“Bal olsaymış” kelamını baştan tanımlayacak oyun
İnanır mısınız ben çok seven biri olarak Dark Souls’a referans vererek inceleme girişi yapmaktan üstümü başımı yırtacak hale geldim, bu oyun üretimcileri FromSoft’un başyapıtına öykünen oyunlar çıkartmaktan üstünü başını yırtacak hale gelmedi yahu? Neyse ki ağıma bu sefer düzgünlerinden, Dark Souls’a öykünürken kendi kimliğini oluşturmakta da çok başarılı olanlarından bir tanesi takıldı da buharda pişirip (Steam hani buhar ya ehe) ekmeksiz gömdüm.
İlkini 2019’da oynadığımız, İspanyol işi Katolik sembolizmini Miyazaki’nin muallak formülüyle anlattığı kıssasına benzersiz yediren Blasphemous’un devamı bir başka Penitent One’ın kıssasını anlatmak için huzurlarımızda. Baldur’s Gate 3 ve Starfield üzere kodamanların ortasında sandviç olmaktan korkmayan oyunlardan bir diğeri olarak, gaye kitlesini mest etmeye de aday. Siz de birincisine kıyasla eksiği fazlası neymiş ne değilmiş bir bakalım istersiniz herhal.
Ömer Çelakıl’ı Blasphemous 2’nin şifresini çözmeye davet ediyorum
Her incelemede en çok uğraştıran, en çok yerinilen ve en buna değmeyen taraf olan girişi de gerimizde bıraktığımıza nazaran peşin peşin bir şeyin açıklığa kavuşturayım: olağanda bu incelemeyi Soulslike akademisyenimiz Eser yazacaktı, o vakit bulup oyunun başına oturamayınca ben yazayım dedim. Yani incelememiz Blasphemous 2 enigmasının şifresini kırmış, anlatısının tadına tamı tamına varmış biri tarafından yazılmıyor. Çünkü insanlarda görüp de özendiğim Souls-gibin araştırmacı gazeteciliği ve gerektirdiği dikkat düzeyi bende yok. Oyunun genel havası üzerine kısaca konuşup, içeriğinin dişimi daha geçirebildiğim kısımlarına, savaş sistemine, kısım dizaynlarına, kısım sonu düşmanlarına ve başka iki boyutlu Soulslike Metroidvania oyunlar ortasındaki yerine değineceğim. Sıkı tutunmayın çünkü incelemesi oyun kadar ağır bir deneyim sunmayacak. Hele yazdıklarımı tuvalette okuyorsanız katiyen benim kimi kısım sonu canavarlarına ıkındığım kadar ıkınmayın, sıhhatsiz sonuçları olabilir.
Blasphemous 2 yeniden evvelki oyunun geçtiği Cvstodia isimli diyarda, tam da birinci oyun için ücretsiz yayınlanan ve onun sonuna ekleme yapan The Wounds of Eventide eklentisinin bittiği yerden başlıyor denebilir. Sanırım oyunun cihanında 1000 sene civarı bir mühlet geçmiş fakat kıssanın odaklandığı tam da Wounds of Eventide’ın sonunda olan birtakım şeyler. Biz de bir diğer Penitent One (veya aklıma gelmediği için dövündüğüm şeyi yapar ve oyunu İspanyolca oynarsanız Penitente) olarak silahımızı seçip, ulvi olduğu kadar da kriptik bir olaylar silsilesinin başat aktörü olarak arınma seyahatimize başlıyoruz.
Blasphemous 2’de çıktığımız seyahat birincisine kıyasla daha berrak bir seyahat; ne olaylar, ne onları çözüş formlarımız ne de oyunun alametifarikası olan Gotik piksel art planlar eskisi kadar kanlı ve karanlık. Lakin bu dediklerim Blasphemous 2’nin güllük gülistanlık bir dünyaya, Allah’ından salt güzellik, yalnız hoşluk bulan karakterlere sahip olduğu izlenimi uyandırmasın. The Miracle hala kimi kullarını canından bezdirecek işlere girişen bir varlık, yalnızca iç kıyım düzeyini Blasphemous 2’de bir tık azaltmış. Bu tarafıyla ikinci oyunu birincisine tercih edemediğimi belirtmem gerek. Blasphemous 2’yi 1’e tercih edemediğim bir öbür nokta da orta sahneler; bu sefer oyunun kalanıyla ahenk içindeki piksel animasyon usulü yerine daha standart animasyonlar tercih edilmiş. Bu yeni orta sahnelere daha fazla bütçe harcanmış üzere duruyor durmasına fakat eski salaş halleri bana nazaran daha ürpertici, daha tekinsizdi. Son olarak kısım sonu canavarlarımız da eskisi kadar grotesk değil; üç yıl evvel belimden yakalayıp ısırarak başımı koparan devasa kör bebeği unutabilmiş değilim. Blasphemous 2’nin kodamanları ise şimdiden hatırımda bulanmaya başladılar.
Mea Culpa’ya sevinç dolu bir veda
2020’de konutlara kapanışımız ile 2D Metroidvania’lara merak salmış, 1 yıllık bir vakit diliminde Hollow Knight, Salt & Sanctuary, Ori 1-2, The Messenger ve Blasphemous’u bitirip kenara koymuştum. Blasphemous bütün bu oyunların ortasında dünyası, sanat tasarımı ve karakterleri ile en çok ilgimi çeken lakin benim için oyun keyfini en çok baltalayan eksiye de sahip olandı; oyunun dövüş sistemi başkalarına kıyasla fazla kolaydı, karakter gelişiminin emrimize sunduğu yeni özellikler de hem az, hem etkisiz kalıyordu. Başında geçirdiğim 20 saat boyunca Blasphemous savaşlarını istek edeceğim ölçüde derinleştirip çeşitlendiremiyordu. Ne memnun bana ki Blasphemous 2’nin birincisine kıyasla çok fakat çok daha güzel kotardığı şey tam olarak bu! Blasphemous 2’de her birinin kullanımı birinci oyundaki Mea Culpa’dan daha keyifli olan üç silahımız var ve oyuna bunlardan bir adedini seçerek başlıyoruz. Sarmienta & Centella (Eskrim kılıcı ile hançer), Ruego Al Alba (Kallavi bir pala) ve Veredicto (menzili uzun devasa zincirli gürz) ortasından seçimimizi yaptıktan sonra düşman kıyımına girişiyoruz. Kalan iki taneyi ilerledikçe alıyor, repertuvarımızı daha da zenginleştiriyoruz.
İlk oyundaki Mea Culpa’nın kimi taarruz biçimleri buradaki silahlarımız ortasında paylaştırılmış; üstten inerken kılıcı yere saplama hareket Ruego Al Alba’da iken, yerden kayarken düşman şişleme işi Sarmienta & Centella’ya kalıyor. Pekala bu üç silahın üçünün toplayınca anca bir Mea Culpa ettiği manasına mı geliyor? Katiyetle hayır. Nispeten hafif birinci iki silahımız birinci oyundan gelme karşı taarruz hareketinin kendine has birer versiyonunu barındırırken, onlarda karşı akın için kullandığımız tuşa Veredicto seçiliyken bastığımızda gürz alevleniyor. “Kelebek üzere uçar, arı üzere sokarım” silahları olan Sermienta ve Centella darbe üstüne darbe vurduğunuzda, yara almadan dövüşmeyi başarabilenlerimizi hasarı katlayan lakin darbe yediğinizde giden bir elektrik şarjı ile ödüllendiriyor. Ruego Al Alba ise manuel olarak aktive ettiğimiz özelliği ile bir yandan mistik hasar vururken başka yandan ufak ufak sıhhat dolduruyor.
Her silahın farklı sürat ve menzilde hareketleri var. Her silahın kullanımı Mea Culpa’dan daha ayrıntılı ve keyifli. O denli ki, üçünden bir adedini seçip, oyunu baştan sonra onla oynar ve savaşlardan birinci Blasphemous’tan alacağınızın üzerinde bir keyif alırsınız. Ha lakin oyunun oyuncusunu buna teşvik etmediğini bilin. Çünkü silahlarınız ile kâfi denebilecek çeşitlilikteki düşmanlarınız ortasında bir anahtar-kilit ahengi var ve Blasphemous 2 üç vefat aracınız ortasında çokça geçiş yaparak ilerlemenizi istiyor. Çok hoplayıp zıplayan, ufak tefek düşmanlara daha geniş bir alana vuran Veredicto yahut Ruego ile saldırmanız hayrınızayken, Sermienta & Centella ikilisini yüksek sağlıklı, yavaş düşmanlara karşı kullanıp elektrik şarjının tadına doymanız optimum taktik. Elbette bu verdiğim iki anekdot, silahların avantajlı olduğu noktalara dair söylenecek her şeyi özetlemiyor, nihayetinde Blasphemous 2 durum almanın değerli olduğu bir oyun, bir yandan bunu yaparken bir yandan da silahlar ortasındaki geçiş yapabilmeye alıştığınızda hem ilerlemeniz rahatlıyor, hem de oyundaki savaşların o birinci oyundan çok daha yüksek keyfine varmaya başlıyorsunuz. O keyfi yer yer kaçırabilen tek bir şey var, o da birinci oyundaki üzere burada düşmanlara dokunduğunuzda hasar almanız. Oyundaki bu değişik “kuralın” şerre karşı koyma yetinizi elinizden kesin bir halde aldığı, “haksızlık ama!” diye bağırmak istediğiniz enstantaneler olabiliyor fakat bunların sayısı yeniden tıpkı mekaniğin müsabakalara tatlı bir tansiyon kattığı noktalardan çok daha az olduğu için, ben kendi adıma eksi hanesine yazmaya kıyamadım.
Metroidvania lobisi yeniden iş başında
Silahlar ortasında geçiş yapmaktan bahsetmişken oyunun platform kısımlarına da değinmemiz, lakin bunu yaparken üç kusursuz silahın ekseninden de çıkmamamız lazım. Artık silahlarımız haritanın olağanda ulaşamadığımız kısımlarına erişim sağlayan şeylerin başında geliyor zira; Sarmienta & Centella ile kullanabildiğimiz teleport aynaları, Veredicto’yu savurarak çaldığımızda havada platformlar oluşturan çanlar, Ruego Al Alba’nın yüksekten yere saplama hareketiyle yok edebildiğimiz cesetten duvarlar var. Oynadığım 2D Metroidvania’larda en çok şikâyet ettiğim şeylerden bir tanesi, çabucak hemen hepsinde ilerledikçe oyunun başında ulaşamadığımız yerlere erişebilmek için çok benzeri güç setleri ediniyor olmamız. Sanırım bir yerlerde bu güzide alt çeşidin geleceğine taraf veren bir Metrodivania lobisi var ve hangi güçlerin koyulacağını kesin bir lisanla dikte ediyorlar (Eser de aralarındadır) (Kesinlikle ortalarındayım, Air Dash, Double Jump vs içermeyen Metroidvania’yı neyleyeyim – Eser). Üretimciler duvara tutunma/duvardan sekme, ileri atılma/havada ileri atılma ve son olarak sadık yârimiz çift zıplamayı koymadan Metroidvania yaparlarsa geceleri meskenlerine siyah ekip elbiseli adamlar gelecek, eşleriyle çocukların tehdit edecek diye korkuyorlar güya. Kendini türdeşlerinden ayırmayı çok âlâ başaran Blasphemous 2 bile bu en temel repertuvara sahip (Oh, bir an sahip değil diyeceksin sanıp korktum – Eser) fakat silahların sağladığı özellikler ile bunun üzerine çıkabiliyor. İki yahut üç silah ortasında süratlice geçiş yapıp aşmanız gereken platform sekansları ile bir yandan el maharetinizi test edip başka yandan öbür Metroidvania’lardan ayrışmayı güzel beceriyor.
Ha, el marifeti test ederken evvelki oyuna kıyasla daha da rahat lakin bu ortada; en kolayından artık dikenlere fikir direkt ölmek yerine hasar alıyor, en yakındaki platforma geri ışınlanıyorsunuz. Tek yanlış atılımda Katolik cehennemini boylama devranı (eğer kusurunuz sizi tabansız bir uçuruma düşürmediyse) bitti. Ayrıyeten hatırlarsanız evvelki oyunda süratli seyahat işinin daha kullanışsız olması birinci gelişte açamadığınız gizleri bulmak için haritayı ikinci, üçüncü tıp dönüşleri sıkıcı bir hale getiriyordu. Burada bu türlü bir durum kelam konusu değil; süratli seyahat noktaları daha mantıklı yerlere yerleştirilmiş. Bunla da yetinmemişler, oyunda toplam 9 tane olan, illüzyon duvarların gerisine saklanmış Cobijada rahibelerinden altısını bulursanız kayıt noktaları ortasında süratli seyahat edebilmeye başlıyorsunuz. Bunlar oyunun keşif tarafını çok rahatlatıyor lakin rahatlatmasaydı bile platform sekansları daha keyifli olduğu için Blasphemous 2’nin angaryası yeniden azalırdı.
Bu ortada unutmadan, Cvstodia’daki fetihlerimizle seyahatlerimize eşlik eden müzikler tekrar Carlos Viola tarafından bestelenmiş ve tahminen de birinci oyundakilerden daha bile uygunlar. (Blasphemous’un müziklerini açıp açıp dinlerim, Carlos Viola gerçekten her iki oyunda da inanılmaz bir iş çıkarmış ortaya. Hatta Viola’nın müziklerini yere göğe sığdıramadığım incelememi de şuradan paylaşayım tekrar. – Eser)
Blasphemous 2 öykü tarafında birincisi kadar başarılı mı değil mi, değilse üretimciler tekrar ek paket yayınlayıp boşlukları doldururlar mı, bunları tartışmayı işin uzmanlarına bırakıyorum. Oyun tarafıyla ise yalnızca selefini değil, üzerine pek çok öbür 2D Metroidvania’yı da tokatladığına ben şahsen kefilim, çünkü oyuna başladığımın ikinci günü sanırım 16 saat falan kendisine yapışık yaşadım. Çeşidi sevenlerin katiyetle ve muhakkak kaçırmaması gereken, keskin ve tok oynanışı ile tadını damağınızda bırakacak bir oyun olduğunu düşünüyorum. Mevcut Türkiye iktisadında adetim haline gelen “çok âlâ çok hoş de olsa ben tam fiyattan almayın derim lakin alışılmış siz bilirsiniz” kamu spotumu şuracığa itinayla bırakıyor, az biraz Starfield bakmaya kaçıyorum.