Bizim Haberleşmelerimizin Bel Kemiği Olan WhatsApp’ın Amerika’da Neredeyse Hiç Kullanılmamasının Şaşırtan Sebepleri
Hepimizin artık irtibat kurmak için SMS’ten evvel kullandığımız WhatsApp, milyonlarca kullanıcıya sahip. Telefonların harici bir uygulaması olmasına karşın, artık iletileşmek denildiğinde akla birinci gelen WhatsApp oluyor.
Peki bu durum, her ülke için de geçerli mi? Mesela Amerika için WhatsApp, o kadar da yaygın bir uygulama değil!
Bizde peynir ekmek üzere tüketilen, günümüzün birçoğunu ayırdığımız bu haberleşme uygulaması, neden ABD’de faal olarak kullanılmıyor?
Bu durumu anlamak için birtakım sosyokültürel özellikleri bilmemiz gerekiyor.
Mesela Amerika’da taşınabilir bağlantı altyapısı ve SMS paketleri, Türkiye’dekinden çok farklı. Bilhassa insanların kullandıkları GSM operatörleri, WhatsApp’a hiç muhtaçlık bırakmadı. Bizim şu anda kullandığımız operatör paketleri, hudutlu bir SMS hakkı sunuyor. Halbuki ABD’de bu planlar, genelde sınırsız SMS paketleriyle dolu ve bu bir standart hâline gelmiş durumda.
Verizon, AT&T, T-Mobile üzere kullanılan büyük operatörler, kullanıcılarına neredeyse her pakette sınırsız iletileşme imkânı sunuyor.
Avrupa, Hindistan yahut Latin Amerika bölgelerinde ise SMS hâlâ fiyatlı ve hudutlu.
Amerika dışında pek çok ülkede SMS paketleri sonlu. Hasebiyle bu ülkelerde WhatsApp üzere internet tabanlı ücretsiz iletileşme uygulamaları çok daha erken ve süratli benimsendi. Tıpkı Türkiye’de olduğu gibi…
ABD’de kullanıcılar, bir numaraya ileti gönderirken fazladan fiyat ödemezken, diğer ülkelerde SMS hâlâ birçok kullanıcı için fiyatlı.
iPhone dominasyonunu da atlamamamız gerekiyor.
Apple denilince aklımıza birinci Amerika geliyor. Resmen iPhone’un anayurdu olan bu bölgede hâliyle iPhone’un kendi iletileşme uygulaması iMessage da epey yaygın. 2024 bilgilerine baktığımızda ABD’deki akıllı telefon kullanıcılarının yaklaşık %55-60’ı iPhone kullanıcısı. Ki bu, hayli büyük bir oran.
iMessage sistemi, Wi-Fi yahut taşınabilir data üzerinden ücretsiz iletileşme, evrak paylaşımı ve manzaralı konuşmayı esasen sağlıyor. Hâl bu türlü olunca beşerler, nüfusun büyük bir kısmı iPhone kullanıcısıyken tüm bunları yapabilecekleri farklı bir uygulamaya gereksinim duymuyor.
WhatsApp yerine alternatif uygulamaların kullanıcısı da çok.
En kolay örneği, 2010’larda hayatımızda giren Facebook Messenger, ABD’de hâlâ yaygın biçimde kullanılan bir iletileşme uygulaması. Doğal bunun yanına Snapchat ve Instagram’ı da eklemeden geçemeyiz. WhatsApp ise bu uygulamaların toplumsal dinamiklerine entegre olamadığı için ABD’de genç nüfusu yakalayamadı.
Enteresan bir bilgi daha verelim: WhatsApp, ABD’de “göçmen uygulaması” olarak algılanıyor. Şöyle ki Latin Amerika, Güney Asya yahut Avrupa’dan gelen göçmen kümeler, kendi ülkelerindeki aileleriyle bağlantı kurmak için WhatsApp’ı tercih ediyor.
Dolayısıyla WhatsApp’ın, Amerikalılar için günlük irtibattan fazla; “uluslararası iletişim” uygulaması olarak kullanıldığını söyleyebiliriz.
ABD’de birçok kişi, Meta’nın data sürece siyasetlerine karşı hassas.
WhatsApp, bildiğimiz üzere 2014’te Facebook (şimdi Meta) tarafından satın alındı. Bu durum, bilhassa saklılığa kıymet veren ABD kullanıcılarında bir kuşku uyandırdı. 2021’de WhatsApp’ın zımnilik siyasetini güncellemesi, kullanıcı datalarının Meta ile daha fazla paylaşılacağına dair telaş yarattı.
Bu, kimi ABD’li kullanıcıların Signal ve Telegram üzere alternatif uygulamalara yönelmesine neden oldu. Hatırlarsanız bizde de bir devir Telegram furyası başlamıştı.
Gelin bir de ABD’de WhatsApp kullanım datalarına bakalım.
Görüldüğü üzere, dünya çapında hayli tanınan olan WhatsApp, 2024 bilgilerine nazaran ABD’de yalnızca 100 milyon kullanıcıya sahip. Genelde 18-34 yaş aralığında kullanıcıların çoğunluk sağladığı (%30) görülüyor.
Bu oranı 87 milyon nüfusuyla Türkiye’de hesapladığımızda ise nüfusun yaklaşık %61,9’u etkin olarak WhatsApp kullanıyor. Ki bu, Amerika ile kıyaslanamayacak kadar fazla.
