Çin’in Herkesten Sessiz Sedasız İnşa Ettiği Yapay Adalar Batıyor! Yapılmalarının Ardında Hangi Önemli Sebep Vardı?
Güney Çin Denizi, trilyonlarca dolarlık doğal kaynaklar ve varlıklı deniz hayatıyla jeopolitik açıdan kıymetli bir bölge. Bu bölgedeki yapay adalar, Çin’in bölgesel hâkimiyet argümanlarının somut bir göstergesi olarak yükselmişti lakin artık neden batma riskiyle karşı karşıya?
Güney Çin Denizi’nin ne kadar kıymetli olduğundan bahsetmiştik. Tüm bunları bir ortaya getirdiğinizde, ülkeler için Güney Çin Denizi’nin neden bu kadar kritik olduğunu muhtemelen anlamışsınızdır. İşte tam da bu yüzden pek çok ülke, bölge üzerinde ağır biçimde tartışıyor.
Ancak hayattaki her şeyde olduğu gibi bazıları oyunu kurallarına nazaran oynamıyor. Çin, 2013’ten beri Güney Çin Denizi’nin neredeyse %90’ında hak sav etmeye çalışıyor.
Birçok ülkenin bu savlara karşı çıkması, Çin’in yapay ada inşa etmesine sebebiyet verdi.
Çin ile Brunei, Malezya, Vietnam, Filipinler ve Tayvan üzere ülkeler ortasında bir ölçü gerginlik yaşandı lakin Çin, üzerinde hiçbir altyapı ya da sivilin bulunmadığı bir bölge üzerinde hak tez edemeyeceğini biliyordu.
Bu yüzden Güney Çin Denizi’nde Çin toprağı olarak kabul edilme umuduyla insan imali adalar inşa etmeye başladı ya da en azından uydu imajları tasa verici gerçeği ortaya çıkarana kadar bu türlü yaptıklarını düşünüyorduk.
Kendileri bu durumu o kadar ilerletti ki sessiz sedasız uçak pistleri ve uçaksavarlar gibi yüksek teknoloji eseri teçhizatla donatılmış askerî üsler bile inşa etmişti.
Çin’in Güney Çin Denizi’nin denetimini ele geçirmek için ne gerekiyorsa yapmaya hazır olduğu oldukça açıktı.
Tabii bu durumda diğer ülkeler de sessiz kalmadı. Örneğin Filipinler, mevzuyu memleketler arası mahkemeye taşıdı lakin alışılmış ki Çin, davadaki bulgularını derhal reddetti. Böylelikle denizdeki faaliyetlerine devam ettiler.
Ancak son olaylar Çin’in bölgedeki varlığının yakında sona erebileceğine işaret ediyor. Çin’in en büyük düşmanı olan ABD, sayısız seyrüsefer serbestisi operasyonuyla bölgedeki varlığını güçlendirmeye başladı bile.
Çin’in argümanlarına en çok karşı çıkan ülke olan Vietnam ise sessizce 10 yapay ada inşa ediyor.
Su altında yankılanan bu güç çabasında, yapay adalar batma tehlikesiyle de karşı karşıya.
Adaların epey savunmasız kaldığını da hatırlatmak gerek. Zira adalarla Çin’in ortasındaki uzaklık azımsanmayacak ölçüde fazla. Muhtemel bir savaş tehdidinde Amerika, adaları çarçabuk ele geçirebilir ve Çin’i büyük ziyana uğratabilir.
Vietnam’ın inşa ettiği 10 yapay adayı da unutmamak lazım. Keza kendilerinin Çin’den pek de aşağı kalır yanı yok. Yani anlayacağınız Güney Çin Denizi üzerinde sessizce büyük bir satranç dönüyor…
Not: Vietnam’ın yapay adası: Soldaki 22 Aralık 2019, sağdaki ise 18 Nisan 2023’e ilişkin uydu imgeleri.
Ancak bütün bu problemler bir yana; adalar, doğal afet tehlikeleriyle de karşı karşıya. Çin’in yapay adaları, bilhassa beton kalitesi ve yapısal dayanıklılık açısından pek de uygun değil.
Söylentilere göre adalarda kullanılan betonun vakitle çatladığı ve suyu içine çekerek yapıların yerini zayıflattığı belirtiliyor. Güney Çin Denizi’nin sıkça maruz kaldığı tayfunları da düşünürsek doğal afetlere karşı hayli savunmasız.
Ancak bu adalar batana kadar Güney Çin Denizi uyuşmazlığı büyük olasılıkla devam edecek çünkü Çin’in teslim olması pek de mümkün üzere görünmüyor.
İlginizi çekebilecek öbür içeriklerimize aşağıdan ulaşabilirsiniz:
