Dünyanın En Yüksek Dağı Everest, Nasıl Oluyor da Her Yıl 4 mm Kadar Yükselebiliyor?

Dünyanın en yüksek doruğu olan Everest Dağı, her yıl ortalama 4 milimetre yükseliyor. Pekala bu daima büyüme ne manaya geliyor ve neden durmuyor?

Everest Dağı’nın tepesine tırmanan dağcılar, bu devasa yapının aslında sürekli büyüdüğünü fark etmiş midir?

Belki değil ancak bilim insanları bu devinimle ilgili birçok enteresan gerçeği ortaya çıkardı.

Everest’in yükselmesindeki temel sebep, tektonik plakalar.

Everest Dağı’nın tepesi, aslında bir vakitler okyanus tabanında bulunan gri kaya modüllerinden oluşuyor. Bu kayalar, yavaş yavaş hareket eden tektonik plakalar sayesinde günümüzde neredeyse 9.144 metre yükseklikte bulunuyor.

Gezegenimizin kırılgan dış kabuğunu oluşturan bu plakalar, sürekli olarak birbirlerine karşı hareket ediyor ve bu hareket, dağların oluşumuna neden oluyor.

Tibet ve Nepal hududunda yükselen Everest, Hint ve Avrasya tektonik plakalarının milyonlarca yıl evvelki çarpışmasının bir sonucu olarak şekillendi. Çarpışma, Himalaya Dağları’nı oluşturan 2.414 kilometre uzunluğundaki devasa bir sıradağın ortaya çıkmasına neden oldu.

Everest Dağı hâlâ yükseliyor zira Hint ve Avrasya plakaları çarpışmaya devam ediyor.

Hindistan, her yıl birkaç santimetre kuzeye doğru kaymaya devam ediyor ve bu daima çarpışma Everest’in yüksekliğini her yıl ortalama 4 milimetre artırıyor. Lakin bu büyüme, her vakit tertipli ve problemsiz gerçekleşmiyor.

Hint plakası, Avrasya plakası altına ilerlerken, bu hareket bazen yer kabuğunda büyük baskılara neden oluyor. Bu baskılar bir noktada kırılma noktasına ulaştığında, zelzeleler meydana geliyor ve bu sarsıntılar Everest’in yüksekliğinde ani değişimlere yol açabiliyor.

2015 yılında Nepal’de meydana gelen sarsıntıda olduğu gibi bazı durumlarda dağ küçülebilir yahut büyüyebilir. Her ne kadar erozyon Everest’in yükselişini yavaşlatsa da tektonik plakalar ortasındaki bu jeolojik dans devam ettiği sürece Everest’in yükselişi de sürecek.