Kışlarının çok soğuk geçmesiyle bildiğimiz Sibirya’da bilhassa çocuklar, bu uzun ve sert günlerde ultraviyole (UV) ışınlarına maruz bırakılıyorlar. Âlâ de neden?

Onlarca yıldır, binlerce kişi tarafından yapılan UV ışığı banyosu, birtakım okullarda teneffüs zili çaldığında çocuklara uygulanmaya devam ediliyor.

Diğer ülkelerde bu türlü bir uygulama yapılmazken neden yalnızca Sibirya’da yapılıyor olabilir ki? Az evvel söylediğimiz “kışların soğuk ve sert geçmesi” bilgisi sizde bir ışık yakmadıysa da birazdan sebebini anlayacaksınız.

1980’li yıllarda, Rusya’daki Murmansk Oblastı’nda UV banyosu, D vitamini üretimini artırmak için yaygın kullanılan bir uygulamaydı.

Günümüzde de birtakım yerlerde hâlâ varlığını sürdüren UV banyosuyla bilhassa Sibirya’daki okullarda karşılaşabiliriz. Kış aylarında; teneffüs vakti geldiğinde çocuklar birer birer, perdeleri kapalı büyük bir odaya hakikat gidiyor. 

Üstlerindeki kıyafetleri çıkarıyorlar ve yalnızca iç çamaşırları kalıyor. Ha bir de renkli gözlükler ile başlarını sabitlemek için lastik bantlar. Daha sonra, beyaz bir kıyafet giyen öğretmenleri bir aygıtın düğmesine basıyor ve UV banyosu başlıyor.

Peki başka ülkelerde D vitamini için haplar ya da damlalar varken Sibirya’da neden hâlâ UV ışınları tercih ediliyor?

20. yüzyılda “ışık tedavileri”, bir nevi patlama yaşadı. Her türlü hastalık ve rahatsızlık için kullanılmaya başlandı. D vitamini eksikliğinin de ultraviyole lambalarla tedavi edilebileceği anlaşılmıştı.

Ancak 1927’li yıllarda daha kapsamlı bir çalışma yapıldığında UV ışınlarının medikal ilaçlar kadar kayda bedel bir tesirinin olmadığı görüldü. Böylelikle tıpta UV ışığı kullanımı azalmaya başladı lakin değişik bir biçimde Sovyetler Birliği’nde tıpkı etkiyi yaratmadı.

Elektriğin, SSBC’deki rolü büyüktü.

20. yüzyılın birinci yarısından itibaren ışık terapilerinin, Sovyet biliminin uygulamaları ve dinamikleri ile “siyasi, ekonomik ve toplumsal uyumluluğu” destekleyen çeşitli faktörlere katkıda bulundu. Elektrik, SSBC’de merkezî bir rol oynadı. Lenin bile şunları söylemişti: “Komünizm, Sovyetlerin gücü ile elektriğin birleşimidir.”

Diğer ülkeler güçlü bir ilaç dalına sahipken Rusya, bu türlü bir kapasiteden yoksundu.

Rusya, ağır sanayi ile askerî üretime adanmış bir altyapıya sahipti. Bu, Sovyetlerin tıbbî sıkıntıları diğer araçlarla, farklı bir formda işlemesini sağladı ve tahliller, güçlü oldukları alanlarda arandı. UV lambalar üzere endüstriyel üretim de bunlardan biriydi.

Kısacası; UV ışınlarının kullanılmaya devam edilmesiyle ilgili birçok neden var lakin asıl sebep geleneğin sürdürülmesi. Elbette birkaç ilaç ve damla alarak da D vitamini eksikliğinin önüne geçilebilirdi fakat böylesi, farklı bir şekilde daha klâsik geliyor üzere duruyor.

Kaynaklar: Soviet History, Sama Game, PubMed

İlginizi çekebilecek öteki içeriklerimiz:

What is your reaction?

0
Excited
0
Happy
0
In Love
0
Not Sure
0
Silly

Cevap bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir