ABD merkezli teknoloji devi Google’ın çatı şirketi Alphabet, bir müddet evvel Project Loon isimli bir teşebbüs üzerinde çalışıyordu. Bu teşebbüs, helyum balonları ile geniş bant internet kontağı sunulmasını sağlamayı amaçlıyordu. Fakat şirket, projeden istediği randımanı alamadı. Hal bu türlü olunca da Project Loon, 2021’in başında iptal edildi. Artık sizlere, Project Loon için geliştirilen bir lazer teknolojisinin neler yapabildiğinden bahsedeceğiz. Üstelik bu teknolojinin başında bir Türk bulunuyor.
Alphabet, stratosferik balonları birbirlerine bağlayabilmek için Hür Uzay Optik İrtibatı (FSOC) isimli bir teknoloji geliştirmişti. Bu teknoloji, 20 Gbps civarı geniş bant oluşturan ve bilgi transferi sağlayan kablosuz bir yapıydı. Kablosuz olsa da fiber optik kablolar üzere performans veren bu teknoloji, makul bir ara ortasında birbirine bakan aygıtların çok yüksek süratte data aktarmasını sağlıyordu. Teknolojinin umut verici olması üzerine Project Taara’yı başlatan şirket, bu teknolojinin test basamağında 5 kilometrelik arada tam 700 TB’lik datayı aktarmayı başardı. Bu da kelam konusu proje ile tek bir kopyası 80 GB olan GTA 5’ten yaklaşık 9 bin kopya transfer edildiği manasına geliyor.
Kilometrelerce uzaktaki iki aygıt, birbirine bakarak bilgi transferi sağlıyor
Alphabet’in Project Loon için geliştirdiği teknoloji, son olarak Kongo Cumhuriyeti‘nde test edildi. Ortasında 5 kilometre uzaklık olan iki noktada birbirini görecek halde yerleştirilen aygıtlar, test edildiği 20 gün boyunca yüzde 99,9 oranında kullanılabilirlik sundu. Projenin başındaki isim olan Barış Erkmen, bu süreçte tam 700 TB’lik bilgi transferinin sağlandığını ve rastgele bir sorun yaşanmadığını belirtiyor. Yani hava şartları, optik olarak bilgi transferini rastgele bir formda etkilememiş.
Project Taara’da data transferini sağlayan aygıtlar, 5 derecelik hareket kabiliyetine sahipler. Takım tarafından yapılan açıklamalara nazaran bu kabiliyet, aygıtlardaki aynaları otomatik olarak ayarlayabiliyor. Ayrıyeten takıma nazaran bu sistem, 10 kilometre uzaktaki 5 santimetre çaplı bir gayesi tutturabilecek kadar hassas. Teknolojinin yararlarından bir tanesi ise uzaktan denetim edilebiliyor oluşu. Yani takım, bilgi transferinin kesilmesi durumunda ofisinden çıkmadan, meselelerin giderilmesini sağlayabiliyor. Project Taara’nın son tüketiciyi en çok ilgilendiren sıkıntısı ise teknolojinin fiber optik kablo üzere çalıştığının anlaşılamıyor oluşu. Yani bu teknoloji sayesinde kablolar hayatımızdan çıkarken, biz bu değişimi hiçbir biçimde fark etmeden yüksek süratli geniş bant internet tecrübesi yaşama imkanı yakalayacağız.