Denizlerde Trafik Yokken Gemiler Neden Hızlıca Ulaşacağı Yere Gitmek Yerine Belirli Bir Hız Sınırında İlerliyor?
Gözünüzde canlandırın: Uçsuz bucaksız bir okyanusun ortasında, ufuk çizgisinde diğer hiçbir gemi görünmüyor. Trafik yok, kırmızı ışık yok, yaya geçidi yok… Pekala, böylesine özgür bir alanda gemiler neden tam gaz gitmiyor da belli bir sürat hududunda ilerliyor?
Kaptanlar, “Ne de olsa yollar boş, biraz sürat yapalım!” demiyorlar mı?
Bu sorunun karşılığı, sanıldığından çok daha farklı detaylar içeriyor.
Gemilerin suratını belirleyen en değerli faktörlerden biri, yakıt tüketimi.
Bir gemi, suratını artırdıkça yakıt tüketimi de katlanarak artıyor. Suratın artmasıyla geminin karşılaştığı su direnci de yükseliyor. Bu durumda motorların daha fazla güç üretmesi gerekiyor ve sonuç olarak daha fazla yakıt harcanıyor.
Dolayısıyla, denizlerde boş bir alanda tam süratle gitmek, aslında ciddi bir ekonomik yük anlamına geliyor. Denizcilik kesiminde, yakıt maliyetleri toplam işletme masraflarının büyük bir kısmını oluşturduğundan çoğunlukla en verimli süratte yani “ekonomik hızda” seyretmeyi tercih ediyorlar.
Hızın bir öteki değerli tesiri de geminin genel bakım muhtaçlığı ve ömrü üzerinde görülüyor.
Yüksek süratte seyreden gemiler, daha fazla titreşim ve gerilime maruz kalıyor. Bu da vakitle geminin mekanik kesimlerinde aşınma ve yıpranma riskini artırıyor. Böylelikle gemi bakımı daha sık ve masraflı hâle geliyor.
Daha düşük süratte seyretmek ise geminin ömrünü uzatıyor ve bakım masraflarını düşürüyor. Sonuç olarak, gemi sahipleri ve operatörleri, uzun vadede çıkarlı çıkmak için sürat limitlerine sadık kalıyorlar.
Gemilerin suratını sonlandıran bir başka neden de çevresel korkular.
Daha yüksek süratte seyretmek, yalnızca yakıt tüketimini artırmakla kalmıyor etrafa salınan karbon emisyonlarını da artırıyor. Günümüzde, denizcilik dalında sürdürülebilirlik ve etraf şuuru giderek ehemmiyet kazandığından, gemi operatörleri daha düşük süratlerde seyrediyor.
Bu sayede hem çevreyi koruyorlar hem de uluslararası denizcilik kurallarına ve mutabakatlarına ahenk sağlıyorlar.
Denizdeki tehlikeler de göz önüne alınıyor.
Daha düşük sürat, daha fazla manevra kabiliyeti demek. Bu sayede büsbütün durmak için daha az uzaklık de katediyorlar. Öbür gemiler yahut maniler üzere tehlikelere karşı reaksiyon de sağlanıyor ve çarpışma riski önemli ölçüde azalıyor.
Ayrıca düşük sürat, yunus ve balinalar üzere navigasyonla yiyecek bulan, yaşayan hayvanlar için de değerli. Zira gemiler, düşük süratte gittiğinde su altı gürültü de azalıyor.
Hız sonuna uymak vakit idaresi de sağlıyor.
Gemilerin sürat limitinde seyretmesinin bir öbür nedeni de yolculuğun planlanması ve vakit idaresi. Limanlar ortasında seyahat eden gemiler, çoklukla varış limanına belli bir tarihte ulaşmak üzere programlanıyor.
Bu da geminin suratını, hava kaidelerini, rotayı ve limanlardaki yoğunluğu göz önünde bulundurarak dikkatlice ayarlaması gerektiği manasına geliyor. Erken varış, bazen limanlarda bekleme mühletini artırabiliyor ve bu da ek maliyetler demek.
Özetle, denizlerin genişliği ve özgürlüğü, gemilerin sürat yapmasını değil, bilakis daha planlı, inançlı ve ekonomik bir halde seyretmesini gerektiriyor.
Gemiler hakkında daha fazla bilgi edinmek ister misiniz?
