Dokuz Eylül Üniversitesinde Deprem İçin Erken Uyarı Sistemi Geliştirildi: AFAD Noktalarına Yerleştirilecek
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 3 yıldır üzerinde çalışan zelzele erken ikaz sisteminin tamamlandığını duyurdu.
Hem ülkemizde hem de tüm dünyada üzerine sayısız çalışma yürütülen depremler, uzun vakittir tedbir alınıp alınmadığı mevzularıyla gündemde. Ülkemizin karşılaştığı son zelzelelerin akabinde değeri tekrar anlaşılan erken uyarı sistemlerinin çalışmaları da hasebiyle hızlanmış hâlde.
Google ve öbür uygulamaların, sarsıntıdan saniyeler evvel ihtarlar vermesine şahit olmuştuk. Ki bu saniyeler gözünüze küçük gelmemeli. Çünkü bu tıp felaketlerin öncesinde tedbir almak için çok kritik ehemmiyet taşıyorlar. Buna katkı sağlamayı hedefleyen Prof. Dr. Hasan Sözbilir de sarsıntı erken ikaz sistemi projesinin sonuna geldiklerini duyurdu.
3 yıllık çalışma sonuca ulaşıyor.
Dokuz Eylül Üniversitesinin mühendislik fakültesinde, jeoloji anabilim kısmı öğretim üyesi olarak misyon yapan Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 6 aylık deneme sürecinden sonra İzmir’de sarsıntılarla ilgili saniye saniye bilgi aktaracak sistemin tamamlandığını açıkladı. Üzerinde 3 yıldır çalışılan sistem; üniversitenin jeoloji, inşaat, bilgisayar ve elektronik kısımlarındaki öğretim vazifelileri tarafından oluşturuldu.
Sözbilir; sistemin metin, tasarım ve düzenek açısından büsbütün yerli olduğunu belirtti. 6 aylık deneme sürecinden çıktığında bu sistem, AFAD ile yapılan mutabakat kapsamında İzmir’in 12 başka AFAD istasyonuna yerleştirilecek.
Sözbilir, ortaya koydukları ve zelzelesi 16 saniye öncesinden iddia edebilen sistemi şu formda açıklıyor:
“Deprem erken ihtar sistemleri, diyelim ki 70 kilometre uzaklıktaki bir fay zelzele oluşturduğu anda onu algılıyor. Mesela Bayraklı ilçesine gelebilecek bir depremi 16 saniye öncesinden öğrenebiliyoruz. Bu sayede insanlara bilgi verilebilir ya da büyük ölçekli yapılarla ilgili tedbir alınabilir.”
“Amaç zelzele olduğu anda kaynağında yakalamak. Fayın bizden ne kadar uzak olduğuna nazaran sarsıntının geliş müddeti değişir. Bu bilginin online ve gerçek vakitli olarak bilgisayarlara naklini gerçekleştirecek.”
Sözbilir’in söylediğine nazaran ülkemizde yer alan 485 adet faydan yalnızca 25 tanesi kırılmış durumda. Bu da sarsıntı için evvelce alınması gereken tedbirlerin tekrar altını çiziyor. Sözbilir, sistemin birçok vilayette kurulması gerektiğini ve daha evvel İstanbul, Bursa ve Kocaeli üzere yerlerde kurulduğunu da söyledi. Son olarak sarsıntıya güçlü konutların zelzeleden evvel yapılması gerektiğini de ekledi.
