Japonya’dan Dünyaya Yayılan Asosyallik Hâli “Hikikomori” Size Çok Tanıdık Gelebilir
Japonya, dünya sahnesinde teknolojik yenilikleri, yüksek hayat standartları ve varlıklı kültürel mirası ile tanınır. Fakat bu parlak görünümün arkasında, toplumun derinliklerinde yatan önemli bir toplumsal sorun bulunmakta: Hikikomori.
Hikikomori terimi, uzun müddetler boyunca toplumdan ve sosyal etkileşimlerden kaçınarak yaşayan bireyleri tanımlamak için kullanılıyor. Hükûmetin son anketleri, Japonya’daki Hikikomori sayısının 1.5 milyona yaklaştığını gösteriyor.
Peki, bu derin sosyal izolasyonun gerisindeki sebepler nelerdir? Japonya’daki Hikikomori hadiselerinin artışı nasıl ele alınıyor?
Hikikomori, ilk sefer 1980’lerde Japon psikolog Tamaki Saitō tarafından tanımlanmıştı.
O periyotta, Japonya’da gençler ortasında artan bir toplumsal çekilme eğilimi gözlemlenmişti. Günümüzde ise Japonya’da yaklaşık 1,5 milyon civarında Hikikomori olduğu iddia edilmekte. Lakin bu fenomen, yalnızca Japonya ile sonlu kalmayıp global bir probleme dönüşmüş durumda.
Komşusu Güney Kore’de, 2005 analizinde 33.000 toplumsal olarak utangaç genç (%0,3) olduğu kestirim edildi ve Hong Kong’un yayımladığı 2014 anketi, bu oranı %1,9 olarak belirledi. Vakalar, yalnızca Asya’da değil; ABD, İspanya, İtalya, Fransa ve diğer yerlerde de görülüyor.
Hikikomori olarak bilinen bu şahıslar, toplumsallıktan büsbütün uzaklaşır ve bazen yıllarca meskenlerinden dışarı çıkmazlar.
Hükûmet, yaklaşık 541.000 kişinin (%1,57) bu durumda olduğunu buldu ancak birçok uzman gerçek sayının çok daha yüksek olduğuna inanıyor zira yardım almaları yıllar alabiliyor.
Günümüzde en yaygın kriter, 6 ay yahut daha uzun süren fiziksel izolasyon ve sosyalleşmekten kaçınmak. Bu belirtiler size tanıdık geliyorsa, bir profesyonelden yardım almanızda yarar olduğunu da hatırlatalım.
Sosyal izolasyon için gösterilen yaygın nedenler ortasında hamilelik, iş kaybı, hastalık, emeklilik ve bireyler ortası bağlantıların zayıf olması yer alırken; en kıymetli neden, Covid-19 oldu ve iştirakçilerin beşte birinden fazlası, pandemiyi münzevi ömür usullerinde değerli bir faktör olarak gösterdi.
Japonya’nın ataerkil normları ve güçlü çalışma kültürü üzere toplumsal faktörler de rol oynuyor.
İnsanlar işgücünden ayrılıp emekliliğe ayrıldıkça yaşlı nüfus artıyor ve bu da aslında dingin olan iktisat için sorun yaratıyor. Durum o kadar vahim ki 2023 yılında Başbakan, ülkenin “sosyal fonksiyonları sürdürememenin eşiğinde” olduğu ihtarında bulunmuştu.
Hikikomori üyeleri olan aileler için bu durum “80 50 sorunu” olarak isimlendiriliyor. Yani 80 yaşındaki ebeveyenler, 50’li yaşlarındaki çocuklarına bakmak zorunda kalıyor.
Yetkililer, flört ve evliliğin cazibesinin azalmasına da atıfta bulunuyor. Yetişkin bekârların sayısı arttıkça beşerler, sosyalliklerini çevrim içi ortama taşıyorlar. E hâliyle gerçek hayattaki toplumsal bağlar, oldukça zayıflıyor.
Hükûmet, bugün bile bu durumla başa çıkmak için aksiyon almaya devam ediyor.
Alınan tedbirler ortasında toplumsal medya aracılığıyla kamuoyu bilinçlendirme, intiharı tedbire kampanyaları yürütülmesi, sosyal hizmet uzmanı görevlendirilmesi ve toplumsal bağları zayıf olanlar için 7/24 telefonla danışma hizmetinin sürdürülmesi yer alıyor.
Japonya ne kadar tedbir alırsa alsın bu durum uzunca bir mühlet devam edecekmiş üzere duruyor. Neden mi? Zira Japonya’nın çalışma kaideleri, günümüzde pek çok ülkeden daha yorucu ve gerilimli. Üstelik birçoğu tek bir işte de çalışmıyor, Japonların pek birden fazla ek olarak yarı zamanlı bir iş daha yapıyor.
İleride bu stil bir durumun Türkiye’de de görülmesi bir epey yüksek bir ihtimal değil mi? Kim bilir, tahminen de pek çoğumuz çoktan semptomlarını gösteriyoruzdur bile…
İlginizi çekebilecek öteki içeriklerimize aşağıdan ulaşabilirsiniz: