Yanlış Bilgiler Neden Doğru Bilgiden Çok Daha Hızlı Yayılıyor? (Her Gördüğünüze İnanmayın)
İnternette gördüğümüz bir bilginin dakikalar içinde nasıl yayıldığını biliyoruz. Bu bilgi yanlışsız da olsa bu bu türlü, yanlış da olsa. Hatta birçok vakit yanlışsız bilgi, yanlış bilgi kadar süratli yayılmıyor. Bunun nedeni sizce ne olabilir?
Bilgiye erişimin kolaylaştığı bu vakitte internetten bir bilgi edinmek artık çocuk oyuncağı oldu. Üstelik kimse bilginin doğruluğunu teyit etmiyor bile.
Durum sırf internetle de sonlu sanmayın. Günlük hayatta da ‘yalan’ bilgiler, doğrulardan daha çok talep görüyor.
Günümüzde bilgi erişimi daha evvel hiç olmadığı kadar kolaylaştı.
İnternet aracılığıyla herkes istediği mevzuda bilgiye ulaşabiliyor ve bunu paylaşabiliyor. Lakin bu özgür bilgi erişimi, doğruluğu denetlenmemiş bilgilerin süratle yayılmasına da imkan tanıyor. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde bu mevzuyla ilgili yapılan bir araştırma, yalan haberlerin gerçek haberlere kıyasla %70 daha fazla paylaşıldığını ortaya koydu.
Bu durumun temel nedeni ise palavra haberlerin çoklukla daha ilgi çekici, şaşırtan ve duygusal reaksiyonlar uyandırıcı olması. Beşerler, etraflarıyla bu cins içerikleri daha süratli ve yaygın bir halde paylaşıyorlar.
Özellikle toplumsal medya platformlarında var olan bot hesaplar da palavra bilgilerin ve komplo teorilerinin yayılmasında kıymetli bir rol oynuyor.
Ancak bot hesapların dataları dışarıda bırakıldığında bile, yanlış bilgilerin doğrulardan daha süratli yayıldığı görülüyor. Bu durum, insanların belirsizlik içeren durumlarla karşılaştıklarında bu cins içerikleri paylaşarak bu meçhullüğü anlamaya çalıştıklarını gösteriyor.
Bir de bu durumun komplo teorisi var. Komplo teorisi aslında gerçek durumlara dayanıyor, ancak bu durumları kanıtlayan objektif ve hakikat bilgiler bulunmuyor. Yani bir bahis hakkında ortaya atılan temelsiz bir tez, komplo teorisinden öbür bir şey olmuyor.
Komplo teorilerine yatkın şahıslar, yanlış bilgilere inanmaya daha meyilli oluyor.
Analitik düşünme mahareti gelişmiş kişiler, çoklukla bir bilgiyi edinirken doğruluğunu tahlil ediyor. Fakat kimi insan da duyduğu her bilgiyi yanlışsız varsayarak kabul ediyor, hatta etrafına bile yayıyor.
İşte yanlış olarak isimlendirdiğimiz bilgiler de bu türlü ortada dolaşarak gitgide büyüyor. Güvenilir bilgiye ulaşmak, sandığımız kadar sıkıntı değil. Ancak beşerler, işin kolayına kaçmayı her vakit tercih ediyor.
