Tren Raylarının Sonundaki Bu Basit Görünümlü Parçanın Aslında Nasıl Bir Hayati Görevi Var?
Devasa trenler, son durağa ulaştıklarında nasıl inançla duruyorlar dersiniz?
Fren sistemlerinin yanı sıra demir yollarının sessiz kahramanlarından biri olan bu modül devreye giriyor.
Basit bir beton ya da demir sanabilirsiniz fakat kendisinin önemli misyonu var.
Onun ismi: Tampon durdurucu.
Tampon durdurucu, demir yolu sınırlarının sonunda yahut belli duraklama noktalarında kullanılan güvenlik ekipmanlarından biri. Temel gayesi, trenlerin sınır sonuna geldiklerinde raydan çıkmalarını ve önemli kazaları önlemek. Bu yüzden de trenlerin denetimli biçimde durmalarını sağlıyorlar.
Demir yahut betondan yapılan bu kesim, bilhassa hareket yapılan alanlarda, trenlerin süratle ilerlerken son noktada durmasını garanti altına alıyor. Trenlerin gücünü emerek yavaşlamalarını sağlıyor ve böylece hem trenin hem de yolcuları koruyor.
Tampon durdurucunun özellikleri neler?
Sağlam materyallerden üretilen tampon durdurucular, yüksek darbe direncine sahip. 25 km/saatlik azamî süratlerde büyük kütleli bir darbeye dayanacak biçimde tasarlanıyor.
Bazı çağdaş tampon durdurucular, hidrolik yahut pnömatik sistemlerle donatılıyor ve bu sistemler, trenin suratını daha denetimli bir formda azaltarak ani duruşların neden olabilecek hasarları önlüyor.
Tampon durdurucuların bir öbür kıymetli özelliği ise montaj kolaylığı. Demir yolu çizgilerinin sonuna yahut belli noktalara basitçe monte edilebiliyor.
Nasıl çalışıyor?
Tren durdurucuların farklı çeşitleri var. Sabit tampon tutucular olduğu yerde kalarak aslında yalnızca ray sonunu işaretlemiş oluyor ve güç emmiyor.
Sürtünme tipi ise sabitlere nazaran daha fazla ölçüde kinetik enerjiyi emebiliyor ve bunu da evvelce hesaplanmış tren uzaklığına nazaran yapıyor. Sürtünme tamponu durdurucusunun doğru seçimi kinetik güç ölçüsü, tren kütlesi ve çarpma anındaki sürat tarafından belirleniyor.
Son çeşit de hidrolik tampon durdurucu. Bunlar ise sürtünme sistemini da kullanarak amortisörle çalışıyor fakat daha düşük emme kapasitesi bulunuyor ve daha maliyetli.
Gördüğünüz üzere seyahatlerin inançlı devam edebilmesi için birçok şey düşünülüyor ve bunlardan biri de tampon durdurucular oluyor. Bu küçük ancak etkili ekipmanlar, demir yolu tarihinin kıymetli buluşlarından biri olarak da kabul ediliyor.
Trenler hakkında daha fazla şey öğrenmek isteyenleri bu türlü alabiliriz:
