Eğer Telefonunuzun Takviminde 1582 Yılına Giderseniz, Ekim Ayının 10 Gün Eksik Olduğunu Göreceksiniz! Peki ama Neden?
Eğer telefonunuzun takviminde 1582 yılına giderseniz, 4 Ekim’den sonra direkt 15 Ekim’e atlandığını ve ortadaki 10 günün eksik olduğunu fark edersiniz. Pekala bunun sebebi nedir?
10 gün eksiklik, sistemsel bir yanılgı değildir. O kayıp günler, hakikaten yoktur. Yani 1582’de yaşayan beşerler Ekim’in 4’ünde yatağa girdiler ve uyandıklarında tarih 15 Ekim’di.
Peki bu nasıl oldu?
Bunun sebebini anlamak için günleri, haftaları, ayları ve yılları organize etme biçiminde büyük değişimlerin yaşandığı 16. yüzyıla geri dönelim.
Katolik Klisesi, Ekim 1582’de Gregoryen takvimini benimsedi. Bundan evvel ise Avrupa’nın birçok, Gregoryen takvimine çok benzeyen ve Julius Sezar tarafından MÖ 45’te tanıtılan Jülyen takvimini kullanıyordu.
Her ikisi de 28 ila 31 gün içeren 12 aydan oluşan güneş takvimleriydi. Ayrıyeten birçok yıl, toplam 365 gündü ve Şubat ayına makul yıllarda artık gün eklenirdi. Ayırt edici olan da artık yılın ne vakit meydana geldiğiydi.
Jülyen takvimi her 4 yılda bir takvime 1 gün eklerken, Gregoryen takviminde yıl 100’e bölünür ve bunun yanında şayet 400’e bölünemezse Jülyen takvimiyle birebirini yapardı.
Ancak Katolik kilisesi için bu büyük bir sıkıntıydı.
Çünkü bu durum, Paskalya’nın zamanlamasını önemli biçimde şaşırtıyordu. MS 325’te İznik Konseyi’nden bu yana Paskalya’nın, 21 Mart’taki ilkbahar ekinoksundan sonraki birinci pazar günü kutlanması gerekiyordu.
Fakat yüzyıllar geçtikçe ilkbahar ekinoksu bu tarihten uzaklaştı. Papa Gregory XIII, bu krizi çözmek için Gregoryen takvimini tanıttı. Yeni takvimi Güneş’in hareketleriyle yine hizalamak için, Jülyen takviminin kusuru sebebiyle birikmiş 10 günü kaybetmek gerekiyordu.
Ekim ayı, Hristiyan takvimindeki rastgele değerli bir olayla çakışmadığı için 10 gün kaybedilecek ay olarak seçildi. Yani 4 Ekim’deki Assisi’li Aziz Francis Bayramı’nın akabinde, Gregoryen takvimine geçiş gerçekleşti ve dünya, anında 15 Ekim’e geçti.
