Bilime Göre Uzun Süredir Hayali Kurulan Bir Başarının Mutluluğu Neden Yalnızca Birkaç Gün Sürüyor?
Sınavı kazanmak, imtihandan yüksek puan ve terfi almak. Her biri ne kadar değerli muvaffakiyetler o denli değil mi? Aylardır, tahminen yıllardır hayalini kurduğunuz o maksatlara ulaştınız! Lakin devamında bir şeyler aykırı gidiyor üzere.
Çünkü çok emek verdiğiniz ve elde ettiğiniz bir muvaffakiyetin getirdiği memnunluk, çok kısa sürüyor. Hâlbuki bu günlere gelene kadar ne kadar çok uğraşmıştınız!
Peki bu mutluluğun kısa sürmesinin sebepleri neler?
Aslında bu durum ‘hedonik adaptasyon’ kavramı ile açıklanabilir.
Eğer muvaffakiyetin getirdiği memnunluk, bir anda azalmaya başlıyorsa siz de bu çarkın içinde dönüyor olabilirsiniz. Mutluluğunuz ve coşkunuz vakitle azalıyor olabilir ancak tıpkı formda hayal kırıklıklarından ve aksiliklerden kaynaklanan ruhsal çöküntüleriniz de kademeli biçimde hafifliyor.
Hedonik adaptasyon ile başa çıkmak ne yazık ki çok sıkıntı. Zira hayatta kalmak için âdeta bu halde programlanmış durumdayız. Lakin ulaşmak istediğimiz büyük maksatların sayısı az ve bunlar ortasındaki vakit aralığı geniş olduğunda, başarılı sonuca ulaşma ihtimalimiz daha yüksek oluyor.
Öte yandan daha küçük muvaffakiyetler ise gayelerimizi denetim etmemize ve bu hedefleri gerçekleştirme süratimizi ayarlamamıza imkan sağlıyor. Yani küçük amaçlar, bizi çok da korkutmadığı için muvaffakiyete daha süratli ulaşabiliyoruz.
Bu küçük gayeler tıpkı vakitte kademeli kazanımlar yarattığından, muvaffakiyet hisleriyle basitçe dengeleniyor.
Ayrıca bir tecrübesi yaşamak, bir eşyayı satın almaktan çok daha kalıcı bir memnunluk vadediyor. Bu halde hedonik adaptasyondan uzaklaşmış oluyoruz. Yeniden evvelce bir plan yaparken, bu iş sonlandığında kendinizi nasıl ödüllendireceğiniz, günlük motivasyonunuzu ve üretkenliğinizi şekillendiriyor.
Böylece sıradaki plana yahut amaca çok daha sağlıklı bir psikoloji ile başlamış oluyorsunuz. Tekrar gayeye giden yolda devamlılık ve kararlılık çok değerli. Çok yorucu bir süreç olsa da sırf irade gücü bile bizi bitiş çizgisine basitçe ulaştırabiliyor.
İşte bu noktada uğraş ve vaktin çok fazla verildiği mutluluklar, hedonik adaptasyona uğramadan daha kalıcı olabiliyor. Pekala sizin bu mevzudaki kanılarınız neler?
İlginizi çekebilir:
