Google, 25’inci Yaşını Kutluyor: İşte Dünyayı Değiştiren Arama Motorunun Hikâyesi

Bugün 27 Eylül. Yani Google’ın doğum günü. Pekala Google, bugünlere nasıl geldi? Dünyanın en tanınan arama motoru, yıllar içerisinde nasıl gelişti?

Bugün hem ABD merkezli teknoloji devi Google hem de biz sıradan internet kullanıcıları için kıymetli bir gün. Bunun nedeni, Google’ın 25. yaşını kutluyor olması. İnternetin bugünkü hâle gelmesinde değerli bir rol oynayan Google, 1998 yılında Larry Page ve Sergey Brin tarafından kurulmuştu. Bugün Google’a girip bir şeyler arattıysanız, hususla ilgili bir Doodle oluşturulduğunu da görmüşsünüz. 

Gelin sizlerle bir vakit seyahatine çıkalım ve Google’ın bu 25 yıllık süreçte neler yaşadığına hep birlikte bakalım.

İşte Google’ın 25. yıl dönümü için hazırlanan Doodle

Aslına bakacak olursak Google’ın gerçek kuruluş tarihi 4 Eylül 1998. Lakin şirket, 2005 yılında bir karar aldı ve 27 Eylül tarihini resmî doğum günü olarak kabul etti. İşte o günden beri de her 27 Eylül, Google’ın doğum günü olarak kutlanıyor. 

O periyotlar üniversitede öğrenci olan Larry Page ile Sergey Brin, Google’ı bir araştırma projesi olarak hayata geçirmişlerdi. Dünyanın en ünlü arama motorunu birinci etapta “BackRub” olarak isimlendiren ikili, daha sonra 10 üzeri 100 manasına gelen googol tabirini değiştirip, Google olarak arama motoruna dahil etmişti. Bu ortada; aslında o yıllarda farklı arama motorları çoktan vardı lakin “PageRank” sistemi, Google’ı eşsiz kılmıştı. Bir arama motoru artık bir internet sitesini 0-10 ortası puanlıyor ve bu puana nazaran sıralıyordu.

Google’da yapılan birinci arama “Stanford Üniversitesi”ydi

Larry Page ile Sergey Brin, kestirim edebileceğiniz üzere Google arama motorunu kullanan ilk isimlerdi. O yıllarda sonlu sayıda internet sitesinin bulunduğunu bilen mühendislerin karşılık alabilmek için yaptıkları birinci arama, “Stanford Üniversitesi” idi. O yıllarda öğrenci olan Google kurucuları, birinci evvel kendi üniversiteleri ile ilgili arama yapmışlardı. Bu ortada; tarihin birinci Google aramasının günü ve saati bugün bile tam olarak bilinmiyor. Mühendisler, o yılları tam olarak hatırlayamıyorlar.

Görsel aramaları birinci kere 2001’de etkinleştirildi: Hem de Jennifer Lopez sayesinde!

Google kurucuları, çiçeği burnunda arama motorunda yapılan aramaları incelemeye başladılar. 2020 yılında internete erişebilen kullanıcılar, o devir en çok Jennifer Lopez araması yapmışlardı. Lakin bu aramaların temel nedeni ünlü müzikçinin kendisi değil, Grammy Ödülleri’nde giydiği kıyafetti. Bu da mühendislere ilham kaynağı oldu ve Google Görseller, 2001’de etkin edildi.

2001 yılında yalnızca Google Görseller ile tanışmadık. Artık “Yazımı düzeltilmiş şu sorgu için sonuçları görüyorsunuz” halinde gördüğümüz lakin hepimizin aklına “Bunu mu demek istediniz?” sözüyle kazınan düzeltme özelliği de 2001 yılında kullanıma sunulmuştu. 

11 Eylül ise yeni bir özelliğin kullanıma sunulmasını sağladı: Google Haberler

ABD tarihinin en büyük terör hücumlarından bir adedinin yaşandığı 11 Eylül, Google için yeni bir periyodun başlamasını sağladı. Google Haberler üzerine çalışmaya başlayan takım, 2002 yılında internet haberciliğinin temellerinin atılmasını sağladı.

2004’te, Google’ın otomatik tamamlama özelliği ile tanıştık

Kelimenin tam manasıyla “internetin kitabını yazan” Google, popülaritesi arttıkça önemli atılımlar yaptı. Onlardan bir tanesi de 2004 yılında gerçekleşti. Google’da aranan tabirler için otomatik tamamlama özelliği kullanıma sunuldu. Kullanıcıların internet ve arama motoru kullanım tecrübesi bu atakla kolaylaşmıştı. Tüm bunlar yaşanırken, Google’ın arama hacmi çoktan milyarları geçmişti. Elbette internet erişimi artmış, Google başlı başına internetin kendisi haline gelmişti. Google’ın yenilikçi özellikleri ve alışkanlıklar, şirketin rakiplerine aman vermemesini sağlıyordu.

Yıllar geçiyor, Google her gün yeni bir özellik duyuruyordu: 2006’da Google Çeviri ve Google Trendler geldi!

2004’te otomatik tamamlama özelliğini kullanıcılarla buluşturan Google, bundan yalnızca birkaç yıl sonra ise Google Çeviri ve Google Trendler hizmetlerini duyurdu. Google Çeviri, birinci kademede yalnızca İngilizce – Arapça ortasında kullanılabiliyordu. Şimdilerdeyse mahallî lisanlar bile Google Çeviri kapsamında kullanılabiliyor. Google Trendler ise pek çok içerik üretici için hayati değer arz eder hâle geldi.

Google aramaları, 2011 yılında çağ atladı: Artık görselle arama yapabiliyorduk

Google’da arama yapmak isteyen kullanıcılar, 2011 yılında eşi gibisi görülmemiş bir tecrübe yaşamaya başladılar. Artık bir görsel üzerinden internet araması yapmak mümkün olmuştu. Şimdilerde bu hizmet çok gelişmiş durumda. 2017’de kullanıma sunulan Google Lens ile çeviri yapılabiliyor ve hatta imaj ile aradığınız bir eseri anında satın alabiliyorsunuz. Nereden nereye…

Yapay zekâ ise 2018’dan beri hayatımızda

Yıllar boyunca daima olarak yeni özelliklerle güncellenen Google Arama, 2018 yılında da yapay zekâ ile desteklenmeye başladı. Google mühendisleri, BERT ismini verdikleri yapay zekâ modeli ile internet aramalarını büyük oranda değiştirdi. Google’da yapılan aramalar artık bağlamlarına nazaran sonuçlar göstermeye başladı. Şimdilerde ise Google Arama için artık genel olarak yolun sonuna gelmiş durumdayız. Google Bard, ilerleyen yıllarda Google Arama’nın yerine geçecek…

Google’ın logosu yıllar içerisinde bu türlü değişti:

Google’ın logosuyla ilgili bir paylaşım, şirket CEO’su Sundar Pichai‘den geldi. Geçtiğimiz saatlerde bir paylaşım yapan Pichai, “25. doğum günün kutlu olsun Google. Ürünlerimizi kullanan ve yenilikleri sürdürmemiz için bizi zorlayan herkese ve tüm Google çalışanlarına teşekkür ederiz!” tabirlerini kullandı.