Elimizi Acıyan Yerimize Götürünce Nasıl Oluyor da Sanki Sihirli Bir Şekilde Acı Azalıyor?
Bir yerimizi çarptığımızda elimizi otomatik olarak o bölgeye götürürüz ve hakikaten de acının azaldığını hissederiz. Pekala bu nasıl olabiliyor?
Bir yerlerimizi sık sık vuruyoruz. Kimi vakit başımızı bir dolaba, kimi vakit kolumuzu kapıya, kimi vakit ayak serçe parmağımızı bir köşeye… Rastgele bir yerimizi, nereye vurursak vuralım yaptığımız hareket daima birebir oluyor. Elimizi o bölgeye götürüp ovuşturmak.
Ağrıyı hafifletmek için yaptığımız bir içgüdü olmuş artık ve bunu yapınca gerçekten de oranın acısında yahut ağrısında biraz da olsa azalma hissediyoruz.
Derimizin üstünde reseptörler yer alıyor.
Derimizin üstünde bulunan, farklı duyuları algılayan reseptörler; deri üstünde meydana gelen uyarıları hudut sistemi sayesinde beyne gönderiyor. Mesela dirseğimizi bir yere çarptığımızda o bölgedeki reseptörler uyarılarak acıyı beyne iletiyor.
Acı hissinden sonra o bölgeye elimizi götürdüğümüzde ise yeniden reseptörler bu uyarıyı beyne iletiyor. Ağrı hudut yolundan daha kalın olan dokunma hudut yolu, yeni bir girdi oluşturuyor. Şöyle de diyebiliriz, acıya sebep olan hudut yollarını geride bırakıyor. Hatta bilimde bunun “Ağrının Kapı Denetim Teorisi” olarak bir yeri bile var.
Sinyaller birbiri ortasında yarışıyor.
Az evvel bahsettiğimiz üzere, farklı sinyaller beyne ulaşmaya çalıştığında kimileri geride kalıyor zira geçit mekanizması tek seferde sırf bir sinyalin beyne ulaşmasına müsaade veriyor. Böylelikle dokunma, titreşim ve basınç üzere uyaranlar ağrı sinyallerine yarışta fark atıyor.
Ancak hâlâ çözülemeyen bir istisna da var. Bir yerimizi vurup canımız yandığında muhtemelen diğerinin oraya dokunmasını istemeyiz. Çok çelişkili değil mi?
