İdamla Özdeşleşmiş Elektrikli Sandalyenin Bir Diş Hekimi Tarafından İcat Edilmesi Ne Alaka?
Ölüm cezalarında başvurulan elektrikli sandalye, bir diş doktorunun insan hayatına son vermenin yollarını arama konusundaki merakının ürpertici bir mirası. İşte elektrikli sandalyenin değişik hikâyesi…
Elektrikli sandalyenin bilim insanları yahut mühendisler tarafından tasarlanabileceğini düşünebilirsiniz lakin gerçek, bundan çok farklı ve şaşırtan.
Kim kaygısı ki elektrikli sandalye bir diş tabibi tarafından icat edilmiş olsun? Bu öykünün tam olarak nasıl ilerlediğine yakından bakalım.
19. yüzyılın sonlarında Amerika, asılmaya kıyasla daha “insancıl” bir infaz yolu arıyordu.
O devirlerde vefat cezası dehşetli hallerde uygulanıyordu. Kurşuna dizme, baş kesme, zehirli gaz verme… Daha sonra “minnoş” Amerika, daha “insancıl” ve verimli bir sistem aradı. Ne kadar da niyetli, değil mi?
Dr. Alfred Southwick, yeni bir infaz metodu geliştirmeye başladı.
1881 yılında sarhoş bir adamın yanlışlıkla elektrik jeneratörüne dokunup anında ölmesine şahit olan Dr. Southwick, bu olaydan etkilendi ve mevt cezasına çarptırılacaklar için elektrikten yararlanabileceğini düşündü.
Dr. Southwick, önce hayvanlar üzerinde pek çok deney yaptı. Yüksek voltajlı bir elektrik akımının hudut sistemini bozabileceğini ve süratli bir mevte yol açabileceğini varsaydı. Bu yola de “elektroksiyon” adını verdi.
Doktorun önerisi ilgi gördü.
1887’de dünyanın birinci elektrikli sandalyesi New York’taki Auburn Hapishanesinde kullanıldı. 6 Ağustos 1890’da, katil William Kemmler’e yapılan infaz, vefat cezası tarihinde yeni bir dönüm noktası oldu fakat planlandığı üzere gitmedi.
Kemmler, gözle görülür bir formda mücadele ediyor ve acı çekiyordu. Hani “insancıl” bir usul arıyorlardı ya, bu pek o denli değil üzereydi. Tüm bunlara karşın elektrikli sandalye ABD’de yaygınlaştı ve daha “verimli” ve “daha az acı verici” hâle getirilmeye çalışıldı.
Günümüzde elektrikli sandalyenin kullanımı pek yaygın değil.
Tartışmalı olsa da elektrikli sandalye uzun yıllar boyunca ABD’de mevt cezası yolu olarak kullanıldı; Ted Bundy üzere tanınmış seri katillerin kimileri da elektrikli sandalyeyle idam edildi.
Günümüzde bu kullanım büyük ölçüde azaldı ve alternatif metotlar geliştirildi. Hatta kimi eyaletler büsbütün kaldırdı.
İlginizi çekebilir:
