Kıtlık ve Yoksulluktan Ekonomik Güce: Çin, Eskiden Çok Fakir Olmasına Rağmen Nasıl Dünyanın En Büyük Ekonomilerinden Biri Oldu?

Çin, izolasyondan çıkıp dünyanın en büyük ekonomik güçlerinden biri olmayı nasıl başardı? Bu süreçte yaşananları öğrendiğinizde şaşırmamak elde değil.

Çin, elbet ki dünya iktisadının bel kemiği olan ülkelerden biri. Neredeyse her bir üründe parmağı olan bu ülke, bir vakitler kıtlık ve yoksullukla boğuşuyordu.

Çin’in kısa müddette gerçekleştirdiği ekonomik mucizeyi anlamak için tarihin derinliklerine inmemiz gerekiyor.

Her şey, 1976’dan sonra değişmeye başladı.

Mao Zedong’un vefatının akabinde, Çin’deki ekonomik ve toplumsal yapıyı yine şekillendirme gayretleri başladı. 1978’de Deng Xiaoping öncülüğünde başlatılan ıslahatlar, ülkenin bahtını değiştirdi.

Çiftçilere kendi topraklarını sürece hakkı verilerek yaşam standartları yükseltildi ve besin meşakkatleri hafifletildi. 1979’da ABD ile tekrar kurulan diplomatik bağlantılar ve yabancı yatırımların ülkeye akışı, Çin iktisadının canlanmasında kıymetli rol oynadı.

1980’lerin sonlarından itibaren Çin iktisadı, dünyadaki en etkileyici ekonomik mucizelerden birini gerçekleştirdi.

1990’lar boyunca Çin’in ekonomik büyüme oranları süratle arttı.

2001 yılında Dünya Ticaret Örgütü’ne katılmasıyla ticaret bariyerleri ve tarifeler azaltıldı. Bu da Çin mallarının dünya çapında yayılmasını sağladı.

Örneğin 1978’de 10 milyar dolar olan ihracat, 1985’te 25 milyar dolara, 2000’lerin başında ise 4.3 trilyon dolara ulaştı. Bu sayılar, Çin’in dünyanın en büyük ticaret ülkesi hâline geldiğini gösteriyor.

Ekonomik ıslahatlar sayesinde yüz milyonlarca Çinli yoksulluktan kurtuldu. Dünya Bankası’na göre 850 milyondan fazla insan yoksulluktan çıkarıldı.

Aynı vakitte eğitim oranlarında da büyük bir artış yaşandı. 2030 yılına kadar Çin, iş gücünün %27’sinin üniversite eğitimi alacağı kestirim ediliyor ki bu oran günümüzde Almanya ile tıpkı düzeyde.

Çin artık daha yavaş bir büyüme periyoduna geçiyor.

Yıllarca ihracata bağımlı büyümeyi, tüketim odaklı büyümeye kaydırma gayreti içinde oldu. Yeni zorluklar ortasında, global talebin yumuşaması ve ABD ile süregelen ticaret savaşı yer alıyor.

Demografik değişimler ve yaşlanan nüfus da ülkenin ekonomik görünümünü bulutlandırıyor. Ancak büyüme oranı %5-%6 ortasına düşse bile, Çin hâlâ dünyanın en güçlü ekonomik güçlerinden biri olmaya devam edecek.