün selam verdiğin insan esasen yakın arkadaşın olur belirli bir mühlet sonra ister istemez değil mi? I ıh. Evcil hayvan edinmek için bile -kedi ve köpekleri çok şirin yapmışlar bak ona lafım yok- hayvanla samimiyet kurmanız gerekiyor. Her gün selam vermek (!), armağan vermek onlar için de geçerli yani. Hayvanı sahiplenme noktasına gelene kadar bağlantı barını ilerletmeniz gerekiyor. O yüzden sahiplenmek istediğiniz hayvan (ben sarman kedi Macchiato’ya göz koymuştum) ve sevdiğiniz Sandrock sakinleri ile münasebetinizi ilerletmek için en mantıklısı internetten bakıp sevdiği ikramları vermek ve onların pano misyonlarını kabul etmek. Bu formda bir nebze daha süratli ilerletebilirsiniz bağlantıyı. Her şey ancak her şey neden bu kadar yavaş gelişiyor, bilmiyorum.
Acaba inceleme yazacak olmasaydım da bu yavaşlık beni bu kadar rahatsız eder miydi diye düşünüyorum, açıkçası evet ederdi, bundan eminim. Lakin bu biraz şahsî bir şey natürel, oyunun temposu size çok yerinde gelebilir, ağır ağır ilerlemeyi tercih ediyor olabilirsiniz. Bağ kurmak demişken, kasabadaki karakterler ne çok canlı ne çok cansız, ortalama diyebilirim. O denli çok sevdiğim, bağ kurabileceğimi hissettiğim bir karakter olmadı, yavşak belediye lideri dışında gıcık olduğum bir karakter de olmadı. Klasik bir “ufak kasaba oyunu halkı” yaratılmış yani, o denli diyeyim. “Bu kasabayı bir arada geliştiriyoruz, birbirimize daima takviye oluyoruz, birimiz hepimiz için, hepimiz birimiz için” klişeleri gırla gidiyor. Ona karşın her şeyi kasabaya yeni gelen gariban oyuncudan istemeyi de yeterli biliyorlar lakin.
Görsellik Portia’ya nazaran geliştirilmiş, daha detaylı ve göze güzel gelen bir biçimi var. Kasabanın etrafı çölden ibaret ve son derece sıkıcı lakin kabul etmek lazım ki, kasaba şirin ve kompakt dizayn edilmiş. Kısa müddette hangi dükkan nerededir öğreniyor ve haritaya bakma gereği duymuyorsunuz. Ayrıyeten yan misyon olarak yaptığınız geliştirmeleri de kasabada görebilmek çok tatlı olmuş, diktiğiniz çiçekler, bir dükkana yaptığınız tabela, meydana koyduğunuz bank vs. kalıcı olarak ekleniyor kasabaya ve bu da “ben bu kasabada bayağı işe yarıyorum be!” hissini hoş veriyor. Kasaba içinde ve dışında oynayabileceğiniz çeşitli küçük oyunlar da beklemediğim kadar keyifli çıktı. Yakuza serisi düzeyinde olmasa da ona yaklaşan bir küçük oyun hoşluğu de var yani. Sık sık kum fırtınası çıkması sebebiyle makinelerinizi sistemli olarak temizlemenizin gerekmesi, çöl ortamı olduğundan suyun çok bedelli olması ve makinelerinizin ısınmaması için güç dışında suyun da elzem olması üzere tatlı detaylar düşünülmüş. Benim deneme bahtım olmadı lakin Portia’dan farklı olarak arkadaşlarınızla oynama seçeneği de getirilmiş. Aşikâr bir yerden sonra oyunun bunaltmaya başlamasını hesaba katarsak, arkadaşla muhabbet ede ede oynamak çok daha zevkli olur diye düşünüyorum.
Dövüşler ise birinci oyundaki üzere, son derece sıradan ve kolay tutulmuş. Birinci edindiğim dandik silahla uzun mühlet sorun yaşamadan takıldım diyeyim de kolaylığı ve sığlığı anlayın. Birinci oyuna nazaran daha fazla silah seçeneği var, kılıç ve balta dışında hançer, mızrak, yay, tabanca üzere silahlar ortasında seçim yapabiliyorsunuz. Ekipmanlarınızın da kalite düzeyi (klasik yeşil, mavi, mor gibi) ve rastgele özellikleri oluyor. Lakin bunların oynanışa tesiri, dövüşlerin sığ ve kolay olması sebebiyle pek yok olağan. Ana öyküyü devam ettirmek ve gerekli kimi unsurları alabilmek için dövüşmek mecburî, fakat onun dışında “silahlarımı geliştireyim gidip daha çok dövüşeyim” üzere bir motivasyon yok. Çeşitli zindanlar var fakat bunlar da ilerle, önüne çıkan düşmanları patakla, sandık aç biçiminde otomatiğe bağlanan, sıkıcı lakin malzeme elde etmek için orta sıra yapmak zorunda olunan bir işten ibaret oluyor.
My Time at Portia’yı sevdiyseniz ve sıkılmadan bitirdiyseniz, Sandrock size daha fazlasını vadediyor. Ağır ilerleyen, daima bir şeyler üretmeniz, koşturmanız gereken oyunlardan sıkılmıyorsanız ve çeşidi de seviyorsanız My Time at Sandrock’a keyifle saatlerinizi verirsiniz. Lakin biraz Stardew Valley biçimi huzur ve dinginlik arıyorsanız, bu o “kafamı dinleyeyim, sakinleşeyim” oyunu değil bana kalırsa. Yani, ben tipi çok sevmeme karşın, tıpkı Portia üzere Sandrock da pek bana hitap edemedi yapısı sebebiyle. Muhtemelen tıpkı kozmosun öbür bir bölgesinde (tahminim Highwind) geçecek bir 3. oyun da gelecektir, fakat esaslı değişimler yapmadıkları surece beni pek heyecanlandırmayacak diye iddia ediyorum.
