New York’taki Bir Bina, Nasıl Neredeyse Tüm New York’un Yıkımına Sebep Oluyordu? Mühendisin Unuttuğu ‘Küçük Bir Şey’ Felakete Sebep Oluyormuş!

New York’un ihtişamlı gökdelenlerle dolu silueti dünyanın dört bir yanından sayısız insanı büyülemeyi başarıyor. Pekala, bu siluetin neredeyse yok olmasına sebep olabilecek bir bina olduğunu söylesek? Haydi gelin bu binanın çarpıcı öyküsünü anlatalım.

Birazdan yaratmak üzere olduğu felaketin hikayesini anlatacağımız ve bugün 601 Lexington olarak bilinen bina o vakitler Citicorp Center ismiyle anılıyordu.

1977 yılında inşa edilen bu yapı, 59 katlı devasa bir gökdelen olarak kentin en yüksek binalarından biriydi. Lakin bu binanın kıssası, bir mimari başyapıt olmaktan çok neredeyse bir felaketin baş rolü olmasıyla alakalı…

Citicorp Center’ı öbür gökdelenlerden farklı kılan özelliği, binanın altındaki dokuz katın devasa sütunlar üzerinde duruyor olmasıydı.

Binanın baş mimarı Hugh Stubbins olmasına karşın, asıl mimari deha yapının baş mühendislerinden William LeMessurier olarak anılıyor.

Citicorp Center’ın sıra dışı tasarımı, aslında Lexington Avenue ve 53rd Street köşesinde yer alan St. Peter’s Lutheran Kilisesi’ni koruma gerekliliğinden doğmuştu.

Çünkü kilise, binanın köşesindeki yere dokunulmadan yeni bir bina inşa edilmesini koşul koşmuştu.

Binayı inşa etmek için uyulması gereken bu şiddetli koşul sebebiyle mühendis LeMessurier, sütunları binanın köşelerine değil, her bir cephenin ortasına yerleştirmişti.

Ancak bu, binanın dizaynını eşsiz kılmasının yanı sıra büyük bir tehlikeyi de beraberinde getiriyordu.

Aslında LeMessurier, binanın güvenliğini sağlamak için bir dizi mühendislik çözümü geliştirmişti.

Örneğin, binanın iskeleti olarak sekiz katlı V halli bir dayanak yapısı tasarlamıştı ve yapıyı stabilize etmek için 400 tonluk bir ayarlı kütle amortisörü eklemişti.

Mühendis için her şey yolunda üzere görünüyordu ancak rüzgâr hesaba katılmamıştı!

Bunu ise 1978’de, ismi bilinmeyen bir mimarlık öğrencisinin, LeMessurier’e söylediği belirtiliyor.

LeMessurier öğrencinin savını araştırdığında ve vahim gerçekle yüzleşerek öğrencinin haklı olduğunu gördü.

Bina sahiden de bir fırtınada yıkılarak New York’taki öbür gökdelenlerin yıkılmasına sebep olacak bir domino tesiri yaratabilirdi!

Bu mühendislik yanlışının fark edilmesinin akabinde LeMessurier ve grubu binanın kritik noktalarına kaynak yaparak gece gündüz çalıştı ve kritik kusur gizlice düzeltildi

Ancak bu olayın New York halkından yıllarca bâtın kaldığı söyleniyor.

Bu gizemli öykünün yıllar sonra ortaya çıktığı ve o vakitten beri mühendislik dünyasında bir ders olarak anıldığı biliniyor.