Sakızların Gizlice Nasıl Gezegenimizi Yok Ettiğini Öğrendikten Sonra Çiğnerken Bir Daha Düşüneceksiniz!
Küçük lakin tatlı bir alışkanlığımız ve bazen de gerilimimizi alan sakızların aslında minin bir canavar olarak dünyamızı gizlice ele geçirdiğini biliyor muydunuz?
Aldıktan ve tadını çıkardıktan sonra attığınız sakızların nereye gittiğini düşündünüz mü?
Sakızların geri dönüşüm süreçleri öyle kuvvetli ki etrafa verdiklerin zararın önüne geçmek oldukça sıkıntı.
Sakızlar, çoklukla petrol bazlı polimerlerden oluşuyor.
Polimerler için tabiatta çözünmeyen plastiklerin yapı taşı diyebiliriz. Kulağa tuhaf gelse de aslında çiğnediğimiz sakızlar plastik bazlı ve bu nedenle biyolojik olarak parçalanması neredeyse imkânsız.
Polimer yapıları sayesinde de sakızlar tabiatta çok uzun mühlet kalıyor ve geri dönüştürülemiyorlar. Ayrıyeten her yıl 100 bin ton plastik kirliliği de yaratıyorlar.
Geri dönüşüm sürecindeki zorluklar
Sakızların geri dönüşümü konusunda önemli sorunlar mevcut zira bu minik yapışkanlar, çöp toplama ve ayrıştırma sistemlerinde de büyük bir mahzur yaratıyor.
Normal çöp ayrıştırma sistemlerinde sakız, diğer hususlara yapışarak ayrıştırmayı imkânsız hale getiriyor. Çöp ayrıştırma tesislerindeki makineler için sakız âdeta bir kâbus zira sakızın yapışkan yapısı, makinelerin düzgün çalışmasını engelliyor. Bu yüzden de sakızı başka atıklardan ayırmak için özel bir teknolojiye gereksinim duyuluyor.
Hem vakit alıcı hem de maliyetli.
Geri dönüşüm süreçlerinde ayrıştırılmasının bir öteki sorunu da vakit ve maliyetler. Sakız üzere yapışkan hususlardan oluşan atıkların ayrıştırılması için yüksek ısı ve özel çözücüler gerektiriyor ve bu da geri dönüşüm tesisleri için epey maliyetli bir süreç.
Aynı durum sokaklar için de geçerli. Birçok kişinin sakızları çöpe değil de sokaklara atması sonucunda belediyeler paklık süreci için önemli paralar harcıyor. Yalnızca bu yüzden de Singapur’da sakız çiğnemek yasak.
Singapur’da sakız yasağının nasıl ve neden ortaya çıktığını bu yazımızda da inceleyebilirsiniz.
Çözüm var mı?
Biyolojik olarak parçalanmasının 5 yıl sürdüğü sakızlar geri dönüştürülemeyen atık kategorisine giriyor ve çoklukla yakma tesislerine gönderiliyor.
Sakızların etrafa verdiği ziyanı azaltmak için kimi yaratıcı tahliller geliştirilse de bunlar şimdi yaygın değil. Örneğin, birtakım markalar biyolojik olarak çözünebilir sakızlar üretiyor lakin bu eserler hâlâ sonlu sayıda ve yüksek maliyetli.
Eğitim ve bilinçlendirme bu mevzuda da değerli hâle geliyor. Sakızların etrafa verdiği ziyanları bilerek ya sakız çiğnemeyi azaltabilir ya da atıklar doğru yerlere atılarak çevreye hassas hareketler yapılabilir.
Bu içerikleri de inceleyebilirsiniz: