İzlanda Dünyanın En Mutlu Üçüncü Ülkesiyken Nasıl Oluyor da En Çok Antidepresan Kullanan Ülkesi Hâlinde?
İzlanda; eşsiz tabiatı, kuzey ışıkları ve Avrupa’nın en seyrek nüfuslu ülkesi ile biliniyor. Lakin bu hoş ülkenin öteki bir istikameti var ki pek az kişi bilir: İzlanda, dünyanın en çok antidepresan kullanılan ülkesi. Pekala, bu durumun gerisindeki sebepler neler?
2023 Dünya Memnunluk Raporuna nazaran Finlandiya ve Danimarka’dan sonra dünyanın en memnun üçüncü ülkesi İzlanda, nasıl oluyor da tıpkı vakitte bu kadar antidepresan kullanan da bir ülke?
Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütünün (OECD) datalarına nazaran İzlanda’da bin kişi başına 161,1 puanla yani altı bireyden biri antidepresan kullanıyor. Gelin arkasındaki sebebe bakalım.
Coğrafi pozisyonu nedeniyle kış ayları epey uzun ve karanlık geçiyor.
Gün ışığının sonlu olduğu bu periyotlarda, insanların moralini yüksek tutması zorlaşıyor. Bu durum da birden fazla vakit kış depresyonu ile sonuçlanabiliyor. Birçok İzlandalının kış aylarında ruh hâlinin bozulması da aslında antidepresan kullanımını arttırıyor.
Ayrıca İzlanda’daki düşük güneş ışığı ölçüsü, vücutta serotonin düzeylerinin düşmesine de neden olabiliyor. Memnunluk hormonu olarak bilinen serotoninin eksikliği de depresyonu getirebiliyor.
Antidepresan ilaçları da serotonin geri alım tedavisinde kullanılmasından ötürü da serotonin sinapslar ortasında kalma mühleti arttırılıyor. Böylece beşerler, güneş ışığının etkisine misal biçimde uygun bir ruh hâline kavuşmuş oluyor.
İnsanlar depresyon belirtileri gösterdiklerinde yardım almaktan çekinmiyor.
İzlanda’da yasal olarak ikamet eden herkesin sıhhat sistemine erişimi bulunuyor. 100 bin nüfus başına 19 psikiyatrist olunca da akıl hastalığı tedavisi öteki birçok gelişmiş ülkeye kıyasla daha kolay oluyor. Yüksek teşhis oranı da daha yüksek antidepresan kullanımını getiriyor.
Ayrıca haplar terapiden 7 kat daha ucuz. Bu da hap kullanımını daha yaygın hâle getiriyor.
Ülkenin ekonomik durumunun da katkısı olabilir.
Her ne kadar İzlanda iktisadı genel olarak güçlü görünse de birtakım hanelerde ekonomik sıkıntılar mevcut. Bu da bireyler üzerinde ekonomik ve toplumsal baskılar oluşturarak depresyon oranlarına yüzde 15 üzere bir tesir ediyor.
Tüm bunlar, İzlandalıların mental sıhhatlerini ciddiye aldıklarını ve gerekli tedaviyi aldıklarını da gösteriyor. Lakin antidepresan kullanımının yüksek olması, toplumun genel ruh sıhhati açısından dikkat edilmesi gereken bir durum. Zira Avrupa ülkelerine ait bilgiler, mutluluk ile antidepresan ortasında bir irtibat olmadığını da gösteriyor.
