
Bir Uçak Ortalama Kaç Yıl Gökyüzünde Kalabiliyor? Bu Maliyete Bu Ömür Şaşırtıcı Derecede Az!
Gökyüzünde her gün, bir yerden bir yere seyahat eden uçak sayısı çok fazla. Lakin elbette onların da makul bir ömrü var. Nihayetinde onlarca yıl gökyüzünde kalamıyorlar. Pekala bir uçağın ortalama ömrü kaç yıl?
Hangi durumlarla karşı karşıya kaldıklarında emekliye ayrılıyorlar? Uçakları hava alanlarından alıkoyan şeyler neler?
Bir uçağın uzun ömürlü olması için neler yapılabilir?
Bir uçağın ömrünü belirleyen birçok farklı faktör var.
Bunlar ortasında; toplam uçuş saati, iniş ve kalkış yaptığı toplam sayı, bakımlarının ne sıklıkla ve ne kadar gerçek yapıldığı ve uçağın ne derece sağlıklı kullanılıp kullanılmadığı var. Ayrıyeten uçağın ömrü boyunca karşılaştığı teknik problemler ve daha çok sayıda dış faktör de uçağın ne kadar uzun mühlet gökyüzünde kalabileceğini belirliyor.
Fakat yeniden de ortalama bir sayı vermek mümkün. Mesela tüm bakımları eksiksiz yapılan ve kısa menzilli uçuşlar yapan, nispeten dar gövdeli bir uçağın ömrü ortalama 20-25 yıl. Geniş gövdeli bir uçak için ise 30-35 yıl ortası ömür biçiliyor.
Örneğin havacılık alanından çekilen bir Boeing 747, metal yorgunluğu ile karşı karşıya kalana dek yaklaşık 35.000 uçuş gerçekleştirebiliyor. Bu da gökyüzünde ortalama 135.000 ila 165.000 saat geçirdiği manasına geliyor.
Günümüzde ise en uzun müddettir uçuşlarına devam eden uçak, 50 yaşındaki bir Boeing-737-200.
Yine havacılık tarihinin en yaşlı uçağı da tam tamına 83 yaşında. 1928 model Cessna A modelinin sırf 48 tane üretilen AW varyantından çıkan ve bugünlere gelen bu uçak, son uçuşunu 2011’de, Pensilvanya’daki Eagles mere Hava Müzesi’ne giderken gerçekleştiriyor.
Fakat elbette birtakım uçaklar; yaşına, kaç uçuş yaptığına yahut uçuş saatlerine bakılmaksızın da emekliye ayrılabiliyor. Zira ekonomik faktörler yahut beklenmedik birtakım arızalar, uçakların hizmetten çekilmesine neden oluyor.
Öte yandan bir uçak, 30-35 yıl uçuşa devam edebilse de kimi havayolları, daha yeni sistemlerle donattıkları uçakları piyasa çıkarttıkça, eski uçaklarınının kullanımını durdurabiliyor.
Ayrıca yeni sistemlerle donatılmış uçaklarda yakıt tasarrufu da daha yüksek oluyor ve bu detay, uçakların mukadderatını belirleyebiliyor.
Ek olarak küçük uçakların birçoğu belirli bir müddet sonra inançsız hâle geldikleri için değil, bakımlarının büyük bir ekonomik külfet hâline gelmesi sebebiyle kullanımdan kaldırılıyor. Zira uçaklarda değiştirilmesi ve bakım yapılması gereken bileşen sayıları arttıkça, maliyetler yükseliyor.
Böyle bir durumda da eski bir uçağın bakım ve tamir maliyeti, belirli bir noktada uçağın havalanmasına müsaade etmeyecek kadar yüksek bir hâle gelebiliyor. Özetle bir uçağın ortalama ömrü bahsettiğimiz üzere birçok faktöre nazaran değişiklik gösteriyor. Lakin sayılar tekrar de etkileyici o denli değil mi?