Helikopterlerde Neden Savaş Uçakları Gibi Fırlatma Koltuğu Yok? Bir Tanesi Hariç!
Savaş uçaklarında pilotların uçaktan süratlice ayrılması için fırlatma koltuğu bulunurken bu sistem neden helikopterlerde yok?
Helikopterlerin tasarım ve işleyişi savaş uçaklarından epey farklı ve bir fırlatma koltuğu olması aslında daha da tehlikeli.
Ancak imkânsız değil ve bu mevzuda başkalarından ayrılan bir helikopter var.
Fırlatma koltuğu sistemi nasıl çalışıyor?
Savaş uçaklarında bulunan fırlatma koltukları, pilotların acil durumlarda uçağı hızla ve inançlı bir halde terk etmelerini sağlıyor.
Pilotun şuurunu kaybetmesi yahut uçağın kritik bir teknik arızası olduğunda düzenek otomatik olarak etkinleştirilse de genel olarak pilot, koltuğun tetikleyicisini çekiyor ve koltuk, roket motorları yardımıyla üste yanlışsız fırlatılırken paraşüt açılarak inançlı iniş mümkün hâle geliyor.
Helikopterlerde fırlatma koltuğu neden yaygın değil?
Bahsettiğimiz sistem, yüksek süratlerde ve irtifalarda uçan jetler için idealken helikopterlerde durum biraz farklı. Helikopterin en besbelli özelliği bildiğimiz üzere üstte dönen büyük rotor kanatları.
İşte helikopterlerde bu yüzden fırlatma koltuğu yok zira rotorlar, pilotun üst gerçek fırlatılmasını engelliyor ve önemli tehlike oluşturuyor yani pilot fırlatılırsa rotor kanatlarına çarpabilir ki bu çok mümkün.
Bir öbür sebebi de helikopterlerin ekseriyetle daha düşük süratlerde ve irtifalarda uçması. Bu durum aslında acil bir durumda pilotun helikopteri denetimli bir biçimde indirme yahut uygun bir noktaya iniş yapma bahtını artırıyor. Hasebiyle, fırlatma koltuğuna duyulan gereksinim azalıyor.
Bahsettiğimiz istisna ise Kamov Ka-52.
Dünya genelinde helikopterlerde fırlatma koltuğu ender olsa da Rus üretimi Kamov Ka-52 “Black Shark” bu bahiste bir istisna oluşturuyor. Dünyanın birinci profesyonel helikopteri Ka-52, fırlatma koltuğuna sahip birinci helikopterlerden biridir. Pekala, bu nasıl mümkün oluyor?
Ka-52’de fırlatma koltuğu nasıl çalışıyor?
Ka-52’de pilotun inançlı bir halde tahliye edilmesi için özel bir sistem geliştirilmiş. Acil bir durumda, fırlatma koltuğu tetiklendiğinde evvel rotor kanatları patlayıcı cıvatalar yardımıyla gövdeden ayrılıyor. Bu sayede de pilotun üst gerçek fırlatılması sırasında rotor kanatlarına çarpma riski ortadan kalkıyor.
Ardından, fırlatma koltuğu roket motorlarıyla ateşleniyor ve pilot inançlı bir biçimde helikopterden uzaklaşıyor. Ka-52 dışında öteki denemeler yapılsa da bu uçakta hayata geçirilen fırlatma sistemi, mühendislik mükemmellerinden biri oluyor.
Bakalım havacılık kesiminin ilerleyişinde öteki helikopterlerde de bu teknolojiyi görecek miyiz?
