İnternet hayatımıza birinci girdiği vakit onu sonsuz bir bilgi kaynağı olarak gördük. Kimse bu dijital dünyada neler dönebileceğini bilmiyordu lakin maalesef bunu acı tecrübelerle görmüş olduk. İnternet ve internete bağlanan aygıtların kullanımının yaygınlaşması ile birlikte bu sanal dünyada işlenen kabahatler, siber kabahatler olarak isimlendirildi. Siber kabahatler tarifi ise epeyce geniş.
Siber kabahatler denilince hepimizin aklına geniş çaplı sanal atak hareketleri geliyor fakat bir kişinin müsaadesi olmadan aranızda geçen konuşmaları paylaşmak bile bir siber hatadır. Üstelik cezası da hayli ağırdır. İnternet dünyasındaki hareketlerimize biraz daha dikkat etmemiz gerektiğini gösteren siber kabahatler nedir gelin biraz daha yakından inceleyelim ve günahsız hareketlerin bile bu kapsamda nasıl değerlendirilebileceğini görelim.
Siber kabahatler nedir?
Siber kabahatler nedir sorusunun karşılığı için Emniyet Genel Müdürlüğü’nün internet sitesini incelemek gerekiyor. Buna nazaran siber hatalar; bir bilişim sisteminin güvenliğini, buradaki dataları, sistemin kullanıcılarını maksat alarak yapılan sanal hücumlardır. Siber cürümler, kesinlikle dijital dünyada işlenir lakin dijital dünyada işlenen her kabahat, siber cürüm değildir.
Siber cürümler, büyük bir bilişim sistemine karşı işlenebileceği üzere bu sistemde bulunan bilgilere ya da sistem kullanıcılarına karşı da işlenebilir. Cürüm sonucu kişinin ya da sistemin mal varlığı yahut kendisi ziyan görebilir. Bir sisteme müsaadesiz girme, bilgileri ele geçirme, dataları değiştirme, şifreleme, farklı bilgiler ekleme ve sistem işleyişini bozma üzere hareketler siber hatalar kapsamında kıymetlendirilir.
Siber cürümler hakkında bilinmesi gereken birtakım kavramlar:
Siber kabahatler dediğimiz vakit karşımıza birinci olarak siber atak manasına gelen hacking ve bu hareketi gerçekleştiren kişi manasına gelen hacker kavramları çıkıyor. Hacking; bir bilişim sistemine müsaadesiz ve yetkisiz giriş manasına geliyor. Dünyanın her yerinde hukuka alışılmamış olarak bedellendirilen bu hareket tek başına bir hata sayıldığı üzere yanında pek çok farklı hak ihlali de ortaya çıkarır.
Hacking hareketinin devamı niteliğinde kabul edilen bir de datalara yönelik cürümler vardır. Müsaadesiz girilen bilişim sistemindeki dataların silinmesi, değiştirilmesi, yeni datalar eklenmesi, şifrelenmesi ya da sistem sahiplerinin bu datalara erişiminin kısıtlanması üzere aksiyonlar de bilgilere yönelik cürümler kapsamında kıymetlendirilir.
Bot-Net ya da D-Dos akınları ise en dikkat çeken siber kabahatler ortasındadır. Ele geçirilmiş olan bot bilgisayarların tek bir maksada yönlendirilmesi sonucu gerçekleştirilir. Bu atakların hedefi, gaye internet sitesine erişimin engellenmesidir. Sunucu kapasitesi az çok muhakkak olan internet sitelerine olağandan çok daha fazla erişim yapılması sonucu sistemin büsbütün çökme tehlikesi bile vardır.
Saldırganlar tarafından işlenen siber cürümler:
Hepimizin her an işleyebileceği siber hatalara geçmeden evvel profesyonel hackerlar yani siber saldırganlar tarafından işlenen kabahatlere bakalım. Türk Ceza Kanunu’nun 243. unsuruna nazaran bir bilişim sisteminin tamamına ya da bir kısmına müsaadesiz olarak girmek hatadır. Yapılan hareketlere nazaran ceza oranı artmaktadır.
Bir bilişim sistemine müsaadesiz olarak girdikten sonra bilgiler üzerinde yapılan aksiyonlar ise Türk Ceza Kanunu’nun 244. hususunda hata olarak geçmektedir. Girilen sistemin işleyişini bozmak, bilgileri ele geçirmek, yeni datalar eklemek ya da datalara erişilmesini engellemek bu husus kapsamında hata olarak kıymetlendirilmektedir.
Siber hataların ileri basamağı ise nitelikli hırsızlık olarak kıymetlendirilir. Müsaadesiz girilen sistemdeki dataların ele geçirilmesi ve sonrasında satılması nitelikli hırsızlıktır. Birinin oyun karakterinizi ele geçirmesi bile bu hata kapsamında kıymetlendirilir. Nitelikli hırsızlık kabahati Türk Ceza Kanunu’nun 142/2-e hususunda düzenlenmiştir.
Konuşmalarınızın ekran manzaralarını paylaşırken dikkatli olun:
Gelelim her an herkesin işleyebileceği siber kabahatlere. İki kişi ortasında gerçekleşen özel konuşmaların yayınlanması, Türk Ceza Kanunu’nun 132. hususunda Haberleşmenin Kapalılığını İhlal kapsamında kıymetlendirilir ve altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası vardır. Yani karşı tarafın onayını almadan özel görüşmelerin ekran imgelerini paylaşmak kabahattir.
Türk Ceza Kanunu’nun 134. hususuna nazaran özel hayatın kapalılığının ihlal edilmesi cürümdür. Karşı tarafın onayı alınmadan yapılan ses kaydı, imaj kaydı ile bu ses ve imaj kayıtlarının yeniden onay alınmadan paylaşılması cürümdür.
Türk Ceza Kanunu’nun 135. unsuruna nazaran ferdî bilgilerin kaydedilmesi hatadır. Bireylerin siyasi görüşü, felsefi kanısı, ferdî inancı, ahlaki yönelimi, sıhhat durumu, özel ömrü üzere ferdî bilgileri kaydetmek ve bunları kişinin onayı olmadan paylaşmak cürümdür.
Siber kabahatlere karşı nasıl dikkatli olunur?
Milyarlarca kullanıcısı olan dünyaca ünlü platformlar bile siber akınlara karşı kendilerini koruyamazken standart bir kullanıcıya akıl vermek komik görünebilir fakat en azından güçlü şifreler belirleyerek, iki faktörlü kimlik doğrulaması kullanarak, güvenmediğiniz internet siteleriyle kıymetli bilgilerinizi paylaşmayarak, sağlam bir antivirüs yazılımı yükleyerek ve en azından önünüze gelen her kontağa tıklamayarak dijital güvenliğinizi güçlendirebilirsiniz.
Gelelim herkesi korkutan haberleşmenin ihlali ve özel hayat kapalılığı ihlali konusuna. Bir sapık tarafından taciz edildiğiniz konuşmaların ekran manzarasını almak elbette hakkınız lakin bunu toplumsal medya hesaplarınızda paylaşamazsınız. Bu manzaraların muhatabı, emniyet ve savcılık üzere resmi makamlardır. Haklıyken haksız duruma düşebilirsiniz.
Hukuka ters olmadıkça özel olan şeyler özel kalmalıdır. Kimsenin kimseyi sırf saçma bir bildiri yazdı diye rezil etmesine göz yumulamaz. Emniyete ve savcılığa gerekli müracaatları yaparak hukuka alışılmamış durumları bildirebilirsiniz lakin başka paylaşımların siber kabahatler kapsamında değerlendirilebilceğini unutmayın.
İnternet ve internete bağlı aygıtların kullanımının yaygınlaşması ile hayatımıza giren siber kabahatler nedir sorusunu yanıtladık ve dikkat etmezseniz haklıyken haksız duruma düşebileceğiniz siber kabahatlerden bahsettik. Siber cürümler ile ilgili alınan kararlar hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
