Tek Bir Sigaranın ABD Tarihindeki En Büyük Endüstriyel Kazaya Sebebiyet Vermiş Olabileceği Korkunç Olay
1947’de Texas City’de bir sabah yangın, tarihin en büyük endüstriyel kazalarından birine dönüştü. Bu olayda yüzlerce kişi öldü ve binlerce kişi yaralandı. Pekala, bu felaketin ardında ne vardı?
Sabahın erken saatlerinde Texas City Limanı’na yanaşmış bir yük gemisinin ambarında bir yangın çıktı. Seyirciler, itfaiyecilerin çalışmasını izlemek için toplandılar ve gemiden çıkan tuhaf renkli dumanları seyrettiler.
Ancak aniden gemi ve izleyiciler, dünyanın en büyük nükleer olmayan patlamalarından birinde paramparça oldular. Bu patlama, 1947 Texas City Felaketi olarak bilinen zincirleme patlamalar ve yangınların başlangıcı oldu.
1947’nin 16 Nisan sabahı saat 08.00 civarında, SS Grandcamp isimli yük gemisinin ambarından dumanlar yükselmeye başladı.
Bu gemi, II. Dünya Savaşı’nda hizmet veren bir Amerikan gemisiydi ve savaş sonrası Fransa ve Avrupa’nın öteki bölgelerine yardım materyalleri taşıyordu. O sabah gemi, 2.300 ton amonyum nitrat taşıyordu ki bu unsur savaş sırasında kıymetli bir patlayıcı bileşendi ve artık gübre olarak kullanılacaktı.
Kaptan, yangını denetim altına almak için ambar kapaklarının örtülmesini ve gemiye buhar verilmesini emretti. Fakat bu usul, yangını söndürmek yerine daha da alevlendirdi. İzleyiciler, inançlı bir uzaklıkta olduğunu düşündükleri yerden yangını izlerken SS Grandcamp apansız patladı.
Patlama, 402 kilometre uzaklıktan hissedilen bir şok dalgası yarattı.
Binaların camları kırıldı, geminin 40 kişilik mürettebatı, yüzlerce seyirci ve 28 itfaiyeci anında hayatını kaybetti. Patlama, geminin çelik kesimlerini süpersonik süratle havaya fırlattı ve 2 tonluk çapa uzağa savruldu.
Devasa patlama, bölgedeki öbür gemilerde ve binalarda yangınlara neden oldu. Monsanto Kimya Fabrikası da dahil olmak üzere yaklaşık 1.000 bina yıkıldı. SS Grandcamp’in taşıdığı alevli enkaz, öbür gemilere ve rıhtımdaki binalara yağdı, her yerde yangınlar çıkardı.
Felaket, birinci patlamadan 16 saat sonra SS High Flyer isimli geminin patlamasıyla devam etti. Bu gemi de amonyum nitrat ve kükürt taşıyordu. İtfaiyeciler, gemideki yangını söndürmeye çalıştılar lakin başarılı olamadılar.
Yangın geminin kargosuna ulaştığında, SS High Flyer da devasa bir patlamayla yok oldu ve yıkım ile ölümlere bir yenisi daha eklendi.
Peki neydi sebebi?
SS Grandcamp’teki yangının nasıl başladığı hâlâ bilinmiyor. Ancak amonyum nitratın yüksek sıcaklıklarda depolandığı ve bu nedenle kimyasal aktivitenin artmış olabileceği düşünülüyor. Yangını söndürmek için kullanılan buharın da patlamayı şiddetlendirdiği sanılıyor.
Bazı yetkililer, yangının bir sigara izmaritinden kaynaklandığını düşünüyor. Gece boyunca kargo kısmında yanmaya başlayan izmaritin, sabah dumanlara neden olduğu belirtiliyor.