Nefes Kesen Anlar: Uçakta Kabin Basıncı Düşünce Oksijen Maskesi Neden Şart?
Yolculuklarımız sırasında birden fazla vakit uçak kabin takımının oksijen maskeleri hakkında yaptığı anonsları dinlemeyi ihmal edebiliriz. Fakat bu maskeler hayati ehemmiyet taşıyor. Neden mi?
Öncelikle bu hayat kurtarıcı maskelerin nereden geldiğini ve nasıl çalıştığını da bilmek gerekiyor. Acil durumlarda yolcular, yüksek irtifalarda oksijene muhtaçlık duyulduğunda uçaklarda büyük bir oksijen tankından mı çıkıyor bu oksijen?
Oksijen kullanımını gerektiren olayların sıklığı, bir milyar uçuş saati başına yaklaşık 10. Bu oranlarda “Benim başıma gelir mi?” demeyin ve oksijen maskesi takmanın sandığınızdan daha kıymetli olduğunu bilin.
Uçaklarda oksijen maskesi neden gereklidir?
Uçaklar, ekseriyetle deniz düzeyinden 10,000 metre yahut daha yüksek irtifalarda uçar. Bu yüksekliklerde, atmosferin incelmesi ile oksijen düzeyi ve hava basıncı, insanların rahat nefes alabilmesi için yetersizdir.
Modern uçaklar kabin içi basıncı, ekseriyetle deniz düzeyinden yaklaşık 2,400 metreye eş paha bir düzeydedir. Lakin rastgele bir teknik arıza yahut gövde bütünlüğünde meydana gelebilecek bir sorun, kabin basıncının apansız düşmesine neden olabiliyor. İşte bu noktada, oksijen maskeleri devreye giriyor.
Oksijen maskesini takmazsak ne olur?
Kabin basıncındaki düşüş, “hipoksi” olarak bilinen duruma yol açar. Hipoksi, dokulara kâfi oksijenin ulaşmaması durumu olarak da tanımlanır ve birkaç dakika içinde önemli sıhhat problemlerine sebep olur.
Yeterli oksijen alınamadığında, beyin işlevleri süratle bundan etkilenir. Birkaç dakika içerisinde de bilinç kaybı gerçekleşir. Oksijen eksikliğinin devam etmesi kalp, beyin üzere birçok hayati organın ziyan görmesine de neden olur. Akut oksijen eksikliği birebir vakitte kalıcı nörolojik sıkıntıları da beraberinde getirebiliyor.
Geçmişte, Helios Airways Uçuş 522 kazası üzere olaylar, oksijen maskelerinin ehemmiyetini acı bir biçimde gözler önüne seriyor. Kazada, kabin takımının ve yolcuların birçok, kabin basıncındaki düşüş nedeniyle şuurlarını kaybetmiş ve uçak denetimsiz bir formda uçmaya devam etmişti.
Oksijen maskeleri nasıl çalışır?
Uçak kabininde basınç düştüğünde otomatik olarak devreye giren oksijen maskeleri, üst kompartımandan özgür bırakılır. Her maske, kimyasal bir oksijen jeneratörüne bağlı. Jeneratör; klorat potasyum, demir tozu, sodyum klorat gibi kimyasalları içeriyor.
Maskeyi kendinize gerçek çektiğinizde ise oksijen akışını başlatan ateşleme pimi özgür bırakılıyor ve oksijen akışı sağlanıyor.
Yolcuların yapması gereken tek şey ise maskenin lastik bandını başlarının etrafına çekmek ve derin nefes almak. Bu kolay aksiyon ile acil bir durumda bile oksijen düzeyinin yeterli seviyede kalmasını sağlayabilirsiniz.
Oksijen maskeleri ne kadar mühlet oksijen üretir?
Bu müddet ortalama 10 dakikadır. Pilotların kâfi oksijeni sağlamak için 10.000 feet altına inmesi için de bu mühlet kâfi.
Gördüğünüz üzere oksijen maskeleri, gördüğünüzden daha fazla hayati değere sahip. Bu yüzden de uçuş güvenliğiniz için kabin takımının acil durum talimatlarına her vakit dikkat etmekte yarar var.
Uçaklarla ilgili incelemek isteyebileceğiniz öbür içeriklerimiz:
