Buzlarla kaplı Antarktika bölgesi, Güney Yarımküre’nin en güneyinde bulunan Güney Kutbu’nu içeriyor. İçinde ülke bulunmayan tek kıta burası. Pekala rastgele bir ülkenin yahut ülkelerin himayesinde mi?
Dünya üzerindeki en soğuk, rüzgârlı ve kurak yer olan Antarktika’nın çok büyük bir kısmı buzlarla kaplı. Herhangi bir toplum burada yaşamıyor, sadece birtakım tıptaki hayvanlar var.
Buna karşın Antarktika bir ülkenin ya da ülkelerin himayesinde olabilir mi? Bağlı olduğu ülkeler var mı? Temel bir genel kültür sorusunu cevaplayalım.
Antarktika Antlaşması var.
1959 yılında Washington D.C.’de 12 ülke (ABD, Arjantin, Sovyetler Birliği, Şili, Belçika, Avustralya, Birleşik Krallık, Japonya, Fransa, Yeni Zelanda, Norveç, Güney Afrika) tarafından imzalanan ve 1961 yılında yürürlüğe giren Antarktika Antlaşması’na nazaran kıtanın sadece barışçıl gayelerle kullanılması ve bilimsel araştırmaların serbestçe yürütülmesi gerekiyor. Rastgele bir askerî faaliyet, maden araması ya da nükleer patlama yapmak yasak.
Bunun yanı sıra Antarktika Antlaşması’na taraf ülkelerin temsilcileri sistemli olarak toplanıp antlaşmanın uygulanması ve bölgedeki faaliyetlerin düzenlenmesi üzerine kararlar alıyor. Kıta, eşsiz bir ekosisteme sahip olduğundan ek protokoller aracılığıyla korunuyor ve bilimsel iş birliği teşvik ediliyor.
Kısacası Antarktika bir ülkeye ilişkin değil.
Antarktika, dünyadaki rastgele bir ülkenin himayesinde olmayan, uluslararası iş birliği ile yönetilen ve barışçıl/bilimsel emellerle kullanılan bir kıta. Yeniden de bu vakte dek pek çok ülke belirli bölgeler üstünde hak sav etme teşebbüsünde bulundu.
Örneğin Birleşik Krallık, İngiliz Anktarktik Bölgesi; Yeni Zelanda, Ross Bağımsızlık Bölgesi; Arjantin, Arjantika bölgesi üzere bölgeler üzerinde hak sav etti ancak Antarktika Antlaşması tüm bu hak savlarını yasaklıyor. Bu nedenle kıta, rastgele bir ülkeye ilişkin değil.
