Boeing’de Neler Oluyor? Uçaklarda Güvenlik Sorunları Olduğunu Söyleyen Mühendis Ölü Bulununca Bazı Gerçekler Ortaya Çıktı!

Havacılık ve savunma endüstrisinin önde gelen şirketlerinden biri olan Boeing, arka arda gelen kazaların akabinde eski kalite denetim mühendisleri John Barnett’ın kuşkulu vefatı ile kıymet kaybetmeye devam ediyor.

John Barnett’ın bilhassa 787 Dreamliner uçaklarının üretiminde ciddi güvenlik ve kalite sorunları olduğunu argüman ederek kamuoyunun dikkatini çekmişti. Üretim sürecinde yapılan kimi yanılgıların ve kullanılan birtakım gereçlerin uçaklarının güvenliğini tehlikeye atabileceğini de öne sürmüştü.

Bu argümanların havacılık dalında ve medyada geniş yankı bulmasının üzerine söz vermeye gideceği günden evvel otomobilinde meyyit bulunan Barnett’ın vefatına ise kuşku ile yaklaşılıyor çünkü etrafının bu hususta çeşitli telaffuzları var.

John Barnett’ın tezleri altında neler vardı?

Barnett, 32 yıl boyunca Boeing’de çalışarak 2017’de sıhhat nedenleriyle emekli oldu. Tıpkı yıl içerisinde Barnett, Boeing’de çalışanların baskı altında olduğunu ve üretim çizgisindeki uçaklara kasıtlı olarak standartların altında modüller takıldığını, oksijen sistemlerinde önemli sıkıntılar olduğunu sav etti. Bu söylediği ise acil durumlarda ortaya çıkan maskelerin dördünden birinin çalışmayacağı anlamına geliyordu.

Airbus’ın da havacılık piyasasında olması ve rekabetin kızışmasının da tesiriyle yeni uçak inşa gayretlerinde montaj sürecinin aceleye getirildiğini, güvenliğin tehlikeye atıldığını söyleyen Barnett, kusurlu modüllerin da hurdadan çıkarıldığını ve üretimdeki gecikmeleri önlemek için bu modüllerin uçaklara takıldığını da lisana getirmişti.

Boeing, tüm savları yalanlasa da inceleme başlatıldı.

Federal Havacılık Yönetimi (FAA), Barnett’ın açıklamalarından kimilerini doğruladı. İnceleme sonrasında en az 53 uygun olmayan modülün kayıp olduğunu tespit etti. Oksijen tüpleri ile ilgili ise tedarikçiden alınan tüplerin düzgün formda açılmadığı açıklandı. Ancak bunların hiçbirinin uçaklara takılmadığı da Boeing tarafından söylendi.

Ayrıca FAA’nın yaptığı bir kontrolde yağlayıcı olarak bulaşık deterjanının kullanıldığı ve teknisyenlerin kapı contalarını otel anahtar kartıyla denetim ettiği ortaya çıkmıştı. Fakat soruşturma sekteye uğradı zira Boeing’in siyasetine nazaran güvenlik kameraları 30 gün sonra otomatik olarak siliniyordu.

Tüm bu söylentilerin akabinde Barnett, meyyit olarak bulundu.

Barnett, dava sürecinde söz vermek için Charleston’daydı. Çapraz sorguya alındı, Boeing’in avukatları tarafından sorgulandı ve 11 Mart’ta tekrardan sorguya alınacaktı. Sorguya gelmeyen Barnett için kaldığı otelde incelemeler başlatıldı ve Barnett, otelin otoparkında kendi arabası içinde meyyit bulundu. Adli tıp raporuna nazaran kendini vurmuştu.

Barnett, gerçekten intihar mı etti?

Barnett’ın avukatı bu durumu trajik olarak değerlendirirken soy ismini vermek isteyen arkadaşı Jennifer, bunun intihar olmadığını argüman etti. Jennifer, daha evvel dava ile ilgili Barnett’e korkmuyor musun diye sorduğunda Barnett’ın “Hayır, korkmuyorum ancak bana bir şey olursa bu intihar olmaz.” dediğini söyledi.

Jennifer, Barnett’ın hayatı ve ailesini çok sevdiğini, intihar etmesinin imkânı olmadığını lisana getirdi. Jennifer’a göre bu, Barnett’ın söyleyeceklerinden birinin hoşlanmayacağından ötürü onu susturmasıydı.

Boeing’in Barnett’ın vefatı ile ilgili açıklaması, üzüntü duyduklarını ve kanılarının onun aile ve arkadaşları ile birlikte olduğu istikametinde oldu.

Boeing’in ismini duyduğumuz tek olay doğal bu değil. Uçaklar, mezar oldu.

16 Mart’ta 737-800 tipi uçağı havadayken gövde kaplamasının kopması ardından acil iniş yapmak zorunda kaldı. 25 yıldır faaliyette olan uçak acil iniş yaptı ve talihe kimse yara almamıştı.

Boeing firmasının uçaklarından biri daha yakın bir tarihte yeniden öteki bir olayla gündeme gelmişti. 6 Mart’ta Boeing 737 kabinindeki duman nedeniyle uçak, acil iniş yaptı.

Ocak ayında hatırlayanlarınız vardır. Bir uçak, kalkışından sonra kullanılmayan acil çıkış kapılarından birinin patlaması sonucu acil iniş yapmıştı. Olayla ilgili yapılan rapor sonucunda da kapıyı yerinde tutmak için gereken dört anahtar cıvatanın takılmadığı söylendi.

Biraz daha eskiye dönünce Boeing uçakları binlerce bireye mezar da oldu. 2018’de Endonezya’dan havalanan Boeing 737 Max 8’in denize çakılması sonucu 189 kişi hayatını kaybetmişti.

Mart 2019’da ise Etiyopya Hava Yolları’na ailt Boeing 737 Max 8’in Nairobi’ye uçuşunda uçak düşmüş ve 157 kişi ömrünü yitirmişti.

Boeing prestij kaybetmeye başladı.

Boeing uçaklarının 346 kişinin vefatına neden olması, şirkette krize yol açmıştı. Fakat kıymetli düşüşler aslında ocak ayındaki kaza ile başladı. Dünyadaki sırf iki büyük uçak üreticisinden biri olması ve ABD iktisadında kıymetli bir oyuncu olması, Boeing’in bu düşüşünü engelleyemedi.

Asırlık şirketin mali durumu üzerinde oluşan baskıyla ilgili Agency Partners’tan Havacılık ve Savunma Analisti Nick Cunningham, Boeing’in buralara gelmesinin uzun vakit aldığını lakin bu düşüşün düzelmesinin de uzun vakit alacağını ve bunun bir yılda olmayacağını açıkladı.

Yukarıda belirttiğimiz kazaların yanı sıra United Airlines işletmesindeki Boeing 777-200 jetinin havadayken lastiğinin kaybedilmesi, LATAM işletmesindeki bir öteki jette 50 yolcunun yaralanması, Boeing 737 Max 10’un 2027’den evvel piyasaya çıkmayacağı istikametindeki öngörüsü ve bölümdeki rakibi Airbus’ın da varlığı Boeing paylarını kasvete düşürdü.

Boeing, 2024’ün başından bu yana bedelinin beşte birinden fazlasını kaybetti.

45 milyar dolarlık piyasa değerinin silinmesinin üzerine Barnett’ın vefatından sonra paylar yine düşüşe geçti.

FactSet datalarına nazaran de Boeing’in payları bu yıl yüzde 29 oranında düşerek Boeing’i S&P 500’de en makûs ikinci şirket hâline getirdi.

Borsada aralık ayını 260,67 dolar ile kapatan Boeing, 8 Mart’ı 203,5 ile kapatırken 9 Mart’ta da bu düşüş devam etti. 15 Mart haftası kapanışı ise Boeing için 182,54 dolardı.

John Barnett’ın vefatının gerisindeki sır perdesi ne vakit ve ne biçimde ortaya çıkar bilinmez fakat birçok makûs olayla isminin anılmasından sonra Boeing’in kendini toplaması vakit alacak üzere duruyor.

Göz atmak isteyebileceğiniz başka içeriklerimiz: