Bugün Kullandığımız Otomatik Silecekleri İcat Ettiği İçin Hayatı Kararan Mucit: Ford’un Gazabına Uğramış!
Günümüzde her arabada bulunan cam silecekleri geçmişi çok eski olsa da işi otomatikleştiren kişi Robert W. Kearns isminde bir mucitti. Sadece silecekleri icat ettiği için hayatı karardı. Farklı olduğu kadar trajik bir ömür hikayesini öğrenmeye hazır mısınız?
Amerikalı Mühendis Robert W. Kearns, ailesiyle yağmurlu havada yaptığı bir seyahat sırasında aracın silecekleri üstüne düşünmeye başladı ve mühendis zekâsı devreye girince otomatik sileceklerin fitili ateşlendi.
Daha sonra bu fikir, araba devi Ford’a kadar ulaştı lakin hiç ulaşmasa her şey daha düzgün olacaktı. Kearns kendini, yıllar uzunluğu sürecek bir gayretin içinde buldu ve en sonunda hayatını kaybetti…
Kearns, ailesiyle yağmurlu havada yaptığı bir seyahat sırasında, aracın sileceklerinin daima çalıştığını fark etti.
Aslında o güne kadar kimseye olağandışı gelmeyen bu olay, Kearns’ün dikkatini çekmişti. Silecekler, yağmur süratli da yağsa yavaş da yağsa daima tıpkı süratte çalışıyorlardı. Mühendislik tecrübesiyle bu probleme yaklaşan Robert, otomatik silecek mekanizması hayali kurdu.
Kafasındaki sistemin farklı vakit sabitleri yaratacak elektriksel devreler gerektirdiğini düşünen Kearns, oluşturduğu farklı direnç-kondansatör kombinasyonlarıyla, hedeflediği farklı vakit sabitlerini elde etti.
Bu icadını silecek motorlarıyla birleştirdikten sonra, bugün kullandığımız seviyeli çalışan sileceklerin birinci prototipi üretilmiş oldu.
Robert Kearns, icadının patentini 1 Aralık 1964’te aldı.
Patenti aldı almasına fakat gelecekte yaşayacağı makûs olayların da başlangıcının bu patent olduğundan haberi yoktu. Kearns, icadını tanıtmak için otomotiv devi Ford’dan bir randevu aldı. Ford yetkilileri, Kearns’ün icadından çok etkilenmişlerdi.
Amerikalı mühendis, icat ettiği sistemin her ayrıntısını yetkililere anlattıktan sonra, Ford yetkilileri sistemi satın almak istediler. Robert, icadının ne kadar büyük olduğunun farkındaydı. Bu yüzden onu kendi üretmek istediğini söyledi. Ford, satışlardan hisse almak koşuluyla bu fikre sıcak baktı ve iki taraf mutabakata vardı.
İşler bu noktadan sonra aykırı gitmeye başladı…
Kearns, üretim için krediler çekti ve çalışmalara başladı. Bir müddet sonra Ford, Kearns’in randevu taleplerini kabul etmemeye ve onla irtibat kurmamaya başladı. Mucidin diretmesi sonucu Ford, yaptıkları muahededen vazgeçtiklerini ve artık bu sileceklerle ilgilenmediklerini iletti.
Kearns, hayal kırıklığına uğradı ve bu bahiste çalışmalarını durdurdu. Her şey, sıkça gördüğümüz o başarısızlık kıssalarına benziyordu.
Yaşananlardan 18 ay sonra, Ford’un düzenlediği bir araba fuarına giden Kearns, hayatının şokunu yaşadı.
Aylar evvel yetkililer tarafından reddedilen icadı, fuarda sergilenen Ford’un yeni arabasına eklenmişti. Gördükleri karşısında yıkılan Kearns, tam olay çıkarmak üzereyken fuarın muhafazaları tarafından dışarı çıkarıldı.
Kearns, Ford ile durumu görüşmek için sonraki gün şirketin binasına gitti, yetkililer ile bir görüşme ayarladı. Ford yetkilileri, Kearns’ün dizaynını kullanmadıklarını, kendi geliştirdikleri bir dizayn ile tıpkı sistemi kurduklarını, ayrıca Kearns’ün icadının yeni bir şey sunmadığını, daha evvel icat edilmiş olan dirençler ile tekrar daha evvel icat edilmiş kondansatörleri birbirine bağladığını söylediler.
Yıllar süren gayret başladı.
Kearns, elindeki patent ile mahkemeye başvurdu, Ford’a patent ihlali davası açtı. Kearns tek başınaydı ama Ford’un bir avukat ordusu vardı. Ford’a açtığı dava tam 12 yıl sürdü. Davanın sürdüğü sırada bir şok daha Kearns’ü bekliyordu.
Araba üreticisi Chrysler da, Kearns’ün dizaynını otomobillerinde müsaadesiz olarak kullanmaya başlamıştı. Amerikalı mucit, Chrysler’a da patent davası açtı ve bu dava da tam 10 yıl sürdü. Kearns, yıllar süren hukuk uğraşı sırasında dava masrafları, çektiği krediler ve öteki borçlarını ödeyemediği için büyük badireler çekti.
1990 yılında sonuçlanan Ford davasında, mahkeme Ford’un patenti ihlal ettiği ama bunun kasıtlı olmadığı kararına vardı. Heyet; tazminat konusunda başta anlaşamadı, sonrasında Ford’un Kearns’e 6.3 milyon dolar tazminat ödemesine karar verdi fakat yargıç tazminatı çok bularak 5.2 milyon dolara düşürdü.
Kearns, dünyanın en etkileyeci savunmalarından birisini yapmıştı.
Son duruşmada Ford, yargıca ‘kondansatörü ve direnci Kearns’ün icat etmediğini ve bu yüzden patentin geçersiz sayılması gerektiğini’ bildirdi. Davaya Charles Dickens’ın “İki Kentin Hikâyesi” kitabıyla gelen Kearns, savunma sırası kendine gelince kitabı yargıca verdi ve okumasını istedi. Yargıç, kitabı lisede okuduğunu söyledikten sonra Kearns kitabı sevip sevmediğini sordu. Yargıç ise kitabı beğendiğini lisana getirdi. Akabinde Kearns, davayı sonlandıracak o harika sözleri söyledi:
“Sizin de beğendiğiniz bu kitapta, daha evvel kullanılmamış hiçbir sözcük yok. Fakat bu öyküyü Charles Dickens’tan öbür kimse bu türlü yazamadı. Dickens, elindeki araçları kullanarak yeni bir şey yaptı. Tıpkı mucitler gibi…”
Kearns’ün bu savunması, davanın lehine sonuçlanmasını sağladı. Dava sonunda açıklama yapan Kearns; paranın değerli olmadığını, haklarını korumak için, bu yıllar süren hukuk gayretine devam ettiğini söyledi.
Fakat bu gayret Kearns’ü çok yormuştu, beyin tümörüne yakalandı.
Senelerini hakkının peşinde koşmak için heba eden Kearns, aslında onur mücadelesini kazanmıştı. Haklı olmasına karşın hayatında birçok şeyi kaybetmişti. Kearns, 2005 yılında beyin kanserinden ötürü ömrünü yitirdi.
Kearns’ün hayatını anlatan “Zeka Pırıltısı (Flash Of Genius)” filmi tüm yaşananları çok hoş özetleyen bir eser. Şayet siz de Robert Kearns’ün yaşadıklarını daha ayrıntılı olarak öğrenmek isterseniz bu sineması izlemenizi tavsiye ederiz.
İlginizi çekebilir:
