Benzinli Araçların Yakıtı -40 Derecede Donarken Yüksek İrtifada Uçan Uçakların Yakıtları Nasıl Oluyor da Donmuyor?
Araç yakıtları, tipine bağlı olarak -20 ila -40 derecede donuyor. Lakin iş uçak yakıtlarına gelince yüksek irtifalarda bile hiçbir şey olmuyor!
Havada süzülen bir uçağın yakıtının, buz üzere yüksek irtifalarda bile donmaması gerçekten büyüleyici bir olay.
Peki fakat bu süreç tam olarak nasıl işliyor?
Uçak yakıtlarının donmama sırlarından biri, yakıtın kendine has kimyasal yapısında yatıyor.
Jet yakıtlarının donma noktası -40 derece gibi epeyce düşük bir düzeydedir. Yani uçağın yüksek irtifalarda karşılaştığı ekstrem soğuklarda bile yakıtın sıvı hâlde kalmasını sağlar.
Aslında bu düşük donma noktası, yakıtın soğuk havada dahi akışkanlığını müdafaası için elzemdir.
Standart bir atmosferde sıcaklık değişim oranı, her 304 metrede 2 derecedir.
Jet yakıtlarının donma sıcaklığı ekseriyetle -40 derece veya daha düşük olabilir. Pekala bu ne demek mi? Everest’in tepesinde bile yakıtın donmayacağı manasına geliyor!
Bir başka faktör ise uçakların dizaynıdır. Çağdaş uçaklar, özellikle yakıt tanklarının yerleşimi konusunda hayli makul dizayn edilmiştir.
Yakıt tankları, genellikle uçağın gövdesiyle yakın yerlerde konumlandırılır ki bu, motor ve egzoz sistemlerinden gelen ısı sayesinde yakıtların sıcak kalmasını sağlar.
Bazı uçak modellerinde ise yakıtı ısıtmak için etkin ısıtma sistemleri kullanılır. Bu sistemler, uçuş boyunca yakıtın makul bir sıcaklıkta kalmasını garantiler. Böylece donma riski, minimalize edilir.
Uçaklar, yüksek irtifalarda uçarken de yakıtları daima olarak dolaştırır.
Bu dolanım, yakıtın tank içinde homojen bir biçimde ısınmasını sağlar, soğuk noktaların oluşumunu önler ve motorların daha verimli çalışmasına yardımcı olur.
Ayrıca uçakların yakıt sistemleri, uçuş sırasında dış hava sıcaklığından daha sıcak bir ortam yaratarak donma sıcaklığının altındaki şartlarda bile yakıtlarının donmasını önler.
Yani uçak dışındaki hava sıcaklığı ne kadar düşük olursa olsun, yakıt deposunun iç sıcaklığı çoklukla daha yüksektir.
İlginizi çekebilecek kdiğer içeriklerimiz:
