Hiç çölün ortasında, yerde hiçbir şeyin büyümediği harika daireler görmeyi bekler miydiniz? Namibya ve Avustralya’nın kurak bölgelerinde görülen bu gizemli “peri çemberleri” yıllardır bilim insanlarının başını karıştırıyor. Bu garip çemberlerin arkasındaki sır ne olabilir?
Üç kıtada, 15 ülkede, 263 noktada olduğu varsayılan peri çemberleri keşfedilmeye devam ediyor ve bilim insanları araştırmalarını sürdürüyor.
Özellikle 2 ülkede yürütülen çalışmalardaki peri çemberleri 2 ila 12 metre genişliğinde değişiyor. Tartışmaların devam ettiği bu tabiat olayı hakkında birtakım teoriler var.
Peri çemberleri, çöl tabanında dairesel çıplak alanlar olarak ortaya çıkıyor.
Bu alanların etrafında çoklukla daha yoğun bir bitki örtüsü bulunuyor. Namibya’daki Namib Çölü ve Avustralya’nın çeşitli bölgelerinde görülen bu çemberlerin oluşumunu açıklamak için yıllardır çalışmalar devam ediyor.
İki ana teori öne çıkıyor: termit faaliyetleri ve bitki rekabeti.
İlk teori, yer altındaki termit kolonilerinin bu çemberleri oluşturduğunu öne sürüyor. Termitler, bitki köklerini yediği için çemberlerin ortasında bitki yetişmez. Fakat bu teori, çemberlerin yalnızca Namibya’da değil, tıpkı vakitte Avustralya’da da görülmesini tam olarak açıklayamıyor.
Diğer teori ise bitki rekabetine dayanıyor.
Bu teoriye nazaran de su ve besin kaynakları için birbirleriyle rekabet eden bitkiler, muhakkak bir sistem içinde büyüyor ve bu da peri çemberlerini oluşturuyor. Bu hipotez, çemberlerin farklı iklim şartlarında bile oluşabileceğini ve tabiatın kendi kendini düzenleme düzeneği olabileceğini de savunuyor.
Gizem çözüldü mü?
İki teori de kendi içinde mantıklı görünüyor lakin henüz kesin bir sonuca varılamadı. Yapılan araştırmalar, her iki teorinin de gerçek olabileceğini gösteriyor. Namibya’daki çemberlerin birçoklarının termit faaliyetlerinden kaynaklandığı düşünülürken Avustralya’dakilerin bitki rekabeti sonucu oluştuğu öne sürülüyor.
Gelecekte ne bekleniyor?
Bilim insanları, peri çemberlerinin sırrını büsbütün çözmek için araştırmalarına devam ediyor. Uydu imajları, saha çalışmaları ve bilgisayar modelleri kullanılarak yapılan yeni çalışmalar, bu gizemli dairelerin gerisindeki sırrı açığa çıkarmayı amaçlıyor. Tahminen de gelecekte, bu çemberlerin nasıl ve neden oluştuğunu tam manasıyla anlayabileceğiz.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
