Bu At Gidiyor mu, Geliyor mu? Sosyal Medyanın Beynini Yakan Soruyu “Kanıtıyla” Cevapladık!

Sosyal medya kullanıcılarının başlarını karıştıran son şey, karda yürüyen bir at oldu. Kullanıcılar bu atın gelmekte mi gitmekte mi olduğu konusunda ikiye ayrıldı. Biz de bu durumun nedenini açıkladık.

Dünyada sosyal medya kullanıcılarına rastgele bir mevzuda ikiye ayrılma talihi verildiğinde ikiye ayrıldıklarına tekraren şahit olduk: meşhur altın sarı beyaz mı mavi siyah mı olduğu tartışılan elbise, menemenin soğanlı mı soğansız mı olacağı… Artık de toplumsal medyanın yeni tartışma konusu karda yürüyen bir at. Daha doğrusu “At geliyor mu yoksa gidiyor mu?” sorusu.

Öncelikle atın görüntüsünü paylaşalım:

Video, birinci olarak Alesia Willard isimli kullanıcı tarafından paylaşıldı. Kanada’da yaşayan bu kişi, Rudnik isimli atının karlar üzerinde dolaşırken ne kadar koyu renkle göründüğünü fark etti ve kayda aldı. Görüntü paylaşıldıktan sonra da büyük ilgi çekti ve milyonlarca kişi tarafından izlendi.

Willard yaptığı açıklamada kendisinin de bir mühlet Rudnik’in hangi tarafa gittiğini anlayamadığını söz etti. Lakin sonrasında atın uzaklaştığını fark ettiğini de ekledi. Gövdesine dikkatli bakıldığında durumun fark edilebiliyor. Ayrıyeten direğe baktığımızda büyüdüğünü görebiliyoruz. Bu da atın ona yaklaştığını yani karşıt istikamete gittiğini gösteriyor.

Peki bu atın istikametine neden karar veremiyoruz?

Bu durum aslında pek çok optik illüzyonda da kafamızı karıştıran bir durum. Atın yapısını net bir formda göremediğimiz için geliyor mu yoksa gidiyor mu anlamakta zorluk çekmemiz de epeyce olağan. Ağır kar nedeniyle olan parlama da atın istikametini anlamamızı zorlaştırıyor. 

İnsanlar olarak beynimiz, derinliği algılama konusunda düşündüğümüz kadar güzel bir iş çıkarmıyor. Görüntüde, atın hareketini izlerken referans alabileceğimiz bir nokta olmamasından ötürü atın istikametini pek de kestiremiyoruz. Atın da ters ışıkta kalması, yüzünün ne tarafa dönük olduğunu anlamamızı imkânsızlaştırıyor. 

Yukarıdan izleme ön yargısı diye bir şey varmış

Yine de insanların farklı görüşlerinin olmasının bir nedeni var. 2010 yılında yayımlanan bir makalede bilim insanları, daha üstteki bir kamerada baktığımızda algımızda bu çeşit farklar ortaya çıkabildiğini, odaklandığımız noktaya nazaran tarafları farklı algılayabildiğimizi söylüyor. Bu durumda da “Yukarıdan izleme ön yargısı” ismini veriyorlar. 

Farklı bir açı kullanılmış olsaydı tahminen bu türlü bir karmaşa yaşanmayacaktı lakin bu tıp bir illüzyonun yaşanabilmesi için esasen bu tipten bir açı gerekiyor. Açı değiştirkçe algımızda da yaşanan değişim sonucu daha farklı yargılarda bulunabiliyoruz. İnternetteki meşhur bir sağa bir sola dönen balerin illüzyonu da bu mantıkla kurgulanmış bir göz yanılsamasıdır, balerini üstten görsek hangi bacak hangisi net halde anlayabiliriz.

Biz beynimiz allak bullak olmasın isterken, bilimsel çalışmalar gösteriyor ki beynimizin kendisinin allak bullak muhtemel var. 2014 yılında gerçekleştirilen bir araştırmaya nazaran beynimizin sağ lobunda bulunan bir bir kısım, canımız istediğinde istikamet algımızın da değişebilmesini sağlıyor. “Bazen geliyor üzere bazen de gidiyor gibi” diyorsanız hesabını karda kışta salınmış cet değil, bu kısma sormanız gerekiyor. 

Kaynaklar: Troje & Adams, Bernal, Guillen, Marquez