“Zombi karınca mantarları” isminden da anlaşılacağı üzere karıncaları birer zombiye çeviriyor ve olağanda yapmayacakları hareketler yaptırarak onları kendi lehine kullanıyor. İşte tabiatın mucizevi diyebileceğimiz özelliklerini gözler önüne seren mantarların ve karıncaların şaşırtan yüzü…

Doğanın hudut tanımayan yüzü, tropikal ormanların derinliklerinde gizli bir senaryoyla karşımıza çıkıyor: Zombi karınca mantarları… Bu mantarların tuhaf ve ürkütücü özellikleri, sıradan bir karıncayı ölümcül bir senaryoya sürüklüyor.

Zombiye dönüşen karıncaların kıssası, doğanın ne kadar şaşırtan ve gizemli olabileceğini gösteriyor. Bu minik böcekleri zombileştiren karınca mantarlarının neler yapabildiğini anlatalım.

Zombi karınca mantarının amacı kimi karınca cinsleri.

Asıl ismi “ophiocordyceps unilateralis” olan ve çoklukla tropikal ormanlarda yaşayan zombi karınca mantarı, isminden da anlaşılacağı üzere karıncaları gaye alıyor. Sporlarını etrafa saçıyor ve karıncaların dış iskeletine düşürüyor. Karınca kolonisinden sırf birkaç tanesi enfekte oluyor.

Rahatsız edici senaryo, buradan itibaren başlıyor. İskelete yapışan sporlar, filizlenip karıncaların içine yanlışsız büyüyor ve kan dolanımına karışıyor. Çok süratli bir formda gelişerek karıncanın iç organlarına ve beynine yanlışsız ilerliyor. Bilim kurgu sineması gibi…

Yayılan enfeksiyon karıncayı anında öldürmüyor.

Karıncanın içine yayılan mantar, onu canlı tutarak araç olarak kullanıyor. Hudut sistemini etkileyerek davranışlarını değiştiriyor, bildiğimiz zombileştiriyor yani. Normalde yapmayacağı şeyler yapmaya başlayan karıncanın bu hareketleri yapması sayesinde mantar sporlarının yayılma alanı artıyor.

Mesela olağanda ormanın yerinde yaşayan karınca, mantarın tesiriyle ağaç kısımlarına ya da bitki saplarına tırmanıyor. Belirli bir yüksekliğe tırmandıktan sonra ise bir yaprağa çenesiyle kilitleniyor. Vefat hazırlığı burada başlıyor.

“Ölüm ısırığı” denen şey meydana geliyor.

Mantarın tesiri yüzünden bir yaprak damarına çenesini batırarak kendini kilitleyen karınca, bu konumda mevti bekliyor ve mantar artık karıncanın tüm bedenini ele geçiriyor. 

Birkaç gün sonra karıncanın vücudundan dışarıya hakikat, mantarın sporlarını içeren bir sap büyüyor.  Yine bir spor yayma döngüsü başlıyor. Yeni karıncalar enfekte oluyor ve onlar da zombileşiyor. 

Tüm bunların ekosistemdeki yerini anlamak da çok kıymetli.

Zombi karınca mantarları, karınca popülasyonunu denetim altında tutmasının yanı sıra bazen tabiatın ne kadar farklı olabileceğini gözler önüne seriyor. Üstelik hâlâ, mantarların karıncaları nasıl böylesine denetim edebildiği çözülmüş değil lakin araştırmalar devam ediyor.

Kaynaklar: National Geographic, NIH, Mantarlı Yaşam

Göz atabileceğiniz daha fazla içerik:

 

What is your reaction?

0
Excited
0
Happy
0
In Love
0
Not Sure
0
Silly

Cevap bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir